Bộ trưởng Lương Tam Quang nhận định, hậu quả của tin giả, tin sai sự thật là khôn lường, gây nhiều hệ lụy nghiêm trọng, trở thành mối đe dọa lớn đối với tình hình kinh tế-xã hội, thậm chí đe dọa trực tiếp đến chủ quyền quốc gia và an ninh toàn cầu.
Theo đó, Bộ trưởng Bộ Công an nêu các hành vi vi phạm pháp luật phổ biến trên mạng xã hội hiện nay gồm:
Hành vi tạo dựng, làm phát tán, đăng tải, chia sẻ, lưu trữ tin giả, tin sai sự thật; xuyên tạc chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước, phá hoại khối đại đoàn kết; xuyên tạc, bôi nhọ, hạ uy tín các tổ chức, cá nhân, gây thông tin hoang mang, ảnh hưởng đến sức khỏe, đời sống sinh hoạt của nhân dân; xâm phạm quyền và lợi ích hợp pháp, ảnh hưởng đến uy tín, danh dự của các tổ chức, cá nhân; thông tin giả, sai sự thật nhằm "câu view, câu like", thậm chí trục lợi, lừa đảo; hành vi phát trực tiếp trên mạng xã hội để phát ngôn, tuyên truyền những nội dung chứa tin giả, tin sai sự thật tác động tiêu cực tới tâm trạng xã hội và tình hình an ninh trật tự.
"Hệ lụy của tin giả làm ảnh hưởng tới phát triển kinh tế cũng rất lớn, đặc biệt đối với thị trường chứng khoán, tài chính, bất động sản là rất rõ nét. Có những tin gây thiệt hại vốn hóa nhiều nghìn tỷ đồng trên thị trường chứng khoán", Bộ trưởng nhấn mạnh.
Ngoài ra, theo Bộ trưởng Bộ Công an, trên mạng xã hội còn nổi lên một số hành vi khác như lập, sử dụng hội nhóm tiêu cực, tác động gây nhận thức lệch lạc, kích động những hành vi lệch chuẩn, bạo lực; cố xúy các hủ tục, mê tín dị đoan, đồi trụy, kích dục; hành vi tạo lập đội nhóm để thông tin đối phó, kích động phản kháng chống đối lại lực lượng chức năng.
"Qua công tác đảm bảo an ninh trật tự, chúng tôi tập trung vào các đội nhóm như 'Báo chốt 141', 'Thông chốt kiểm soát nồng độ cồn, bắn tốc độ' hoặc đối phó với lực lượng chức năng trong công tác đảm bảo trật tự an toàn giao thông", Bộ trưởng Lương Tam Quang nói.
Ngoài ra, hành vi nữa là tạo lập các hội nhóm để mua bán ngoại tệ, tiền giả, văn bằng, chứng chỉ giả; sách, báo, ấn phẩm bị cấm lưu hành; mua bán ma túy, vũ khí và vật liệu nổ.
Kiến nghị không cần xem xét hậu quả để xử lý nghiêm
Về giải pháp, Bộ trưởng Bộ Công an cho biết trước hết, cần nắm tình hình và đấu tranh quyết liệt, xử lý nghiêm theo đúng quy định của pháp luật đối với các đối tượng thực hiện hành vi vi phạm, gây mất an ninh trật tự trên không gian mạng và mạng xã hội.
Theo Bộ trưởng, hiện nay các đối tượng đưa tin giả, tin sai sự thật theo quy định hiện có thể bị xử lý hành chính, xử lý hình sự. Tuy nhiên, mức xử phạt hiện chưa đủ sức răn đe. Theo quy định hiện nay thì mức xử phạt khung từ 5 - 10 triệu, thời gian qua các cơ quan chức năng xử lý ở khung 7,5 triệu đồng.
Ngoài ra, thiếu những quy định mang tính định lượng cụ thể để xử lý vi phạm hành chính, truy cứu trách nhiệm hình sự đối với các hành vi đưa tin giả, tin sai sự thật trên không gian mạng.
"Ví dụ như việc xúc phạm nhân phẩm, danh dự người khác đến mức độ nào được coi là nghiêm trọng, trong khi chỉ cần thực hiện hành vi bịa đặt, lan truyền những điều biết rõ sai sự thật nhằm xúc phạm nghiêm trọng đến danh dự, nhân phẩm của người khác đã đủ yếu tố cấu thành tội phạm. Vì vậy, chúng tôi cũng kiến nghị không cần xem xét hậu quả xảy ra đối với những hành vi này để đủ sức răn đe đối với các hành vi vi phạm".
Giải pháp thứ 2 là đấu tranh, phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, tin giả, tin sai sự thật; đồng thời tuyên truyền, định hướng dư luận, ý thức cảnh giác của người dân, nhất là những người sử dụng mạng xã hội để tạo ra được sức đề kháng với tin giả, tin sai sự thật, nhất là những thông tin xuyên tạc, kích động để đấu tranh, vạch trần những thủ đoạn của tội phạm trên không gian mạng.
Bộ trưởng cho biết thêm, thời gian qua khi Bộ Công an hợp tác phòng chống tội phạm với các cơ quan thực thi pháp luật của các nước đều thống nhất đấu tranh, chia sẻ thông tin với nguyên tắc không để cho một tổ chức, cá nhân nào ở nước ngoài có hành vi đưa tin giả, tin sai sự thật gây ảnh hưởng đến an ninh, trật tự xã hội, tổ chức, cá nhân của nước khác.
Vũ Phong