Một cuộc họp giữa các đại diện của Mỹ và Nga tại thủ đô Riyadh, Ả Rập Xê-út, đã kết thúc sau hơn 12 giờ hội đàm hôm 24/3, đánh dấu cuộc họp dài nhất trong một loạt các cuộc đàm phán giữa hai nước trong vòng một tháng qua.
Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov hôm 24/3 cho biết Moscow và Washington chia sẻ "mong muốn và sự sẵn sàng" theo đuổi một giải pháp hòa bình.
Ông lưu ý rằng các cuộc đàm phán đã đề cập đến nhiều vấn đề kỹ thuật khác nhau, bao gồm cả khả năng nối lại sáng kiến về an toàn hàng hải trên Biển Đen.
Một nguồn tin Nhà Trắng cho biết các cuộc đàm phán ở Riyadh đã có tiến triển và dự kiến sẽ có "thông báo tích cực trong tương lai gần".
Một nguồn tin của Nga nói với Reuters rằng một bản dự thảo tuyên bố chung đã được gửi đến Moscow và Washington để phê duyệt, và dự kiến sẽ được hai bên công bố vào ngày 25/3.
Các cuộc đàm phán về giải quyết xung đột Nga-Ukraine, với Mỹ đóng vai trò trung gian, diễn ra ở thủ đô Riyadh của Ả Rập Xê-út. Ảnh: TASS
Trước đó, hôm 23/3, một cuộc họp riêng giữa các quan chức Mỹ và Ukraine đã diễn ra ở cùng địa điểm là khách sạn Ritz-Carlton xa hoa.
Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Rustem Umerov mô tả các cuộc đàm phán hôm 23/3 là "có hiệu quả và tập trung", lưu ý rằng "các điểm chính bao gồm năng lượng" đã được giải quyết.
Ông Umerov, người đứng đầu phái đoàn Ukraine, nhấn mạnh rằng mục tiêu của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky là đảm bảo một nền hòa bình lâu dài cho đất nước này nói riêng và châu Âu nói chung.
Ông Zelensky, ông Trump và ông Putin. Ảnh: X/Twitter
Nhưng khi các phái đoàn Mỹ-Ukraine và Mỹ-Nga tổ chức các cuộc đàm phán riêng tại Riyadh, việc không có đại diện nào của châu Âu được mời tham gia đã làm dấy lên mối lo ngại trong số các quan chức và nhà phân tích.
Từ các cuộc thảo luận về Biển Đen đến các nỗ lực hướng tới hòa bình rộng lớn hơn, một số nhà quan sát châu Âu cảnh báo rằng, các quyết định quan trọng đang được đưa ra mà không có sự tham gia của lục địa này – nơi đang diễn ra cuộc xung đột Nga-Ukraine.
Tờ Financial Times hôm 24/3 đưa tin rằng, các quan chức từ Romania và Bulgaria, hai quốc gia Biển Đen, nêu mối quan ngại về những thay đổi đáng kể trong tình trạng hiện tại của khu vực, lập luận rằng những thay đổi như vậy có thể ảnh hưởng đến an ninh của họ mà không cho họ cơ hội lên tiếng.
Trong một bài báo được công bố hôm 24/3, ông Salvador Sanchez Tapia, giáo sư phân tích xung đột và an ninh quốc tế tại Đại học Navarra của Tây Ban Nha, đã viết: "Châu Âu đã bị loại khỏi các nỗ lực đàm phán… Điều này cho thấy châu lục này không quan trọng đối với đối tác Bắc Mỹ của mình như thế nào".
Ông nói thêm rằng, do không có khả năng hỗ trợ Ukraine như Mỹ đã từng làm, châu Âu mặc dù vẫn cố gắng lên tiếng nhưng không có lựa chọn nào khác ngoài việc chấp nhận cách tiếp cận mới của Washington.
Cựu nhà ngoại giao Đức Rudiger Ludeking đã lặp lại những lo ngại này trong một cuộc phỏng vấn với truyền thông Đức.
Ông Ludeking cho rằng kể từ khi Tổng thống Mỹ Donald Trump trở lại Nhà Trắng, mối quan hệ ngoại giao giữa Washington và Moscow, cũng như với Kiev, đã tăng cường, phần lớn bỏ qua NATO, Liên minh châu Âu (EU) và các cường quốc châu Âu. "EU có thể là bên thua cuộc" trong các cuộc đàm phán này, ông nói.
Trong khi một số tiếng nói của châu Âu bày tỏ sự thất vọng, những người khác lại coi các cuộc đàm phán là một bước đi tiềm năng hướng tới việc hạ nhiệt căng thẳng.
Ông Balazs Orban, cố vấn chính trị của Thủ tướng Hungary Viktor Orban, hoan nghênh các cuộc thảo luận về lệnh ngừng bắn, nói rằng hoàn cảnh thay đổi cuối cùng sẽ buộc châu Âu và các nhà hoạch định chính sách ở Brussels phải áp dụng lập trường thực dụng hơn.
Vị quan chức của Budapest cảnh báo rằng nếu EU duy trì lập trường hiện tại, khối này có nguy cơ tụt hậu và ngày càng bị gạt ra ngoài lề trong tiến trình hòa bình.
Trong một cuộc phỏng vấn với Đài truyền hình N1 địa phương hôm 24/3, cựu Bộ trưởng Ngoại giao Croatia Miro Kovac đã bày tỏ sự lạc quan về việc Nhà Trắng đề cập đến khả năng ngừng bắn vào lễ Phục sinh như Bloomberg đưa tin trước đó.
Minh Đức (Theo Xinhua, Anadolu, The New Daily)
