Hiểu đúng để dùng thẻ tín dụng an toàn

Sau phản ánh của một khách hàng ở Đắk Lắk về việc bị tính lãi và phạt gần 1,1 triệu đồng do chậm thanh toán 8.800 đồng phí tin nhắn (SMS) khi sử dụng thẻ tín dụng, dư luận đặt ra nhiều thắc mắc về cách tính phí và cơ chế vận hành của loại hình thẻ này. Dù ngân hàng đã nhanh chóng làm rõ, đồng thời hủy toàn bộ khoản phí phát sinh, vụ việc vẫn cho thấy không ít người dùng còn mơ hồ về các quy định, thời hạn và nghĩa vụ thanh toán thẻ tín dụng.
Chú thích ảnh Khách hàng cung cấp tin nhắn của VIB về khoản lãi phát sinh. Ảnh: TTXVN phát

Nhằm giúp độc giả hiểu rõ hơn, phóng viên TTXVN đã có cuộc trao đổi với PGS.TS. Nguyễn Thùy Dương, Trưởng khoa Ngân hàng (Học viện Ngân hàng), xung quanh những lưu ý khi sử dụng thẻ tín dụng và cách quản lý chi tiêu hiệu quả.

Thưa bà, từ vụ việc nợ 8.800 đồng dẫn đến phát sinh hơn 1,1 triệu đồng tiền lãi và phí, người dùng thẻ tín dụng cần lưu ý điều gì để tránh rơi vào tình huống tương tự, đặc biệt là về thời hạn thanh toán và các loại phí phát sinh nhỏ?

Về thời hạn thanh toán thẻ tín dụng, người dùng cần đặc biệt lưu ý rằng, dù số tiền nợ chỉ là vài nghìn đồng, việc thanh toán đúng hạn vẫn vô cùng quan trọng. Do thẻ tín dụng hoạt động theo nguyên tắc tín dụng quay vòng, nên chỉ cần chậm trả một khoản nhỏ như phí tin nhắn hoặc phí dịch vụ, hệ thống sẽ tự động tính lãi trên toàn bộ dư nợ cũ và phát sinh thêm phí phạt chậm trả. 

Bên cạnh đó, khách hàng nên thanh toán toàn bộ dư nợ thay vì chỉ trả mức tối thiểu, bởi nếu chỉ thanh toán một phần, phần còn lại sẽ bị tính lãi từ ngày phát sinh giao dịch và từ thời điểm đó, mọi chi tiêu mới cũng sẽ không còn được miễn lãi cho đến khi toàn bộ nợ gốc và lãi được thanh toán hết. Ngoài ra, người dùng cần nắm rõ kỳ sao kê và ngày đến hạn thanh toán, đồng thời nên thực hiện việc trả nợ trước hạn ít nhất từ 1 đến 2 ngày làm việc để tránh rủi ro chậm thanh toán do lỗi hệ thống hoặc trùng vào ngày nghỉ, cuối tuần.

Về các loại phí phát sinh nhỏ, người dùng thẻ tín dụng cần chủ động kiểm tra sao kê hàng tháng, bởi đây là bước nhiều người thường bỏ qua. Việc đọc kỹ toàn bộ sao kê giúp phát hiện sớm những khoản phí nhỏ bất thường, tránh để sót qua nhiều kỳ khiến các khoản phí này bị cộng dồn và trở nên đáng kể. Đồng thời, nếu không còn nhu cầu sử dụng thẻ, khách hàng nên chủ động liên hệ ngân hàng để khóa hoặc hủy thẻ, bởi khi thẻ vẫn còn hiệu lực, ngân hàng vẫn có thể thu các khoản phí duy trì, phí tin nhắn hoặc phí thường niên. 

Ngoài ra, người dùng nên lựa chọn các kênh thông báo miễn phí như email hoặc ứng dụng ngân hàng thay vì SMS để tiết kiệm chi phí. Bên cạnh đó, việc hiểu rõ quy định về lãi suất và biểu phí cũng rất quan trọng, bởi theo quy định tại Điều 10 Luật Các tổ chức tín dụng năm 2024, mọi ngân hàng đều phải công khai thông tin này trên website. Khách hàng nên thường xuyên tra cứu và nắm rõ để chủ động quản lý tài chính, đồng thời tránh những rủi ro và hiểu lầm không đáng có.

Hiện nay, nhiều khách hàng vẫn dễ nhầm lẫn giữa “phí dịch vụ” và “dư nợ thẻ tín dụng”. Bà có thể cho biết người dùng nên làm thế nào để kiểm tra và theo dõi sao kê thẻ, nhằm phân biệt rõ các loại phí và quản lý chi tiêu hiệu quả hơn không?

Phí dịch vụ là các khoản phí ngân hàng thu theo biểu phí đã công bố, ví dụ như phí thường niên, phí rút tiền mặt, phí trả chậm, hoặc phí chuyển đổi ngoại tệ. Đây không phải là tiền chi tiêu, mà là chi phí sử dụng dịch vụ thẻ tín dụng. Còn dư nợ thẻ tín dụng là tổng số tiền người dùng đã sử dụng để thanh toán hàng hóa, dịch vụ hoặc rút tiền mặt trong kỳ sao kê - tức là khoản nợ gốc mà bạn phải hoàn trả cho ngân hàng.

Để quản lý thẻ tín dụng hiệu quả và phân biệt rõ các khoản phí, người dùng trước hết nên đọc kỹ sao kê hàng tháng. Mỗi bản sao kê thường gồm ba phần chính: dư nợ, thể hiện tổng số tiền đã chi tiêu trong kỳ; khoản thanh toán, là số tiền khách hàng đã trả ở kỳ trước; phí và lãi, bao gồm các khoản như phí thường niên, phí trả chậm, phí rút tiền mặt hoặc các loại phí dịch vụ khác, chẳng hạn phí giao dịch ngoại tệ. Nếu người dùng bỏ qua những khoản nhỏ chỉ vài nghìn đồng, dư nợ có thể không được thanh toán đầy đủ, dẫn đến việc mất quyền miễn lãi và phát sinh lãi suất cao trong kỳ tiếp theo. 

Bên cạnh đó, việc sử dụng ứng dụng ngân hàng số cũng là cách quản lý tiện lợi và an toàn. Thông qua ứng dụng, khách hàng có thể theo dõi chi tiết từng giao dịch, từng khoản phí và lãi phát sinh, đồng thời đặt lịch nhắc thanh toán, nhận thông báo sao kê và thực hiện thanh toán trực tuyến nhanh chóng, giúp chủ động kiểm soát tài chính cá nhân tốt hơn.

Theo bà, khi cung cấp sản phẩm thẻ tín dụng, các ngân hàng cần làm rõ và minh bạch những thông tin nào để giúp khách hàng hiểu đúng, tránh xảy ra hiểu lầm hoặc tranh chấp như vụ việc vừa qua?

Về phía ngân hàng, trách nhiệm quan trọng nhất là công khai, minh bạch toàn bộ chi phí và điều khoản sử dụng thẻ. Ngân hàng nêu rõ phương pháp tính lãi,ví dụ lãi tính trên dư nợ gốc hay dư nợ còn lại, cùng với biểu phí chi tiết như phí thường niên, phí chậm thanh toán, phí rút tiền mặt, phí chuyển đổi ngoại tệ. Ngoài ra, cần giải thích cụ thể cơ chế tính lãi phạt khi khách hàng thanh toán chậm, giúp người dùng hiểu tổng chi phí có thể phát sinh.

Các điều khoản sử dụng thẻ (bao gồm chương trình tích điểm, hoàn tiền, ưu đãi) cũng cần được trình bày dễ hiểu, đi kèm cảnh báo rủi ro về bảo mật thông tin, lừa đảo trực tuyến hoặc lỗi giao dịch. Theo quy định tại Điều 10 Luật Các tổ chức tín dụng năm 2024, các tổ chức tín dụng phải công bố công khai, minh bạch các loại phí, lãi suất và điều kiện giao dịch trên website, ứng dụng và tại điểm giao dịch.

Về phía người tiêu dùng, cần chủ động đọc kỹ hợp đồng, điều khoản và biểu phí trước khi sử dụng thẻ; đồng thời hỏi rõ nhân viên ngân hàng về các vấn đề chưa hiểu, đặc biệt là cách tính lãi, thời gian miễn lãi, và mức thanh toán tối thiểu. Người dùng cần bảo mật thông tin cá nhân thường xuyên kiểm tra sao kê, và chỉ thanh toán qua nền tảng uy tín để tránh rủi ro gian lận; sử dụng các tính năng bảo mật trên chính ứng dụng của ngân hàng, như khoá thẻ tín dụng tạm thời khi không thực hiện giao dịch.

Tóm lại, ngân hàng minh bạch, khách hàng hiểu rõ - đó là nền tảng để thẻ tín dụng trở thành công cụ tài chính tiện ích và an toàn cho khách hàng.

Trân trọng cảm ơn bà!