Chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump sẽ thu hồi tư cách pháp lý tạm thời của 532.000 người Cuba, Haiti, Nicaragua và Venezuela đến Mỹ theo quy trình bảo lãnh của thời chính quyền Biden, theo thông báo được đăng trên Công báo Liên bang hôm 21/3 và có chữ ký của Bộ trưởng An ninh Nội địa Kristi Noem.
Động thái này khiến hơn nửa triệu người từ 4 quốc gia kể trên đến Mỹ kể từ tháng 10/2022, với những người bảo lãnh tài chính và được cấp giấy phép có thời hạn 2 năm để sinh sống và làm việc tại Mỹ, đối mặt nguy cơ bị trục xuất sau ngày 24/2, tức 30 ngày sau khi thông báo được đăng trên Công báo Liên bang.
Chính sách mới ảnh hưởng đến những người đã ở Mỹ và thuộc chương trình ân xá nhân đạo. Quyết định này tuân theo quyết định trước đó của chính quyền Trump nhằm chấm dứt điều mà họ gọi là "lạm dụng rộng rãi" chương trình ân xá nhân đạo.
Đây là một công cụ pháp lý lâu đời mà các Tổng thống Mỹ đã sử dụng để cho phép những người từ các quốc gia có xung đột hoặc bất ổn chính trị nhập cảnh và tạm thời sinh sống tại Mỹ
Bộ trưởng An ninh Nội địa Mỹ Kristi Noem cho biết, họ sẽ mất tư cách pháp lý vào ngày 24/4/2025, hoặc 30 ngày sau khi thông báo được công bố trên Công báo Liên bang. Ảnh: Daily Mail
Trong chiến dịch tranh cử của mình, ông Trump đã tuyên bố sẽ trục xuất hàng triệu người đang ở Mỹ bất hợp pháp, và sau khi nhậm chức với tư cách Tổng thống Mỹ, ông cũng đã chấm dứt các con đường hợp pháp để những người nhập cư đến Mỹ và ở lại.
Theo chính sách mới, những người đến theo chương trình ân xá nhân đạo phải rời đi trước ngày chương trình hết hiệu lực nếu họ không có cơ sở hợp pháp để ở lại Mỹ.
"Bản chất của việc ân xá là tạm thời, và chỉ riêng việc ân xá không phải là cơ sở cơ bản để có được bất kỳ tình trạng nhập cư nào", Bộ An ninh Nội địa Mỹ cho biết.
Ông Trump đã nói vào ngày 6/3 rằng ông sẽ quyết định "rất sớm" liệu có nên tước bỏ tình trạng ân xá của khoảng 240.000 người Ukraine đến Mỹ tị nạn trong cuộc xung đột với Nga hay không.
Những phát biểu của ông Trump được đưa ra để đáp lại một mẩu tin tức của Reuters cho biết chính quyền của ông có kế hoạch thu hồi tình trạng này đối với người Ukraine sớm nhất là vào tháng 4.
Trong nhiệm kỳ của mình, ông Biden – người tiền nhiệm của ông Trump – đã triển khai chương trình nhập cảnh theo diện ân xá cho người Venezuela vào năm 2022 và mở rộng sang người Cuba, Haiti và Nicaragua vào năm 2023 khi chính quyền của ông phải vật lộn với tình trạng nhập cư bất hợp pháp ở mức cao từ những quốc tịch này.
Quan hệ ngoại giao và chính trị giữa 4 quốc gia này và Mỹ đã trở nên căng thẳng. Các con đường pháp lý mới được đưa ra khi ông Biden cố gắng siết chặt tình trạng vượt biên trái phép tại biên giới Mỹ-Mexico.
Quyết định tước bỏ tư cách pháp lý của hơn nửa triệu người nhập cư của chính quyền Trump có thể khiến nhiều người dễ bị trục xuất nếu họ chọn ở lại Mỹ. Vẫn chưa rõ có bao nhiêu người nhập cảnh vào Mỹ theo diện ân xá hiện có hình thức bảo vệ hoặc tình trạng pháp lý khác.
Sắc lệnh này đã bị phản đối tại các tòa án liên bang. Một nhóm công dân và người nhập cư Mỹ đã kiện chính quyền Trump vì chấm dứt chương trình ân xá nhân đạo và đang tìm cách khôi phục các chương trình này cho những người thuộc 4 quốc tịch.
Các luật sư và nhà hoạt động đã lên tiếng phản đối quyết định của Chính phủ.
Trong thông báo dự kiến chính thức công bố trên Công báo Liên bang tuần tới, Bộ An ninh Nội địa Mỹ cho biết việc thu hồi tình trạng ân xá sẽ giúp dễ dàng đưa những người di cư vào quy trình trục xuất nhanh chóng được gọi là "trục xuất nhanh".
Theo chính sách thời Trump được thực hiện từ tháng 1, quy trình "trục xuất nhanh" có thể được áp dụng cho một số người di cư nhất định tại Mỹ trong 2 năm hoặc ít hơn.
Minh Đức (Theo The Guardian, NPR)
