Tổng thống Mỹ Donald Trump vừa ký một sắc lệnh hành pháp mà theo đó quá trình giải thể Bộ Giáo dục Mỹ sẽ bắt đầu. "Chúng tôi sẽ xóa bỏ nó, và mọi người đều biết điều đó là đúng", ông Trump nói về Bộ Giáo dục Mỹ tại Nhà Trắng hôm 20/3.
Mỹ chi "nhiều tiền hơn cho mỗi học sinh, nhưng chúng ta xếp hạng gần cuối danh sách về thành công", nhà lãnh đạo Mỹ nói, tuyên bố rằng 70% học sinh lớp 8 "không thành thạo cả đọc và làm toán" và "40% học sinh lớp 4 thậm chí còn thiếu các kỹ năng đọc cơ bản".
Tổng thống cho biết, chính quyền sẽ đưa giáo dục "trở lại các tiểu bang, nơi nó thuộc về". Đây cũng là khởi đầu cho một trong những động thái quyết liệt nhất nhằm giảm quy mô của chính phủ liên bang trong lịch sử Mỹ.
Tổng thống Mỹ Donald Trump cầm bút khi ký một sắc lệnh hành pháp tại Phòng phía Đông của Nhà Trắng ở Washington, DC, ngày 20/3/2025. Ảnh: Hindustan Times
Ông Trump từ lâu đã nói rằng ông muốn xóa bỏ Bộ Giáo dục Mỹ và trao nhiều quyền hơn cho các chính quyền tiểu bang và địa phương khi ông nỗ lực khởi động lại hệ thống giáo dục của Mỹ và cạnh tranh với các nền giáo dục khác trên thế giới.
Sắc lệnh này chỉ đạo Bộ trưởng Giáo dục Mỹ Linda McMahon "thực hiện mọi bước cần thiết để tạo điều kiện thuận lợi cho việc đóng cửa Bộ Giáo dục Mỹ và trả lại quyền quản lý giáo dục cho các tiểu bang và cộng đồng địa phương, đồng thời đảm bảo việc cung cấp dịch vụ, chương trình và phúc lợi hiệu quả và không bị gián đoạn mà người Mỹ dựa vào".
Sau khi ký sắc lệnh hành pháp tại Phòng phía Đông của Nhà Trắng, với các em học sinh ngồi ở hai bên, Tổng thống Trump đã giơ cao tài liệu này và mời bà McMahon đứng cùng ông. Nhà lãnh đạo Mỹ cho biết ông "hy vọng bà sẽ là Bộ trưởng Giáo dục cuối cùng".
Một số Thống đốc đảng Cộng hòa cũng có mặt tại đó, bao gồm Thống đốc Ron DeSantis của bang Florida, Thống đốc Mike DeWine của bang Ohio, Thống đốc Michael Braun của bang Indiana, Thống đốc Gregg Abbott của bang Texas và Thống đốc Kim Reynolds của bang Iowa.
Trong gần 2 tháng kể từ khi ông Trump nhậm chức, nhân viên của Bộ Giáo dục Mỹ đã bị cắt giảm một nửa, và chính quyền đang lập kế hoạch chuyển một số chức năng của bộ này sang các bộ khác.
Bất chấp sắc lệnh của Tổng thống, việc bãi bỏ hoàn toàn Bộ Giáo dục Mỹ sẽ cần một đạo luật của Quốc hội. Để thông qua hầu hết các luật tại Thượng viện Mỹ cần có 60 phiếu bầu, nghĩa là 7 đảng viên Dân chủ sẽ cần bỏ phiếu ủng hộ luật này, cùng với tất cả các đảng viên Cộng hòa.
Khi ký sắc lệnh hôm 20/3, ông Trump dường như thừa nhận rằng ông sẽ cần sự ủng hộ của một số nhà lập pháp Đảng Dân chủ: "Tôi hy vọng họ sẽ bỏ phiếu cho luật này vì cuối cùng, luật này có thể được thông qua".
Tuần trước, gần hai chục Tổng chưởng lý Đảng Dân chủ đã đệ đơn kiện chính quyền Trump nhằm ngăn chặn nỗ lực cắt giảm lực lượng lao động của Bộ Giáo dục Mỹ, gọi hành động này là vi hiến.
Sắc lệnh hành pháp của ông Trump cũng có khả năng phải đối mặt với các thách thức pháp lý từ những người ủng hộ tự do và các nghiệp đoàn giáo viên, cùng các nhóm khác.
Chủ tịch Liên đoàn Giáo viên Mỹ Randi Weingarten hôm 20/3 đã nhanh chóng đưa ra tuyên bố, nói với chính quyền rằng "gặp lại các vị tại tòa án".
Minh Đức (Theo CBS News, NY Post)
