Ngày 7/1, TAND Cấp cao tại Tp.HCM tiếp tục phần xét hỏi đối với 139 bị cáo trong vụ án xảy ra Cục Đăng kiểm Việt Nam, 11 trung tâm đăng kiểm trên địa bàn Tp.HCM và 3 trung tâm đăng kiểm tại Long An, Bến Tre, Sóc Trăng.
Theo án sơ thẩm, Phòng Kiểm định xe cơ giới (VAR) là tổ chức trực thuộc Cục Đăng kiểm Việt Nam, thực hiện chức năng tham mưu giúp Cục trưởng quản lý công tác kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường các loại xe cơ giới, kiểm tra xe máy chuyên dùng đang lưu hành trong phạm vi cả nước.
Trong các nhiệm vụ, quyền hạn được phân công, VAR có nhiệm vụ, quyền hạn trong việc thực hiện thẩm định thiết kế, nghiệm thu cải tạo xe cơ giới và xe máy chuyên dùng đang lưu hành.
Các đăng kiểm viên Phòng VAR đã lợi dụng vị trí công tác không thực hiện đúng quy trình thẩm định, bỏ qua lỗi trên hồ sơ thiết kế, cấp Giấy chứng nhận thẩm định thiết kế trái quy định để nhận tiền hối lộ của các công ty từ 1,5 - 3 triệu đồng/hồ sơ.
Từ tháng 3/2019, bị cáo Trần Anh Quân, cựu quyền Trưởng phòng kiểm định xe cơ giới được các đăng kiểm viên báo cáo về việc có nhận tiền hối lộ của các công ty thiết kế trong quá trình thẩm định hồ sơ.
Lợi dụng điều này, Quân thống nhất với các đăng kiểm viên việc sẽ chia cho Quân 700.000 đồng/hồ sơ. Quân sẽ dùng một phần chia lại cho bị cáo Trần Kỳ Hình. Các Phó phòng VAR mỗi người 100.000 đồng/hồ sơ; nhân viên văn phòng mỗi người 50.000 đồng/hồ sơ, phần còn lại các đăng kiểm viên được hưởng.
Đến tháng 8/2021, bị cáo Trần Kỳ Hình nghỉ hưu. Ông Đặng Việt Hà được bổ nhiệm giữ chức vụ Cục trưởng Cục Đăng kiểm Việt Nam. Trong cuộc họp với lãnh đạo Phòng VAR, bị cáo Hà yêu cầu phải báo cáo chính xác số liệu hồ sơ đã thẩm định thiết kế, phải bảo đảm lợi ích của Hà là cao nhất.
Sau khi thống nhất, lãnh đạo Phòng VAR và các đăng kiểm viên đưa cho bị cáo Đặng Việt Hà 400.000 đồng/hồ sơ. Đến tháng 10/2022, khi cơ quan công an phát hiện xử lý các sai phạm của các đơn vị đăng kiểm, nên các bị cáo không nhận tiền hối lộ trong hoạt động thẩm định hồ sơ thiết kế nữa.
Với hành vi trên, bị cáo Trần Kỳ Hình (cựu Cục trưởng Cục Đăng kiểm Việt Nam) bị tòa sơ thẩm tuyên phạt 19 năm tù về tội Nhận hối lộ và 6 năm tù về tội Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ, tổng hợp hình phạt là 25 năm tù.
Bị cáo Hình ngoài việc phải chịu trách nhiệm hình sự về số tiền đã nhận từ Phòng VAR và các trung tâm đăng kiểm, còn phải chịu trách nhiệm về số tiền hơn 6,5 tỷ đồng và 23.000 USD là tiền nhận hối lộ từ 63 cơ sở đóng tàu, để bỏ qua các sai phạm trong quá trình kiểm định, duyệt cấp đủ năng lực hoạt động.
Còn bị cáo Đặng Việt Hà (cựu Cục trưởng Cục Đăng kiểm Việt Nam) bị tòa sơ thẩm tuyên phạt 19 năm tù về tội Nhận hối lộ.
Ngoài ra, bị cáo Đặng Việt Hà phải chịu trách nhiệm hình sự chung về số tiền nhận hối lộ là hơn 40 tỷ đồng.
Bị tuyên phạm tội Nhận hối lộ, bị cáo Trần Anh Quân (cựu quyền Trưởng phòng Kiểm định xe cơ giới) bị tuyên phạt 14 năm tù.
Sau đó, cả ba bị cáo vừa nêu trên đều kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt và xin xem xét lại số tiền bị tuyên buộc phải chịu trách nhiệm hình sự.
Khai tại tòa phúc thẩm hôm nay, bị cáo Trần Kỳ Hình nói bị cáo không chịu trách nhiệm về toàn bộ số tiền nhận hối lộ của Cục Đăng kiểm Việt Nam, mà chỉ chịu trách nhiệm về số tiền hơn 7,1 tỷ đồng mà cá nhân bị cáo được hưởng lợi.
Tương tự, bị cáo Đặng Việt Hà tiếp tục chỉ nhận trách nhiệm là người đứng đầu và phủ nhận việc bị cáo chỉ đạo thuộc cấp nhận hối lộ.
Bên cạnh đó, bị cáo Hà còn cho biết bản thân không đồng ý với án sơ thẩm khi tuyên buộc bị cáo phải chịu trách nhiệm chung về số tiền 40 tỷ đồng nhận hối lộ của Cục Đăng kiểm Việt Nam.
Trong khi đó, bị cáo Trần Anh Quân (cựu quyền Trưởng phòng VAR) thừa nhận hành vi phạm tội tái khẳng định, việc đã nhận hối lộ từ 1 – 3 triệu đồng/hồ sơ để bỏ qua lỗi trên hồ sơ thiết kế, cấp Giấy chứng nhận thẩm định thiết kế trái quy định.
Cũng theo bị cáo Quân, khi cựu Cục trưởng Đặng Việt Hà lên chức Cục trưởng, ông Hà đã họp với Phòng VAR và được yêu cầu "phải nâng mức hưởng lợi của Cục trưởng lên mức cao nhất".