Phát huy giá trị di sản Cố đô
Chiều 21/11, Quốc hội thảo luận ở hội trường về việc thành lập thành phố Huế trực thuộc Trung ương, với nhiều ý kiến đồng tình, góp ý của các ĐBQH.
Tại phiên thảo luận, ĐBQH Phạm Văn Hòa (Đoàn Đồng Tháp) đồng tình cho rằng, việc thành lập thành phố Huế trực thuộc Trung ương trên nền tảng bảo tồn, phát huy giá trị di sản Cố đô và bản sắc văn hóa Huế thể hiện sự đổi mới quan trọng về phát triển đô thị, góp phần thực hiện chủ trương phát triển đô thị theo hướng xanh, văn minh, giàu bản sắc.
Về cơ cấu phát triển kinh tế - xã hội, Thừa Thiên Huế đã đạt tiêu chuẩn về trình độ phát triển kinh tế - xã hội áp dụng cho thành phố trực thuộc Trung ương.
Tuy nhiên, đại biểu cho rằng hiện nay thành phố Huế bước đầu thành lập sẽ có nhiều khó khăn, thách thức, nhất là vấn đề đô thị hóa vì hiện nay mới có 2 quận, 3 thị xã và 4 huyện.
Do đó đại biểu đề nghị Trung ương quan tâm nhiều hơn về nguồn lực để thành phố Huế có thể vươn xa hơn về kinh tế - xã hội, nhất là đô thị đặc thù của Cố đô.
ĐBQH Phạm Văn Hòa (Ảnh: Media Quốc hội).
ĐBQH Trần Văn Tiến (Đoàn Vĩnh Phúc) bày tỏ đồng tình với sự cần thiết thành lập thành phố Huế trực thuộc Trung ương như tờ trình của Chính phủ.
Việc thành lập thành phố Huế trực thuộc Trung ương đảm bảo các điều kiện là trung tâm, vùng kinh tế trọng điểm miền Trung, bảo đảm yêu cầu về quốc phòng an ninh, văn hóa lịch sử.
Hiện tại cả tiêu chuẩn về quy mô dân số và diện tích đều đáp ứng yêu cầu.
Mặc dù đồng tình với dự thảo Nghị quyết về thành phố Huế trực thuộc Trung ương bao gồm toàn bộ quy mô diện tích và dân số hiện tại của tỉnh nhưng đại biểu Trần Văn Tiến vẫn băn khoăn về tên gọi của thành phố này.
Hiện tại, tỉnh Thừa Thiên Huế có thành phố Huế, nếu lấy tên là thành phố Huế trực thuộc Trung ương thì rất dễ nhầm với thành phố Huế hiện tại. Mặc dù trong hồ sơ có đề cập tới việc lấy ý kiến của nhân dân nhưng việc lấy ý kiến với nội dung thành lập thành phố Huế trực thuộc Trung ương chưa thấy đề cập đến tên của thành phố Huế trực thuộc Trung ương.
Để đảm bảo tính đồng thuận cao, tránh nhầm lẫn với tên gọi, đại biểu Trần Văn Tiến đề nghị thành phố Huế trực thuộc Trung ương phải bao quát hết phạm vi của tỉnh Thừa Thiên Huế. Do đó đại biểu đề xuất tên gọi là thành phố Thừa Thiên Huế. Đại biểu cũng đề nghị cân nhắc về việc lấy ý kiến của nhân dân đối với tên gọi.
Tạo sức lan tỏa từ Huế cho cả vùng
Tiếp thu giải trình ý kiến các ĐBQH về việc thành lập thành phố Huế trực thuộc Trung ương, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho rằng, nội dung này mang tính lịch sử, khi đây là thành phố văn hóa di sản đầu tiên của Việt Nam và là thành phố di sản của thế giới, của nhân loại đã được UNESCO công nhận, vinh danh.
Theo Bộ trưởng, các ĐBQH đã bày tỏ ủng hộ, đồng tình, thống nhất cao việc thành lập thành phố Huế trực thuộc Trung ương. Ý kiến của các đại biểu chất chứa những kỳ vọng, đồng thời đề xuất những nội dung để đưa Huế xứng đáng trở thành thành phố di sản văn hóa trực thuộc Trung ương và để làm sao thành phố phát triển nhanh, bền vững như mong đợi.
Theo tờ trình của Chính phủ, thành lập thành phố Huế trực thuộc trung ương trên cơ sở toàn bộ diện tích tự nhiên và quy mô dân số của tỉnh Thừa Thiên Huế.
Thành phố Huế trực thuộc Trung ương có 4.947,11 km2 và 1.236.393 người; có 9 đơn vị hành chính cấp huyện (2 quận, 3 thị xã, 4 huyện); có 133 đơn vị hành chính cấp xã (78 xã, 48 phường, 7 thị trấn); tỉ lệ đô thị hóa 63,02% (779.207 người/1.236.393 người).
Đề án đã có đánh giá tác động kỹ lưỡng, xây dựng phương án và lộ trình sắp xếp, kiện toàn tổ chức bộ máy của các cơ quan, đơn vị trong hệ thống chính trị của thành phố Huế trực thuộc Trung ương; phương án sử dụng trụ sở, tài sản công và thực hiện các chính sách đặc thù trên địa bàn theo đúng quy định.
Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà (Ảnh: Media Quốc hội).
Để đảm bảo việc thành lập thành phố Huế trực thuộc Trung ương đảm bảo khoa học, chặt chẽ, chí rõ cả về cơ sở chính trị, pháp lý và thực tiễn, Bộ trưởng cho biết đã tham khảo kinh nghiệm của quốc tế khi thành lập các đô thị di sản.
"Theo đó, việc bảo tồn và phát huy giá trị di sản cố đô, bản sắc văn hóa Huế, lấy bảo tồn làm cốt lõi, nhằm tạo tâm lực và nguồn lực cho sự phát triển của Huế. Đồng thời, tạo sức lan tỏa từ Huế cho cả vùng, góp phần cho phát triển đất nước", Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà nói.
Bộ trưởng Nội vụ cũng nhấn mạnh việc đổi mới tư duy trong phát triển đô thị Việt Nam, nhằm xây dựng không gian đô thị kế thừa, đa dạng, phong phú, thông minh, xanh, hiện đại nhưng vẫn giàu bản sắc.
Với vấn đề tên gọi được đại biểu nêu, Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà cho rằng, tên gọi cần hội tụ các yếu tố lịch sử, văn hóa để tên gọi phải bao trùm, chất chứa các tầng lớp văn hóa và phải thể hiện được là thành phố di sản, khơi dậy tiềm thức của người Việt Nam và du khách quốc tế khi nói đến Huế, đến Thừa Thiên Huế.
"Cái tên Huế đã được ghi trong bản đồ di sản thế giới. Và tên gọi này có được gần như sự đồng thuận tuyệt đối của người dân. Đây là tên gọi rất hay. Chúng ta xác định đây là thành phố cố đô, thành phố di sản văn hóa của Việt Nam", Bộ Trưởng nhấn mạnh.
