Trong một cuộc phỏng vấn với báo Nga Izvestia, được công bố hôm 17/3, Thứ trưởng Ngoại giao Nga Alexander Grushko không đề cập đến đề xuất ngừng bắn, nhưng cho biết bất kỳ hiệp ước hòa bình lâu dài nào về Ukraine cũng phải đáp ứng các yêu cầu của Moscow.
"Nếu chúng ta nói về một giải pháp hòa bình cho cuộc xung đột Ukraine, thì đây mới chỉ là vỏ bề ngoài", ông Grushko nói. "Chúng tôi sẽ nhấn mạnh rằng các đảm bảo an ninh cụ thể phải là một phần của thỏa thuận này".
"Tình trạng trung lập của Ukraine và việc các quốc gia thành viên NATO từ chối kết nạp quốc gia này làm thành viên của liên minh phải là một phần của những đảm bảo như vậy". Moscow cũng kiên quyết phản đối việc triển khai các quan sát viên của NATO tới Ukraine, ông Grushko nhắc lại lập trường của Điện Kremlin.

Quang cảnh đổ nát vì các cuộc tấn công quân sự, ở Kherson, ngày 15/3/2025, trong bối cảnh xung đột Nga-Ukraine đang tiếp diễn. Ảnh: Globe and Mail
Vương quốc Anh và Pháp đều tuyên bố rằng họ sẵn sàng cử lực lượng gìn giữ hòa bình để giám sát bất kỳ lệnh ngừng bắn nào ở Ukraine. Thủ tướng Australia Anthony Albanese cho biết đất nước của ông cũng sẵn sàng tiếp nhận các yêu cầu.
"Bất kể là các lực lượng NATO được triển khai trên lãnh thổ Ukraine dưới danh nghĩa nào: có thể là Liên minh châu Âu, NATO hoặc với tư cách là một quốc gia nào đó", ông Grushko cho biết. "Nếu họ xuất hiện ở đó, điều đó có nghĩa là họ được triển khai trong khu vực xung đột, và có thể hứng chịu mọi hậu quả với tư cách là các bên tham gia xung đột".
Ông Grushko cho biết việc triển khai các quan sát viên không vũ trang sau xung đột chỉ có thể được thảo luận sau khi một thỏa thuận hòa bình được đưa ra.
"Chúng ta có thể nói về các quan sát viên không vũ trang, một phái bộ dân sự sẽ giám sát việc thực hiện các khía cạnh riêng lẻ của thỏa thuận này hoặc các cơ chế đảm bảo", ông Grushko cho biết. "Trong thời gian chờ đợi, đó chỉ là lời nói suông".
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cho biết trong bài phát biểu được công bố hôm 16/3 rằng việc triển khai quân gìn giữ hòa bình ở Ukraine là vấn đề do Kiev quyết định, chứ không phải Moscow.

Binh sĩ Nga đi dọc theo một con phố ở một phần của khu vực Kursk mà các lực lượng vũ trang Nga vừa mới giành lại được, ngày 14/3/2025. Ảnh: NBC News
Trong tuần này, nỗ lực của Mỹ nhằm nhanh chóng đạt được một lệnh ngừng bắn giữa Ukraine và Nga có thể nhận được nhiều động lực hơn khi Tổng thống Mỹ Donald Trump có thể sẽ gọi điện cho Tổng thống Nga Vladimir Putin.
Đặc phái viên Nhà Trắng Steve Witkoff hôm 16/3 cho biết Mỹ cũng đang tiếp tục tham gia và đối thoại với Ukraine.
"Tôi hy vọng rằng sẽ có một cuộc gọi với cả hai Tổng thống trong tuần này. Và chúng tôi cũng đang tiếp tục tham gia và đối thoại với người Ukraine", ông Witkoff, người đã gặp trực tiếp ông Putin tại Moscow cuối tuần trước, cho biết trên chương trình State of the Union của Đài CNN.
Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov hôm 14/3 cho biết, Tổng thống Putin đã yêu cầu ông Witkoff chuyển thông điệp tới Tổng thống Trump trước khi cuộc điện đàm tiềm năng giữa hai nhà lãnh đạo diễn ra, và nói thêm rằng có "sự lạc quan thận trọng" về triển vọng đạt được thỏa thuận ngừng bắn, theo hãng thông tấn Interfax.
Ông Putin hôm 13/3 đã bày tỏ lòng biết ơn đối với ông Trump vì đã tham gia vào các cuộc đàm phán hòa bình và ủng hộ ý tưởng ngừng bắn.
Nhà lãnh đạo Nga tuyên bố rằng Moscow sẵn sàng lắng nghe các đề xuất chấm dứt thù địch ở Ukraine, miễn là chúng mở đường cho hòa bình lâu dài và loại bỏ nguyên nhân gốc rễ của cuộc khủng hoảng.
Trong khi đó, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky thường nhấn mạnh rằng để Kiev chấp nhận bất kỳ thỏa thuận hòa bình nào thì phải đi kèm với các đảm bảo an ninh cho Ukraine từ các đối tác phương Tây, bao gồm cả tư cách thành viên NATO sau này.
"Tôi đã nhấn mạnh về tư cách thành viên của Ukraine trong NATO, nhưng các vị biết câu trả lời là gì rồi đấy", ông Zelensky nói vào tháng 2, ám chỉ rằng con đường gia nhập liên minh quân sự phương Tây vẫn còn nhiều trở ngại.
Trong một diễn biến khác, ông Zelensky hôm 16/3 đã bổ nhiệm Thiếu tướng Andriy Hnatov làm Tổng tham mưu trưởng mới của Ukraine, thay thế Trung tướng Anatoliy Barhilevych, khi Kiev tìm cách đẩy nhanh tốc độ cải cách và tái tổ chức.
Minh Đức (Theo TASS, Reuters, RFE/RL)