Sáng 10/12, Hội nghị Thủ tướng Chính phủ đối thoại với nông dân Việt Nam năm 2025 (lần thứ 7) được tổ chức với chủ đề "Ứng dụng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trong nông dân".
Sự đóng góp quan trọng của nông nghiệp, nông dân, nông thôn
Phát biểu chỉ đạo hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhấn mạnh tinh thần đối thoại với phương châm "3 gần, 4 không, 5 phải", trong đó đối thoại thực chất là yêu cầu xuyên suốt. "Chúng ta cần nhìn lại 5 năm qua, 4 lần đối thoại đã thực sự mang lại những chuyển biến gì cho nông nghiệp, nông dân, nông thôn; cái gì tốt thì nhân lên, cái gì vướng mắc phải tháo gỡ, cái gì không phù hợp thì dứt khoát bỏ đi", Thủ tướng nêu rõ.
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính.
Theo Thủ tướng, sau 40 năm đổi mới, từ một đất nước bị tàn phá nặng nề bởi chiến tranh, Việt Nam đã vươn lên trở thành cường quốc xuất khẩu nông sản, có thương hiệu trên thị trường quốc tế, được nhiều quốc gia tin tưởng hợp tác bảo đảm an ninh lương thực. Đây là thành quả to lớn có sự đóng góp đặc biệt quan trọng của nông nghiệp, nông dân, nông thôn.
Thủ tướng cho biết, năm 2025, Việt Nam sẽ bước vào nhóm nước có thu nhập trung bình cao với thu nhập bình quân đầu người khoảng trên 5.000 USD, động lực chủ yếu đến từ công nghiệp. Tuy nhiên, để thực hiện mục tiêu đến năm 2045 trở thành nước phát triển, thu nhập cao, không còn con đường nào khác ngoài việc phải dựa vào khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.
"Khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là con đường ngắn nhất, hiệu quả nhất để đưa đất nước phát triển nhanh và bền vững", Thủ tướng nhấn mạnh.
Các đại biểu chia sẻ ý kiến, đặt câu hỏi liên quan đến điểm nghẽn về khoa học công nghệ.
Trả lời câu hỏi liên quan đến "điểm nghẽn" giữa nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ cho nông dân, Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Bùi Thế Duy thẳng thắn nhìn nhận đây là một tồn tại kéo dài của ngành khoa học công nghệ. Dù đóng góp của khoa học công nghệ được ước tính khoảng 30% trong tăng trưởng nông nghiệp, song giá trị sản xuất nông nghiệp của Việt Nam vẫn còn cách rất xa các quốc gia phát triển.
Trong bối cảnh đó, năm 2025 được xác định là năm bản lề để tháo gỡ toàn diện các điểm nghẽn về cơ chế, chính sách khoa học công nghệ. Một điểm nhấn quan trọng là lần đầu tiên Bộ Tài chính hỗ trợ Bộ Khoa học và Công nghệ xây dựng Quỹ Đổi mới sáng tạo quốc gia, cùng với các quỹ của bộ, ngành, địa phương; đồng thời triển khai cơ chế hỗ trợ lãi suất vay cho doanh nghiệp, hợp tác xã.
Bên cạnh đó là chính sách "voucher công nghệ" nhằm hỗ trợ tài chính để hợp tác xã, nông dân được dùng thử các giải pháp công nghệ, chuyển đổi số trong thời gian nhất định trước khi quyết định đầu tư lâu dài.
Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Bùi Thế Duy.
Đặc biệt, trong Luật Khoa học và Công nghệ sửa đổi, đổi mới sáng tạo lần đầu tiên được xác định là một trụ cột ngang với khoa học công nghệ. "Đổi mới sáng tạo lấy sản xuất, kinh doanh làm trung tâm, lấy việc đưa kết quả vào thực tiễn làm thước đo, khơi dậy và kết nối mọi nguồn lực xã hội cho sáng tạo", Thứ trưởng nhấn mạnh.
Bên cạnh đó, toàn bộ các đề tài nghiên cứu khoa học trong thời gian tới sẽ được đặt hàng từ thực tiễn sản xuất, từ nhu cầu của doanh nghiệp, hợp tác xã, nông dân. "Kết quả nghiên cứu phải được chuyển giao trở lại cho doanh nghiệp, hợp tác xã để sử dụng, chứ không dừng lại trên giấy", Thứ trưởng Bùi Thế Duy khẳng định.
Ủng hộ nghiên cứu các mô hình mới
Liên quan đến phản ánh của nông dân về hạ tầng internet ở vùng sâu, vùng xa còn yếu, Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ cho biết, trong năm 2025, Bộ đã triển khai hai giải pháp lớn theo Nghị quyết 193. Theo đó, Nhà nước hỗ trợ các doanh nghiệp viễn thông tăng cường phủ sóng ở vùng sâu, vùng xa; đồng thời Chính phủ đang tiếp nhận hai hồ sơ thí điểm internet vệ tinh của các tập đoàn lớn để mở rộng khả năng kết nối.
Đối với đề xuất xây dựng mô hình nông nghiệp công nghệ cao, Thứ trưởng cho biết, thời gian tới Bộ Khoa học và Công nghệ sẽ phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Môi trường thúc đẩy nhân rộng các câu lạc bộ đổi mới sáng tạo ngành hàng, như mô hình câu lạc bộ đổi mới sáng tạo ngành rau quả. Đây sẽ là nơi kết nối nhà khoa học - doanh nghiệp - hợp tác xã - nông dân, thúc đẩy chuyển giao công nghệ, đổi mới sáng tạo gắn với sản xuất thực tiễn.
Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Trần Đức Thắng (giữa)
Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Trần Đức Thắng cho biết, mô hình làng nông nghiệp công nghệ cao là khái niệm mới, chưa có trong văn bản quy phạm pháp luật. Hiện nay mới có khái niệm vùng nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao đã được đề cập trong Quyết định số 66 của Thủ tướng Chính phủ. Đến nay cả nước đã có 12 vùng nông nghiệp công nghệ cao, hoạt động khá thành công.
"Chúng tôi rất ủng hộ nghiên cứu để hình thành các vùng nông nghiệp công nghệ cao, tiếp tục triển khai rộng các mô hình trong thực tiễn, qua đó, trình diễn, tập trung nghiên cứu, ứng dụng, thử nghiệm, lan tỏa kết quả nghiên cứu khoa học, kết nối các viện nghiên cứu, trường đại học với các HTX, nông dân", Bộ trưởng Bộ NN&MT chia sẻ.
