Sau 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao, Việt Nam và Singapore đã không ngừng củng cố quan hệ đối tác trên mọi lĩnh vực, từ chính trị - ngoại giao, kinh tế - thương mại, đến hợp tác quốc phòng, an ninh và giao lưu nhân dân. Việc nâng cấp quan hệ lên Đối tác Chiến lược Toàn diện đánh dấu một bước phát triển quan trọng, mở ra nhiều cơ hội hợp tác sâu rộng trong giai đoạn mớii.
Nhân dịp này, Người Đưa Tin (NĐT) đã có cuộc trao đổi với Đại sứ Nguyễn Đức Hùng - Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hội Hữu nghị Việt Nam – Singapore để nhìn lại những thành tựu nổi bật trong quan hệ song phương và triển vọng hợp tác trong thời gian tới.
NĐT: Thưa Đại sứ, chỉ trong vòng nửa tháng, giữa Việt Nam và Singapore đã có hai chuyến trao đổi đoàn cấp cao. Đây có lẽ là điều hiếm thấy trong quan hệ đối ngoại. Đại sứ đánh giá như thế nào vấn đề này?
Đại sứ Nguyễn Đức Hùng: Trong vòng 1 tháng chúng ta chứng kiến 2 chuyến thăm cấp cao quan trọng của Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam Tô Lâm sang Singapore và Thủ tướng Singapore Lawrence Wong sang Việt Nam.
Đó là sự phát triển đặc biệt có ý nghĩa hết sức quan trọng theo hướng tích cực, tạo ra bước ngoặt định hướng phát triển về chất cho quan hệ giữa hai quốc gia và hai dân tộc.
Đại sứ Nguyễn Đức Hùng - Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hội Hữu nghị Việt Nam – Singapore.
Sau hơn nửa thế kỷ thiết lập quan hệ ngoại giao, quan hệ hữu nghị và hợp tác hai nước đã phát triển sâu rộng trên tất cả các lĩnh vực. Với những thành tựu vững chắc đã đạt được, trên cơ sở hiểu biết và tin cậy lẫn nhau, chia sẻ những lợi ích tương đồng về chiến lược phát triển và tầm nhìn chung về an ninh, ổn định, thịnh vượng bền vững ở khu vực, hai bên tuyên bố nâng cấp quan hệ Việt Nam-Singapore lên mức Đối tác Chiến lược Toàn diện (CSP).
Từ khi Việt Nam gia nhập ASEAN đến nay, Singapore luôn là đối tác kinh tế quan trọng, cùng đồng hành với Việt Nam suốt chặng đường cải cách, mở cửa và phát triển.
Đối với Singapore, Thủ tướng Lawrence Wong nhận xét: "CSP có ý nghĩa quan trọng đối với Singapore vì đây là lần đầu tiên chúng tôi ( Singapore ) ký kết với một quốc gia thành viên ASEAN. Nó phản ánh mức độ tin cậy cao giữa Singapore và Việt Nam".
NĐT: Mối quan hệ Việt Nam – Singapore có lịch sử 50 năm kể từ khi thiết lập quan hệ ngoại giao. Nhìn lại quá trình đó, Đại sứ cho rằng đâu là nét nổi bật của quan hệ song phương?
Đại sứ Nguyễn Đức Hùng: Quan hệ Việt Nam – Singapore đã trải qua chặng đường hơn 50 năm trong đó có 10 năm quan hệ đối tác chiến lược với những bước phát triển sâu rộng kể từ khi thiết lập quan hệ ngoại giao năm 1973.
Theo đó, quan hệ chính trị - ngoại giao giữa Việt Nam và Singapore phát triển bền vững, đóng vai trò nền tảng thúc đẩy hợp tác trên các lĩnh vực khác. Hai nước chia sẻ nhiều lợi ích chung trong khu vực và quốc tế, đặc biệt trong khuôn khổ ASEAN.
Năm 2013, Việt Nam và Singapore nâng cấp quan hệ lên "Đối tác Chiến lược" và năm 2025 lên " Đối tác Chiến lược Toàn diện", đánh dấu bước phát triển sâu rộng trong hợp tác toàn diện, từ chính trị - ngoại giao, kinh tế, quốc phòng - an ninh, giáo dục đến giao lưu nhân dân.
Hợp tác giữa Đảng Cộng sản Việt Nam và Đảng Hành động Nhân dân Singapore được duy trì tốt, hai đảng thường xuyên chia sẻ kinh nghiệm về quản trị, phát triển kinh tế, cải cách hành chính.
Về kinh tế - thương mại - đầu tư, đây là một trong những trụ cột quan trọng nhất của quan hệ song phương. Kim ngạch thương mại hai chiều tăng trưởng ổn định, thường xuyên đạt trên 9 - 10 tỷ USD/ năm. Singapore hiện là đối tác đầu tư lớn thứ hai tại Việt Nam với tổng vốn đầu tư lũy kế vượt 80 tỷ USD, trong đó Khu công nghiệp Việt Nam - Singapore (VSIP) là biểu tượng thành công, được thành lập từ năm 1996, hiện có 20 VSIP ở 15 tỉnh thành trên cả ba miền Việt Nam.
Hai bên đang thúc đẩy xây dựng VSIP thông minh phiên bản VSIP 2.0 theo hướng đổi mới sáng tạo, phát thải carbon thấp, tăng cường hợp tác trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo, chuyển đổi số và công nghệ mới nổi, góp phần mở rộng không gian kết nối hai nền kinh tế,
Hợp tác quốc phòng - an ninh giữa Việt Nam và Singapore ngày càng được tăng cường; Hai nước ký Bản ghi nhớ hợp tác quốc phòng (2009) và nâng cấp hợp tác trong Đối tác Chiến lược (2013), trong đó bao gồm: đào tạo sĩ quan và trao đổi kinh nghiệm, tham gia các cơ chế an ninh khu vực như ADMM+, hợp tác trong tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình Liên Hợp Quốc. Hai bên phối hợp chống khủng bố, tội phạm ma túy, rửa tiền, an ninh mạng.
Hợp tác trong khu vực và quốc tế, Việt Nam và Singapore là hai thành viên tích cực trong ASEAN, cùng thúc đẩy đoàn kết nội khối, duy trì vai trò trung tâm của ASEAN; Hai nước có lập trường tương đồng trong nhiều vấn đề an ninh khu vực, đặc biệt về Biển Đông và cùng thúc đẩy thực hiện Tuyên bố về Ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) cũng như đàm phán về Bộ Quy tắc Ứng xử trên Biển Đông (COC).
Hai bên đã và tiếp tục hợp tác trên các Diễn đàn Khu vực ASEAN (ARF), Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN (ADMM+), Đối thoại Shangri-La và quốc tế rộng lớn như Liên Hợp Quốc (UN), APEC, WTO.
Lễ đón chính thức Thủ tướng Singapore Lawrence Wong do Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì tại Phủ Chủ tịch ngày 26/3/2025.
Giao lưu nhân dân giữa hai nước cũng phát triển mạnh mẽ: Nhiều chương trình hợp tác đào tạo giữa các trường đại học hai nước, như Đại học Quốc gia Singapore (NUS) hợp tác với Đại học Quốc gia Tp.Hồ Chí Minh; Trung tâm hợp tác Singapore tại Hà Nội đã góp phần đào tạo kiến thức chuyên môn cho 22.000 cán bộ Việt Nam thông qua các chương trình bồi dưỡng, các lớp đào tạo ngắn hạn.
Nhiều lao động Việt Nam làm việc tại Singapore trong các lĩnh vực công nghệ, dịch vụ, nhà hàng - khách sạn. Singapore cũng là nơi ươm mầm nhiều startup công nghệ của người Việt Nam, nhờ hệ sinh thái đổi mới sáng tạo phát triển.
Trong lĩnh vực kết nối du lịch và văn hóa, Singapore là một trong những điểm đến du lịch nước ngoài phổ biến nhất của người Việt Nam và nhiều sự kiện giao lưu văn hóa, nghệ thuật, ẩm thực được tổ chức thường xuyên giữa hai bên.
Thật thú vị khi thấy ca khúc Bắc Bling được Thủ tướng Singapore dùng làm nhạc nền cho video đăng trên TikTok ghi lại hình ảnh lễ đón chính thức do Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì tại Phủ Chủ tịch và cuộc hội đàm giữa hai lãnh đạo tại trụ sở chính phủ ngày 26/03 mới đây. Video thu hút sự chú ý mạng xã hội Việt Nam, với hơn 3,7 triệu lượt xem và hàng nghìn bình luận. Văn hoá, nghệ thuật cùng với công nghệ thực sự là cầu nối bền vững tự nhiên giữa các dân tộc.
Cơ hội trong kinh tế số, kinh tế tri thức
NĐT: Singapore là một trong những quốc gia đi đầu trong khu vực về chuyển đổi số, kinh tế số và kinh tế tri thức. Việt Nam cũng đang định hướng mạnh mẽ theo hướng này trong thời gian tới. Vậy theo ông, hai nước có thể khai thác những tiềm năng hợp tác nào để thúc đẩy sự phát triển chung trong các lĩnh vực này?
Đại sứ Nguyễn Đức Hùng: Việt Nam và Singapore có nhiều cơ hội hợp tác chiến lược trong lĩnh vực kinh tế số và kinh tế tri thức, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh của cả hai nước trong kỷ nguyên công nghệ số, nhất là một số khía cạnh có tiềm năng to lớn.
Thứ nhất là hợp tác phát triển hạ tầng số và kết nối dữ liệu. Singapore có kinh nghiệm trong xây dựng hệ thống chính phủ số, thành phố thông minh, hạ tầng viễn thông và điện toán đám mây và Việt Nam có thể học hỏi mô hình của Singapore và hợp tác trong các dự án xây dựng trung tâm dữ liệu, bảo mật thông tin và phát triển các nền tảng số kết nối giữa hai nước.
Thứ hai là thúc đẩy thương mại điện tử và thanh toán số. Singapore là trung tâm tài chính và thương mại điện tử hàng đầu khu vực, trong khi Việt Nam có thị trường thương mại điện tử phát triển nhanh. Hai nước có thể hợp tác về chuẩn hóa hệ thống thanh toán điện tử xuyên biên giới, thúc đẩy fintech, QR code và blockchain trong giao dịch tài chính.
Thứ ba là hợp tác về trí tuệ nhân tạo (AI) và công nghệ mới. Singapore có chính sách phát triển AI mạnh mẽ với các trung tâm nghiên cứu hàng đầu. Việt Nam đang xây dựng chiến lược AI quốc gia. Do đó Hai nước có thể hợp tác về nghiên cứu và ứng dụng AI trong các lĩnh vực như y tế, giáo dục, tài chính và sản xuất thông minh.
Lễ đón Tổng Bí thư Tô Lâm thăm chính thức Cộng hòa Singapore, ngày 12/3/2025.
Thứ tư là đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao trong lĩnh vực công nghệ số. Singapore có nhiều trường đại học và trung tâm nghiên cứu về công nghệ số, dữ liệu lớn và khoa học máy tính. Việt Nam có thể hợp tác với Singapore trong các chương trình đào tạo chuyên gia về AI, an ninh mạng, blockchain và phát triển phần mềm.
Thứ năm là hợp tác khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo. Singapore là một trong những trung tâm khởi nghiệp công nghệ hàng đầu khu vực, trong khi Việt Nam có hệ sinh thái khởi nghiệp đang phát triển mạnh. Hai nước có thể tăng cường kết nối các quỹ đầu tư, vườn ươm khởi nghiệp và các chương trình hỗ trợ doanh nghiệp công nghệ mở rộng thị trường.
Thứ sáu là thúc đẩy chính phủ điện tử và dịch vụ công số. Singapore có kinh nghiệm trong xây dựng chính phủ điện tử hiệu quả, minh bạch và kết nối tốt với doanh nghiệp. Việt Nam có thể hợp tác để triển khai các mô hình tương tự, từ đó nâng cao năng suất và tính hiệu quả của nền kinh tế số.
Tăng cường đoàn kết nội khối, xây dựng một ASEAN tự cường và thích ứng
NĐT: Thế giới đang có những biến động khó lường, việc Việt Nam và Singapore củng cố và thắt chặt mối quan hệ có ý nghĩa thế nào với cục diện ở khu vực, nhất là tới việc duy trì sự đoàn kết nội khối và thúc đẩy một ASEAN tự cường, thích ứng với các thách thức mới?
Đại sứ Nguyễn Đức Hùng: Việc Việt Nam và Singapore củng cố và nâng cấp quan hệ lên tầm cao mới có ý nghĩa quan trọng đối với cục diện khu vực, đặc biệt trong bối cảnh ASEAN đang đối mặt với nhiều thách thức về an ninh, kinh tế và địa chính trị.
Trước hết, quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện Việt Nam-Singapore chắc chắn sẽ góp phần tăng cường đoàn kết nội khối ASEAN. Việc hai nước hợp tác chặt chẽ sẽ tạo động lực thúc đẩy các sáng kiến khu vực, đồng thời củng cố sự đoàn kết nội khối ASEAN trong bối cảnh còn tồn tại những khác biệt về lợi ích giữa các nước thành viên.
Hai là xây dựng một ASEAN tự cường và thích ứng, thúc đẩy các sáng kiến về phát triển bền vững, chuyển đổi số và tăng cường kết nối chuỗi cung ứng khu vực; đồng thời nâng cao khả năng chống chịu của ASEAN trước những thách thức mới như biến đổi khí hậu, an ninh năng lượng, an ninh mạng và tác động của cạnh tranh nước lớn.
Ba là định hình vai trò ASEAN trong trật tự khu vực. Hai nước đều ủng hộ vai trò trung tâm của ASEAN trong cấu trúc khu vực và phối hợp trong các diễn đàn khu vực như EAS, ARF, ADMM+, nhằm đảm bảo ASEAN không bị cuốn vào cạnh tranh chiến lược giữa các cường quốc.
Bốn là thúc đẩy hợp tác kinh tế và chuỗi cung ứng khu vực với sự hợp tác trong các lĩnh vực như công nghệ, đô thị thông minh, năng lượng tái tạo sẽ giúp ASEAN tăng sức cạnh tranh hơn trong nền kinh tế toàn cầu, hỗ trợ ASEAN trong việc duy trì vị thế trung tâm trong các chuỗi giá trị toàn cầu, đặc biệt là trong bối cảnh xu hướng đa dạng hóa chuỗi cung ứng đang diễn ra.
Trao Bản ghi nhớ hợp tác giữa Hội Hữu nghị Việt Nam và Quỹ Quốc tế Singapore nhân chuyến thăm chính thức Việt Nam của Thủ tướng Lawrence Wong và Phu nhân.
NĐT: Việt Nam và Singapore vừa nâng cấp quan hệ lên Đối tác Chiến lược Toàn diện và nhiều nội hàm của khuôn khổ quan hệ mới đã được xác định trong chuyến thăm vừa qua. Đại sứ kỳ vọng thế nào về triển vọng và không gian phát triển mới của quan hệ song phương?
Đại sứ Nguyễn Đức Hùng: Quyết định nâng cấp quan hệ lên Đối tác Chiến lược Toàn diện Việt Nam -Singapore đánh dấu một bước tiến quan trọng, mở ra triển vọng hợp tác to lớn hơn, sâu rộng hơn trong thời gian tới.
Khuôn khổ quan hệ mới này sẽ góp phần tăng cường hơn nữa tin cậy chính trị và mở rộng hơn nữa không gian hợp tác, đưa quan hệ Việt Nam - Singapore trở thành hình mẫu Đối tác Chiến lược Toàn diện trong kỷ nguyên mới, trên cơ sở tôn trọng độc lập, chủ quyền và thể chế chính trị mỗi nước cũng như luật pháp quốc tế, mang lại lợi ích thiết thực cho người dân, đóng góp cho hòa bình, ổn định và phát triển của khu vực và thế giới.
Trong chuyến thăm chính thức Việt Nam vừa qua Thủ tướng Singapore Lawrence Wong tán thành đề xuất "6 hơn" của Thủ tướng Phạm Minh Chính, theo đó thúc đẩy tin cậy chính trị sâu sắc hơn, hợp tác quốc phòng và an ninh thực chất hơn, kết nối hai nền kinh tế hiệu quả hơn, giao lưu nhân dân gắn kết hơn, hợp tác khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo đột phá hơn và hợp tác khu vực quốc tế chặt chẽ hơn.
Hai bên cũng nhất trí về các biện pháp "quyết đoán, kịp thời" để gia tăng tin cậy chính trị, tạo đột phá mới cho quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện, trước mắt sớm hoàn tất và đưa vào cuộc sống Chương trình Hành động triển khai thực hiện khuôn khổ quan hệ mới giai đoạn 2025 - 2030.
Và điều đó hoàn toàn phù hợp với những nội dung định hướng then chốt nêu trong Tuyên bố chung Việt Nam – Singapore nhân chuyến thăm Singapore đầu tháng 3/2025 của người đứng đầu Đảng Cộng sản Việt Nam, Tổng Bí thư Tô Lâm.
NĐT: Xin cảm ơn Đại sứ đã có những chia sẻ rất sâu sắc
