Ngày 13/4, Sở Nông nghiệp và Môi trường Bình Định phối hợp với UBND Tp.Quy Nhơn cùng Ban Quản lý Cảng cá Bình Định tổ chức hội nghị báo cáo kết quả thực hiện mô hình trong năm 2024.

Ngư dân Bình Định gom rác thải nhựa trong mỗi chuyến đánh bắt. Ảnh:AT
Mô hình này nằm khuôn khổ dự án "Thí điểm các mô hình quản lý chất thải rắn sinh hoạt và chất thải ngành thủy sản nhằm thúc đẩy kinh tế tuần hoàn tại Tp.Quy Nhơn" do Chương trình Phát triển Liên Hợp Quốc (UNDP) tài trợ giai đoạn 2022 – 2024.
Mô hình thí điểm được thực hiện trên 200 tàu cá đánh bắt xa bờ, trong đó có 100 tàu cá thường xuyên ra, vào Cảng cá Quy Nhơn (Tp.Quy Nhơn, Bình Định) và 100 tàu cá thường xuyên ra vào Cảng cá Đề Gi (huyện Phù Cát), Cảng cá Tam Quan (thị xã Hoài Nhơn, Bình Định).

200 tàu cá tham gia mô hình được thiết kế sọt rác chuyên dụng trên tàu để gom rác. Ảnh:AT
Trong quá trình thực hiện mô hình, ngành chức năng tiến hành khảo sát với 100 tàu cá thường xuyên ra vào cảng Quy Nhơn. Kết quả, đối với 100 tàu cá này trung bình thực hiện chuyến biển dài 20 ngày, lượng nhựa từ các loại chai nước uống và thực phẩm phục vụ cho thuyền viên khoảng hơn 1.386kg; lượng nhôm từ các loại nước uống của 100 tàu cá trong 1 chuyến biển là gần 287kg; lượng nhựa các loại bao bì dùng để đựng, bảo quản sản phẩm thủy sản trong 1 chuyến là hơn 582kg.
TS. Trần Văn Vinh, Phó Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản Bình Định (Sở Nông nghiệp và Môi trường) cho hay, mục tiêu của mô hình nhằm quản lý và giảm thiểu rác thải nhựa sinh hoạt trên tàu cá xả thải ra biển; nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành của ngư dân trong việc hạn chế ô nhiễm môi trường biển; chống việc xả thải rác thải nhựa ra đại dương và tạo công ăn việc làm, tăng thu nhập cho khối lao động phi chính thức thông qua việc thu gom, phân loại, tái chế rác thải nhựa sinh hoạt trên tàu cá.

Ngành chức năng trao quà cho những ngư dân tham gia mô hình gom rác từ biển vào bờ. Ảnh:AT
Theo TS. Vinh, qua hơn 2 năm thực hiện, mô hình đã nâng cao nhận thức cho thuyền viên làm việc trên các tàu cá về rác thải nhựa đại dương thông qua các hình thức: Phát tờ rơi, ký cam kết, bảng hiệu, thông báo … tại các cảng cá cho cộng đồng ngư dân biết; xây dựng quy trình khai báo, tiếp nhận, xác nhận rác thải nhựa thu gom từ tàu cá vào bờ; thành lập và triển khai hoạt động đội thu gom rác thải nhựa tàu cá thuộc Ban Quản lý cảng cá Bình Định; hỗ trợ túi lưới thu hồi rác thải nhựa cho các tàu cá; hỗ trợ xây dựng nhà thu gom, các trang thiết bị phục vụ phân loại, đóng gói; xây dựng cơ chế khuyến khích tàu cá thu gom rác thải nhựa về bờ; xây dựng cơ chế hỗ trợ vận hành ban đầu cho đội thu gom làm kinh tế tuần hoàn.
Theo thống kê của ngành chức năng, năm 2024, lượng rác thải nhựa thu gom từ 200 tàu cá là khoảng 2.300kg; trong đó, có 1.880kg nhựa và 420kg nhôm. Một thuyền viên sinh hoạt trên tàu cá trong 1 chuyến biển (thông thường 20 ngày) thải ra gần 14kg rác thải các loại. Bình Định có khoảng 3.000 tàu cá khai thác xa bờ, bình quân mỗi tàu cá tổ chức 7 chuyến khai thác/năm. Nếu không được thu gom, với số lượng tàu cá khai thác xa bờ lớn, thuyền viên đông, lượng rác thải nhựa thải ra biển là rất lớn.
