Khu trục hạm HMS Daring, một trong những tàu chiến hiện đại nhất của Hải quân Hoàng gia Anh, vừa đánh dấu một cột mốc đáng chú ý nhưng không mấy vui vẻ: Hơn 3.000 ngày không hoạt động, vượt qua cả khoảng thời gian cần thiết để đóng con tàu.
Theo trang UK Defence Journal, cột mốc này là một lời nhắc nhở về những thách thức trong việc hiện đại hóa và duy trì các nền tảng quân sự phức tạp.
HMS Daring, một khu trục hạm thuộc lớp Type 45 do BAE Systems chế tạo, được đặt ky vào năm 2003, hạ thủy vào năm 2006 và chính thức đưa vào hoạt động vào năm 2009, với tổng thời gian đóng tàu là 2.307 ngày, ước tính chi phí là 1 tỷ Bảng Anh (1,3 tỷ USD).
Tuy nhiên, từ khi được rút khỏi hạm đội vào tháng 4/2017 để thực hiện Dự án Cải tiến Công suất (PIP) và đại tu, khu trục hạm này đã trải qua hơn 3.000 ngày không hoạt động, dài hơn cả thời gian cần để xây dựng nó từ con số không.
Thậm chí, thời gian HMS Daring "nằm không" cũng đã bằng với thời gian 8 năm hoạt động thực tế của con tàu (2009-2017).
Khu trục hạm HMS Daring thuộc lớp Type 45 của Hải quân Hoàng gia Anh. Ảnh: Daily Mail
Chương trình PIP được triển khai để khắc phục những vấn đề cố hữu trong hệ thống động lực của toàn bộ tàu thuộc lớp Type 45, đặc biệt là các động cơ turbine khí WR-21 với bộ làm mát liên cấp, vốn có thể gặp trục trặc khi hoạt động ở vùng khí hậu nóng.
Trên HMS Daring, chương trình này đã thay thế 2 máy phát điện diesel cũ bằng 3 máy phát lớn hơn, đáng tin cậy hơn. Công việc đại tu được thực hiện tại xưởng tàu Cammell Laird và hoàn tất vào cuối năm 2022.
Sau đó, Daring trở lại Portsmouth vào đầu năm 2023 để bắt đầu giai đoạn tiếp theo của quá trình đại tu, bao gồm thử nghiệm hệ thống, chứng nhận và tuyển dụng, huấn luyện thủy thủ đoàn cho một con tàu đã không hoạt động trong nhiều năm. Mỗi giai đoạn này đều đóng góp vào tiến độ chung.
Hiện tại, theo các nguồn tin quốc phòng, HMS Daring đang trong quá trình tuyển thủy thủ để chuẩn bị cho các cuộc thử nghiệm trên biển, dự kiến bắt đầu vào tháng 12/2025 hoặc có thể là tháng 1/2026. Đây sẽ là lần đầu tiên con tàu ra khơi kể từ khi bị rút khỏi hoạt động hơn 8 năm trước.
Britsky, một chuyên gia về chuyển động tàu của Hải quân Hoàng gia và Hạm đội Phụ trợ Hoàng gia, người thường xuyên đăng tải thống kê trên nền tảng X, đã chỉ ra rằng tình trạng "nằm không" kéo dài của HMS Daring không phải do một vấn đề đơn lẻ mà là do nhiều yếu tố phức tạp tích tụ qua nhiều năm.
Vị chuyên gia, người yêu cầu ẩn danh và chỉ sử dụng bí danh, chỉ ra với tờ Portsmouth News rằng có 3 nguyên nhân chính cho vấn đề này.
"Một trong những trở ngại lớn nhất là thiếu hụt nhân sự để vận hành tàu. Thứ hai, sự thiếu hụt cơ sở hạ tầng, chẳng hạn như các bến tàu cần thiết cho công tác bảo trì và sửa chữa, đã gây ra sự chậm trễ đáng kể", Britsky cho biết.
Nguyên nhân thứ ba, theo Britsky, là tình trạng thiếu linh kiện thay thế – một vấn đề nghiêm trọng. Để duy trì hoạt động của một số tàu Type 45 khác, các linh kiện từ HMS Daring và các tàu đang trong quá trình bảo trì đã bị tháo ra để sử dụng.
"Điều này góp phần làm kéo dài thêm thời gian không hoạt động của Daring, khi tàu phải chờ đợi linh kiện mới hoặc khắc phục các bộ phận bị thiếu".
Khu trục hạm HMS Daring dự kiến sẽ trở lại biển khơi vào cuối năm 2025 hoặc đầu năm 2026 sau hơn 3.000 ngày đại tu. Ảnh: Seaforces, Navy Lookout
Ngoài Daring, 5 tàu khu trục Type 45 khác đang ở các giai đoạn khác nhau của cùng một quy trình đại tu. HMS Dauntless đã trở lại hoạt động sau khi hoàn thành chương trình PIP, HMS Dragon hiện đang trong quá trình nâng cấp, và HMS Defender dự kiến sẽ bắt đầu. HMS Diamond và HMS Duncan sẽ tiếp nối.
Trong các kế hoạch hiện tại, cả 6 khu trục hạm này dự kiến sẽ hoàn thành chương trình đại tu vào năm 2028.
Mặc dù bị chậm trễ trong quá trình đại tu, điểm cộng là với thời gian hoạt động thực tế thấp, HMS Daring và các tàu Type 45 khác có thể phục vụ đến những năm 2040, trở thành một trong những khu trục hạm phòng không mạnh nhất thế giới, như chuyên gia Britsky nhận định trên Portsmouth News.
Minh Đức (Theo UKDJ, Portsmouth News)
