Vụ khách hàng chuyển nhầm 71 triệu đồng cho tài xế: Grab có trách nhiệm gì?

Trước đó, vào chiều 15/3, chị L. đặt xe GrabBike từ chung cư Gateway (TP Vũng Tàu) đến TP Bà Rịa và thanh toán 71.000 đồng cho tài xế. Sau đó, khi vào nhà và kiểm tra lại, chị tá hỏa phát hiện mình đã chuyển nhầm số tiền 71 triệu đồng cho tài xế.

Ngay lập tức, chị L. đã cố gắng liên lạc với tài xế qua điện thoại và tin nhắn nhưng không nhận được phản hồi. Chị cũng chuyển thêm một số tiền nhỏ, kèm theo lời nhắn yêu cầu tài xế trả lại tiền, nhưng vẫn không được đáp lại. Bất lực, chị L. đã đăng tin lên mạng xã hội để tìm tài xế.

Ngày 19/3, cả hai đã đến Công an phường 2 (TP Vũng Tàu). Tại đây, tài xế yêu cầu chị L. bồi thường tổn thất tinh thần do việc đăng tin trên mạng xã hội mới đồng ý trả lại tiền. Tuy nhiên, chị L. không đồng ý, khẳng định mình chỉ muốn tìm lại số tiền đã chuyển nhầm và sẵn sàng hợp tác với Grab giúp anh tiếp tục công việc.

Liên quan đến vụ việc này, Luật sư Trần Điệp – Giám đốc Công ty Luật Minh Anh (Hà Nội) cho biết, trong trường hợp này có thể xem xét tới các khía cạnh pháp lý sau:

Thứ nhất, về lỗi chuyển nhầm tiền của chị L. đây là sai sót trong giao dịch dẫn tới chuyển nhầm 71.000 đồng thành 71 triệu đồng. Về nguyên tắc tài xế không được chiếm giữ số tiền này.

Thứ hai, đối với hành vi của tài xế, xét trên khía cạnh dân sự: Theo Điều 579 Bộ luật Dân sự năm 2015, về nghĩa vụ hoàn trả trong trường hợp được lợi về tài sản không có căn cứ pháp luật, tài xế phải hoàn trả lại số tiền mà mình không có quyền sở hữu. Nếu cố tình không trả, hành vi này có thể bị coi là chiếm giữ trái phép tài sản.

Về khía cạnh hành chính, nếu tài xế không hoàn trả số tiền, hành vi này có thể bị xử phạt vi phạm hành chính theo Điều 15 Nghị định 144/2021/NĐ-CP, với mức phạt từ 3 - 5 triệu đồng đối với hành vi chiếm giữ tài sản của người khác.

Về khía cạnh hình sự, hành vi chiếm giữ trái phép tài sản của người khác nếu đủ cấu thành tội phạm có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định tại Điều 176 Bộ luật hình sự năm 2015. Cụ thể:

Điều 176. Tội chiếm giữ trái phép tài sản

1. Người nào cố tình không trả lại cho chủ sở hữu, người quản lý hợp pháp hoặc không giao nộp cho cơ quan có trách nhiệm tài sản trị giá từ 10.000.000 đồng đến dưới 200.000.000 đồng, di vật, cổ vật hoặc vật có giá trị lịch sử, văn hóa bị giao nhầm hoặc do mình tìm được, bắt được, sau khi chủ sở hữu, người quản lý hợp pháp hoặc cơ quan có trách nhiệm yêu cầu được nhận lại tài sản đó theo quy định của pháp luật, thì bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm.

2. Phạm tội chiếm giữ tài sản trị giá 200.000.000 đồng trở lên hoặc bảo vật quốc gia, thì bị phạt tù từ 01 năm đến 05 năm.

Theo đó, hành vi của tài xế Grab có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự nếu không hoàn trả số tiền mà chị L. đã chuyển nhầm, tương thích với các quy định của pháp luật hiện hành.

Luật sư Trần Điệp – Giám đốc Công ty Luật Minh Anh (Hà Nội).

Đối với vai trò và trách nhiệm của Grab trong vụ việc này, Luật sư Trần Điệp nhận định, qua các nguồn thông tin, có thể xác định mối quan hệ giữa Grab và tài xế không phải là mối quan hệ giữa Người lao động và Người sử dụng lao động mà chỉ đơn giản là quan hệ hợp tác hợp đồng môi giới. Do đó, hoàn toàn không có căn cứ để xác lập trách nhiệm pháp lý của Grab trong trường hợp tài xế vi phạm pháp luật.

Đối chiếu với trường hợp này, việc khách hàng chuyển nhầm tiền cho tài xế, về bản chất là giao dịch dân sự giữa tài xế và khách hàng, Grab chỉ là đơn vị môi giới, không trực tiếp tham gia vào giao dịch này. Do đó, Grab chỉ có thể hỗ trợ nếu khách hàng có khiếu nại nhưng sẽ không có trách nhiệm pháp lý trong việc hoàn tiền hay bồi thường thiệt hại cho khách hàng.

Như vậy, khi phát sinh mâu thuẫn giữa tài xế và khách hàng nói chung và trong trường hợp tài xế có hành vi vi phạm pháp luật, xâm phạm đến các quyền lợi của khách hàng nói riêng, Grab không có trách nhiệm pháp lý trực tiếp do chỉ là đơn vị hợp tác, môi giới mà sẽ tiến hành một số hoạt động hỗ trợ trong phạm vi công việc đã công bố.