Kỳ I: Đội ngũ cán bộ trong kỷ nguyên phát triển mới của đất nước: Vai trò và yêu cầu mới
Từ tầm nhìn lý luận và tổng kết thực tiễn hơn 90 năm lãnh đạo cách mạng Việt Nam, có thể khẳng định: Mọi thắng lợi của Đảng và dân tộc đều gắn liền với việc lựa chọn, rèn luyện và trọng dụng đội ngũ cán bộ có bản lĩnh chính trị vững vàng, trí tuệ sắc bén, đạo đức trong sáng và năng lực tổ chức thực tiễn cao. Đội ngũ cán bộ ấy chính là "trung tâm của năng lực cầm quyền và quản trị quốc gia", đồng thời là nhân tố quyết định việc hiện thực hóa khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc.
Lễ khai giảng Lớp bồi dưỡng, cập nhật kiến thức, kỹ năng đối với cán bộ quy hoạch Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIV ngày 26/5/2025
Vai trò của đội ngũ cán bộ trong bối cảnh mới
Cán bộ – trung tâm của năng lực cầm quyền và quản trị quốc gia
Đảng ta khẳng định: "Cán bộ là nhân tố quyết định thành bại của cách mạng; công tác cán bộ là khâu then chốt của công tác xây dựng Đảng"
Thực trạng đội ngũ cán bộ hiện nay và những yêu cầu đặt ra
Những chuyển biến tích cực – nền tảng cho sự phát triển
Trong những năm qua, công tác cán bộ đã đạt được những kết quả nổi bật. Nhìn tổng thể, đội ngũ cán bộ các cấp gần 40 năm qua đã có bước trưởng thành, phát triển về nhiều mặt, chất lượng ngày được nâng lên; đa số đội ngũ cán bộ vẫn giữ vững được bản lĩnh chính trị, lập trường tư tưởng vững vàng, đạo đức, lối sống giản dị, gương mẫu, tích cực tham gia và có những đóng góp quan trọng vào công cuộc đổi mới đất nước, có ý thức rèn luyện, phấn đấu hoàn thành nhiệm vụ được giao. Số lượng, chất lượng đội ngũ cán bộ tăng lên rõ rệt (năm 1997 cả nước có 1.351.900 cán bộ, công chức; năm 2007 có 1.976.976 cán bộ, công chức; đến 2017, tổng số cán bộ, công chức, viên chức là: 2.726.917 người; hiện nay là 2.234.720 người), cơ cấu ngày một hợp lý hơn[7].
Công tác cán bộ đã có nhiều chuyển biến tích cực, hiệu quả; đã bám sát nhiệm vụ chính trị và yêu cầu xây dựng đội ngũ cán bộ phù hợp với từng giai đoạn cách mạng, và đạt được nhiều kết quả quan trọng. Cụ thể là:
- Đánh giá cán bộ là khâu tiền đề, có ý nghĩa quan trọng trong công tác cán bộ, đã được triển khai chặt chẽ, thực chất hơn; nội dung, quy trình, phương pháp từng bước được đổi mới, dân chủ, khách quan, gắn với chức trách, nhiệm vụ được giao, với thực hiện nghị quyết, kết luận về xây dựng, chỉnh đốn Đảng, về học tập, làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, góp phần thực hiện tốt công tác quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, sắp xếp, bố trí, sử dụng cán bộ.
- Công tác quy hoạch cán bộ là khâu trọng yếu, thường xuyên trong công tác cán bộ được thực hiện đồng bộ, thống nhất[8] theo phương châm "động", "mở"; một chức danh quy hoạch không quá 03 người, một người quy hoạch không quá 03 chức danh làm cơ sở cho công tác đào tạo, bồi dưỡng, luân chuyển, bố trí, sử dụng cán bộ; số lượng, chất lượng cán bộ được quy hoạch được nâng lên, cơ bản bảo đảm 3 độ tuổi; việc tạo nguồn quy hoạch cán bộ trẻ, cán bộ nữ, cán bộ là người dân tộc thiểu số được chú trọng hơn.
- Công tác luân chuyển cán bộ được Trung ương[9] và các cấp ủy, tổ chức đảng đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện đạt được nhiều kết quả tích cực, góp phần đào tạo, bồi dưỡng, rèn luyện cán bộ trong thực tiễn[10] gắn với thực hiện chủ trương bố trí bí thư cấp ủy và một số chức danh lãnh đạo, quản lý không là người địa phương.
- Công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ có nhiều chuyển biến tích cực, góp phần nâng cao trình độ, kiến thức các mặt cho đội ngũ cán bộ[11]. Nội dung chương trình, hình thức đào tạo, bồi dưỡng từng bước được đổi mới; đã chú trọng hơn việc bồi dưỡng, cập nhật kiến thức mới và bồi dưỡng theo tiêu chuẩn chức danh, vị trí việc làm, sát với yêu cầu nhiệm vụ, gắn giữa đào tạo, bồi dưỡng ở trong nước với nghiên cứu, học tập ở nước ngoài thực chất và hiệu quả hơn.
- Công tác tuyển chọn, bố trí và bổ nhiệm, giới thiệu cán bộ ứng cử cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp có nhiều đổi mới, ngày một hoàn thiện hơn với các quy định, quy chế, quy trình đồng bộ, chặt chẽ hơn…; đa số cán bộ được bầu, bổ nhiệm đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ, phát huy tốt chức trách, nhiệm vụ được giao. Việc bầu cử trong Đảng được thực hiện chặt chẽ theo Quy chế bầu cử trong Đảng, được bổ sung, sửa đổi qua các nhiệm kỳ, đã phát huy dân chủ, đề cao kỷ cương, kỷ luật của Đảng[12]; đã tích cực phân cấp quản lý cán bộ, xác định rõ hơn về thẩm quyền, trách nhiệm của tập thể, cá nhân, nhất là cá nhân người đứng đầu trong công tác cán bộ.
- Công tác chính sách cán bộ; tổ chức bộ máy làm công tác tổ chức cán bộ từng bước đổi mới; đội ngũ cán bộ tham mưu về công tác tổ chức, cán bộ ở các cấp, các ngành có sự trưởng thành, cơ bản đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ được giao.
- Công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật Đảng ngày được tăng cường; kỷ luật, kỷ cương của Đảng, pháp luật của Nhà nước được đề cao; kết hợp kiểm tra thực hiện Cương lĩnh, Điều lệ, nghị quyết của Đảng với kiểm tra, giám sát những lĩnh vực nhạy cảm, dễ phát sinh sai phạm, tiêu cực, những vấn đề dư luận bức xúc, cán bộ, đảng viên và nhân dân quan tâm[13].
Những kết quả đó khẳng định: Đảng ta đang hình thành một thế hệ cán bộ "vừa hồng, vừa chuyên", có tri thức, có năng lực thích ứng, có tinh thần dấn thân, sáng tạo và phụng sự Tổ quốc. Đây chính là nền tảng bảo đảm năng lực cầm quyền của Đảng và sự phát triển bền vững của đất nước trong giai đoạn mới.
Hạn chế và thách thức – những "điểm nghẽn" cần kiên quyết tháo gỡ
Đội ngũ cán bộ tuy đã có bước trưởng thành về nhiều mặt, nhưng nhìn chung đội ngũ cán bộ đông nhưng chưa mạnh. Tỉ lệ cán bộ trẻ[14], cán bộ nữ[15], cán bộ người dân tộc thiểu số[16] chưa đạt yêu cầu đề ra; cơ cấu đội ngũ cán bộ giữa các ngành nghề, lĩnh vực, vùng miền chưa thật hợp lý. Một bộ phận cán bộ sa sút về bản lĩnh chính trị, dao động về lập trường, quan điểm, xa rời tính đảng, xa rời nhân dân. Một số cán bộ uy tín thấp, suy thoái về đạo đức, lối sống, thiếu gương mẫu, biến chất, tham nhũng, lãng phí, tiêu cực; thiếu tinh thần trách nhiệm, nói không đi đôi với làm, xa rời nguyên tắc tập trung dân chủ, tự phê bình và phê bình. Một số nơi có tình trạng mất đoàn kết nội bộ, vi phạm kỷ luật, kỷ cương, vi phạm pháp luật; số cán bộ bị xử lý kỷ luật, xử lý bằng pháp luật có chiều hướng tăng.
Mặc dù công tác cán bộ thời gian qua đã đạt được nhiều kết quả quan trọng, góp phần củng cố, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng, song vẫn còn những hạn chế, yếu kém cần được thẳng thắn nhìn nhận, phân tích và có giải pháp khắc phục đồng bộ, hiệu quả hơn trong thời gian tới. Đó là:
- Một số khâu trong công tác cán bộ còn chậm được đổi mới; quy trình, quy định ở một số lĩnh vực chưa thật sự hoàn thiện, còn có kẽ hở, bị lợi dụng, ảnh hưởng đến tính khách quan, công tâm và hiệu lực quản lý.
- Công tác quy hoạch cán bộ ở nhiều địa phương, đơn vị chưa thật sự bảo đảm tính chiến lược, tổng thể, thiếu sự liên thông giữa các cấp, các ngành; còn biểu hiện khép kín, cục bộ, dàn trải, chưa quán triệt đầy đủ phương châm "động" và "mở". Công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ tuy có chuyển biến tích cực nhưng nhìn chung vẫn chậm đổi mới, chưa gắn chặt giữa lý luận và thực tiễn, giữa đào tạo với quy hoạch và yêu cầu vị trí việc làm; nội dung, phương pháp còn nặng về truyền đạt, chưa chú trọng rèn luyện kỹ năng thực hành và xử lý tình huống.
- Việc luân chuyển, bố trí, sắp xếp cán bộ, trong đó có chủ trương bố trí một số chức danh lãnh đạo chủ chốt không là người địa phương, vẫn còn những bất cập, chưa đạt được mục tiêu đề ra. Ở một số nơi, công tác bổ nhiệm, giới thiệu cán bộ ứng cử tuy đúng quy trình về hình thức nhưng chưa bảo đảm "đúng người, đúng việc", thậm chí còn xảy ra tình trạng bổ nhiệm cán bộ chưa đủ tiêu chuẩn, điều kiện, có biểu hiện cục bộ, thân quen, "cánh hẩu", gây bức xúc trong cán bộ, đảng viên và dư luận xã hội.
- Công tác tuyển dụng, thi nâng ngạch công chức, viên chức còn nhiều hạn chế, chất lượng chưa đồng đều, một số nơi còn xảy ra sai phạm, tiêu cực. Chủ trương thu hút, trọng dụng nhân tài triển khai còn chậm, thiếu cơ chế, chính sách đủ mạnh và phù hợp với thực tiễn; kết quả thu hút trí thức trẻ, chuyên gia giỏi, người có trình độ cao chưa đạt yêu cầu.
- Chính sách cán bộ giữa các cấp, các ngành còn thiếu sự thống nhất, đồng bộ; chính sách tiền lương, nhà ở, thi đua, khen thưởng chưa thực sự tạo động lực mạnh mẽ để cán bộ yên tâm công tác, cống hiến lâu dài. Đặc biệt, cơ chế bảo vệ cán bộ năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, dám đương đầu với khó khăn, thử thách, quyết liệt hành động vì lợi ích chung vẫn chưa được thể chế hóa đầy đủ, chưa trở thành "lá chắn" vững chắc để khuyến khích đổi mới, sáng tạo trong đội ngũ cán bộ hiện nay.
Cơ chế kiểm soát quyền lực trong công tác cán bộ tuy đã được quan tâm, bổ sung, hoàn thiện qua nhiều văn bản, quy định của Đảng và Nhà nước, song vẫn chưa thật sự cụ thể, đồng bộ và hiệu quả thực thi còn thấp. Ở một số nơi, việc kiểm tra, giám sát, phát hiện, xử lý vi phạm chưa được tiến hành thường xuyên, kịp thời, thiếu tính răn đe, dẫn đến tình trạng buông lỏng quản lý, lạm quyền, lợi dụng quyền lực vì mục đích cá nhân.
Đáng chú ý, tình trạng "chạy chức, chạy quyền", "chạy quy hoạch", "chạy luân chuyển", "chạy bằng cấp", "chạy khen thưởng", "chạy danh hiệu", thậm chí "chạy tội" vẫn còn diễn biến phức tạp, gây bức xúc trong dư luận xã hội. Một số vụ việc cho thấy có biểu hiện lợi dụng sơ hở trong quy trình, quy định để vận động, tác động, can thiệp trái nguyên tắc, làm sai lệch tiêu chí, tiêu chuẩn trong công tác cán bộ. Đáng lo ngại hơn, tình trạng này không chỉ xảy ra ở cấp cơ sở mà còn có biểu hiện ở một số cán bộ giữ cương vị lãnh đạo, quản lý cấp cao, ảnh hưởng trực tiếp đến uy tín của tổ chức đảng và niềm tin của nhân dân đối với Đảng.
Thực tế đó cho thấy, cơ chế kiểm soát quyền lực trong công tác cán bộ tuy đã có nhưng chưa đủ sức "khóa chặt" quyền lực bằng trách nhiệm, chưa gắn liền giữa quyền hạn với nghĩa vụ và chế tài cụ thể. Ở một số trường hợp, việc xử lý sai phạm còn nể nang, né tránh, chưa thực sự nghiêm minh; công tác phòng ngừa, phát hiện, đấu tranh chống chạy chức, chạy quyền chưa được triển khai một cách chủ động, hệ thống và kiên quyết.
Những hạn chế, yếu kém và biểu hiện tiêu cực trong công tác cán bộ thời gian qua bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân, cả chủ quan và khách quan, trong đó có một số nguyên nhân chủ yếu sau:
Thứ nhất, ở một số cấp ủy, cơ quan, đơn vị, việc nghiên cứu, học tập, quán triệt các nghị quyết, quy định của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về công tác cán bộ chưa được tiến hành thường xuyên, sâu sắc, nghiêm túc.
Thứ hai, một bộ phận cấp ủy và người đứng đầu cơ quan, đơn vị, địa phương chưa thực hiện đầy đủ trách nhiệm trong công tác cán bộ. Ở một số nơi, nguyên tắc tập trung dân chủ chưa được tôn trọng, thậm chí có biểu hiện độc đoán, chuyên quyền, can thiệp sâu vào các khâu quy hoạch, luân chuyển, bổ nhiệm, đề bạt cán bộ, làm giảm tính khách quan, công bằng và hiệu lực lãnh đạo của tổ chức đảng.
Thứ ba, công tác đánh giá cán bộ còn gặp nhiều khó khăn do thiếu tiêu chí, tiêu chuẩn cụ thể cho từng chức danh, nhất là đối với người đứng đầu cấp ủy, chính quyền, cơ quan, đơn vị.
Thứ tư, cơ chế để nhân dân tham gia xây dựng đội ngũ cán bộ của Đảng còn hạn chế, chưa có hình thức hiệu quả để phát huy quyền giám sát, giới thiệu, tiến cử người có đức, có tài; đồng thời chưa có cơ chế định kỳ lấy ý kiến tín nhiệm, chỉ số hài lòng của nhân dân đối với người đứng đầu cấp ủy, chính quyền các cấp, khiến cho việc phản hồi từ cơ sở chưa thực sự trở thành kênh thông tin quan trọng trong đánh giá cán bộ.
Thứ năm, mặc dù Đảng đã có nhiều quy định, văn bản chỉ đạo rõ ràng về kiểm tra, giám sát, kiểm soát quyền lực và phòng, chống chạy chức, chạy quyền, song việc tổ chức thực hiện ở một số nơi còn hình thức, thiếu kiên quyết, hiệu lực, hiệu quả chưa cao. Công tác kiểm tra, giám sát nội bộ chưa thường xuyên, thiếu tính chủ động, trong khi chế tài xử lý vi phạm chưa đủ sức răn đe.
Thứ sáu, hệ thống quy định về thẩm quyền, trách nhiệm cá nhân và tập thể trong công tác cán bộ vẫn còn khoảng trống, chưa xác định rõ trách nhiệm của tổ chức, cá nhân trong từng khâu tham mưu, giới thiệu, tiến cử, bố trí, bổ nhiệm cán bộ.
Yêu cầu mới đối với cán bộ trong thời kỳ CNH – HĐH, hội nhập quốc tế và chuyển đổi số
Thứ nhất – Bản lĩnh chính trị kiên định và đạo đức cách mạng trong sáng
Trong điều kiện kinh tế thị trường và hội nhập quốc tế sâu rộng, tác động của chủ nghĩa cá nhân, cơ hội và thực dụng ngày càng mạnh. Do đó, cán bộ ta phải "vững vàng trước mọi cám dỗ", giữ mình trong sạch, trung thành tuyệt đối với Đảng, đặt lợi ích của Nhân dân và quốc gia lên trên hết. Thực tiễn công tác cán bộ giai đoạn 2021–2024 cho thấy, những địa phương có người đứng đầu vững vàng về bản lĩnh, gương mẫu trong đạo đức, quyết liệt trong hành động (như Quảng Ninh, Bắc Ninh, Bình Dương) đều tạo chuyển biến rõ nét trong phát triển kinh tế – xã hội và củng cố niềm tin Nhân dân.
Thứ hai – Năng lực chuyên môn, tư duy chiến lược và kỹ năng quản trị hiện đại
Cán bộ của thời kỳ chuyển đổi số phải hiểu công nghệ, biết phân tích dữ liệu, sử dụng thông tin để hoạch định chính sách, và có khả năng "thiết kế chính sách dựa trên bằng chứng" (evidence-based policy). Hiện nay, hơn 60% cán bộ lãnh đạo cấp sở, ngành ở Việt Nam đã được đào tạo sau đại học, trong đó gần 15% có trình độ chuyên ngành công nghệ thông tin hoặc chuyển đổi số[17]. Các địa phương tiên phong như Đà Nẵng, Quảng Ninh, Thừa Thiên – Huế đã triển khai chính quyền số toàn diện, gắn kết chặt chẽ năng lực số của cán bộ với hiệu quả cung ứng dịch vụ công, thể hiện bước tiến rõ trong "chính quyền kiến tạo, hành động, phục vụ Nhân dân".
Thứ ba – Tinh thần phụng sự và trách nhiệm giải trình
Cán bộ của Đảng phải coi phục vụ Nhân dân là danh dự cao nhất. Hiệu quả công tác không thể đo bằng báo cáo hay khẩu hiệu, mà bằng sự hài lòng của người dân, doanh nghiệp và kết quả cụ thể của công vụ. Do đó, cán bộ thời nay phải chuyển từ tư duy "làm cho dân" sang "phục vụ dân", đặt nhân dân làm trung tâm của mọi quyết sách. Đây là tiêu chí then chốt để đánh giá đạo đức công vụ và hiệu quả thực thi quyền lực chính trị.
Thứ tư – Kỷ luật, tính chuyên nghiệp và trách nhiệm cá nhân rõ ràng
Trong hệ thống chính trị hiện đại, kỷ luật của Đảng là "văn hóa trách nhiệm". Mỗi cán bộ cần tự giác chịu trách nhiệm cá nhân về kết quả công việc, không đổ lỗi, không né tránh. Vì vậy, cần tiếp tục xây dựng môi trường làm việc liêm chính, minh bạch, trong đó trách nhiệm được lượng hóa bằng kết quả, đạo đức được kiểm chứng bằng hành động.
Thứ năm – Tư duy toàn cầu, đạo đức liêm chính và tinh thần đổi mới sáng tạo
Trong bối cảnh kinh tế số và hội nhập quốc tế, cán bộ không chỉ "quản lý trong nước", mà còn phải "đối thoại với thế giới". Họ cần tư duy toàn cầu, khả năng ngoại ngữ, pháp luật quốc tế, văn hóa chính trị quốc tế, và đặc biệt là đạo đức liêm chính – bản lĩnh chính trị vững vàng để bảo vệ lợi ích quốc gia trên bàn cờ toàn cầu. Theo Báo cáo Diễn đàn Cải cách và Phát triển Việt Nam 2024, năng lực hội nhập của đội ngũ cán bộ trẻ Việt Nam đã tăng 15% so với giai đoạn 2016–2020 về khả năng ngoại ngữ, quản lý dự án quốc tế và hợp tác song phương[18]. Đây là tín hiệu tích cực, song cũng đặt ra yêu cầu đào tạo thế hệ cán bộ toàn cầu – am hiểu luật chơi, nhưng giữ vững "chất Đảng" và đạo đức Việt Nam.
Các yếu tố cốt lõi trong xây dựng đội ngũ cán bộ thời kỳ mới
Phẩm chất – Năng lực – Uy tín – Liêm chính – Hiệu quả
Đây là năm trụ cột nền tảng, kết tinh nên hình mẫu "cán bộ thời đại mới" – người vừa có bản lĩnh chính trị, vừa có năng lực quản trị hiện đại, vừa đủ uy tín để quy tụ và dẫn dắt niềm tin xã hội. Năm yếu tố này liên hệ mật thiết với nhau: phẩm chất là gốc, năng lực là thân, uy tín là tán, liêm chính là rễ, và hiệu quả là quả – tạo thành "chu trình đạo đức – năng lực – kết quả" của người cán bộ.
Phẩm chất chính trị, đạo đức là nền tảng vững chắc, là gốc rễ của người cán bộ cách mạng. Cán bộ thời kỳ mới phải tuyệt đối trung thành với Đảng, kiên định mục tiêu độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội, có niềm tin sắt son vào con đường mà Đảng, Bác Hồ và nhân dân đã lựa chọn. Mỗi cán bộ phải đặt lợi ích của quốc gia, dân tộc, của nhân dân lên trên hết, trước hết; thấm nhuần sâu sắc tinh thần "dĩ công vi thượng", suốt đời phấn đấu, tận tụy, hy sinh cho lý tưởng cách mạng. Cùng với bản lĩnh chính trị là đạo đức trong sáng, lối sống giản dị, tinh thần phục vụ nhân dân vô điều kiện — đó là "cái gốc của người cách mạng" như Chủ tịch Hồ Chí Minh từng căn dặn.
Năng lực của cán bộ không chỉ là trình độ, kiến thức hay kỹ năng nghiệp vụ, mà trước hết là tầm nhìn chiến lược, năng lực tư duy đổi mới, khả năng tổ chức thực hiện và dám chịu trách nhiệm. Cán bộ thời kỳ mới phải biết dự báo, định hướng, sáng tạo trong hành động; dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung; dám đột phá ra khỏi tư duy nhiệm kỳ, lợi ích cục bộ để vì sự phát triển lâu dài của Đảng và đất nước.
Uy tín là thước đo toàn diện nhất, phản ánh thực chất phẩm chất, năng lực và nhân cách của cán bộ. Uy tín không thể tự ban phát, mà được xây dựng, bồi đắp bằng hành động, bằng kết quả công việc, bằng niềm tin và sự tín nhiệm của tập thể và nhân dân. Cán bộ có uy tín là người nói đi đôi với làm, lời nói có trọng lượng, việc làm có kết quả, được đồng chí, đồng nghiệp tôn trọng và nhân dân tin yêu.
Liêm chính là "bức tường đạo đức" bảo vệ danh dự và phẩm giá của người cán bộ. Mỗi cán bộ phải luôn giữ mình trong sạch, ngay thẳng, công tâm, không tham nhũng, không vụ lợi, không lợi dụng quyền lực để vun vén cá nhân hay phe nhóm. Liêm chính là biểu hiện cao nhất của lòng tự trọng, là thước đo văn hóa quyền lực trong Đảng cầm quyền. Người cán bộ liêm chính không chỉ giữ mình mà còn có sức cảm hóa, lan tỏa tinh thần liêm chính trong tập thể, trong hệ thống chính trị.
Hiệu quả là tiêu chí kết tinh, là minh chứng sống động nhất của phẩm chất và năng lực. Mỗi cán bộ phải lấy hiệu quả công tác, sản phẩm cụ thể, kết quả kiểm chứng được làm thước đo giá trị cống hiến. Hiệu quả thể hiện ở sự chuyển biến tích cực của tập thể, ở sự hài lòng của nhân dân, ở sức sống của chủ trương, chính sách được triển khai vào thực tiễn. Nói cách khác, hiệu quả chính là "tiếng nói cuối cùng" của năng lực và uy tín cán bộ.
Đề cao nêu gương người đứng đầu – hạt nhân lan tỏa của văn hóa chính trị Đảng
Trong bất kỳ tổ chức nào, người đứng đầu giữ vai trò hạt nhân đoàn kết, là linh hồn của tập thể, là tấm gương soi để cấp dưới noi theo. Bởi vậy, nêu gương của người đứng đầu không chỉ là yêu cầu đạo đức mà còn là nguyên tắc lãnh đạo, là phương thức quan trọng để xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh.
Người đứng đầu phải là hình mẫu về bản lĩnh chính trị, đạo đức, lối sống, tác phong công vụ và tinh thần phục vụ nhân dân. Họ phải nói ít, làm nhiều; nói đi đôi với làm; dám chịu trách nhiệm, dám quyết đoán vì lợi ích chung. Trong tổ chức, người đứng đầu càng liêm chính, công tâm, minh bạch thì bộ máy càng vận hành hiệu quả, nội bộ càng đoàn kết, niềm tin của cán bộ, đảng viên và nhân dân càng được củng cố. Nêu gương không chỉ dừng lại ở đạo đức cá nhân mà phải lan tỏa thành văn hóa nêu gương trong toàn Đảng, nơi mỗi cán bộ, đảng viên đều ý thức rằng hành vi, tác phong, lời nói của mình ảnh hưởng trực tiếp đến uy tín và danh dự của Đảng.
Trong bối cảnh mới, khi đất nước bước vào thời kỳ phát triển nhanh và hội nhập sâu, yêu cầu đặt ra là phải xây dựng đội ngũ cán bộ có "tâm trong, trí sáng, hoài bão lớn", trong đó người đứng đầu phải thật sự là "người truyền lửa", dẫn dắt tổ chức bằng tầm nhìn, trí tuệ và nhân cách. Đó chính là cội nguồn tạo nên sức mạnh, là nhân tố bảo đảm cho Đảng ta luôn xứng đáng là đội tiên phong của giai cấp công nhân, của nhân dân lao động và của cả dân tộc Việt Nam.
Trong thời kỳ phát triển mới, xây dựng đội ngũ cán bộ đủ phẩm chất, năng lực, uy tín, liêm chính và hiệu quả không chỉ là nhiệm vụ trung tâm của công tác xây dựng Đảng, mà còn là điều kiện tiên quyết bảo đảm năng lực cầm quyền và khát vọng phát triển đất nước đến năm 2045. Đề cao nêu gương người đứng đầu, kết hợp chuẩn hóa thể chế, chuyên nghiệp hóa công vụ và kiểm soát quyền lực, chính là hướng đi chiến lược để Đảng ta giữ vững vai trò lãnh đạo, xứng đáng với niềm tin của Nhân dân. Đây cũng là nền tảng lý luận – thực tiễn để bước sang Kỳ II: "Xây dựng cơ chế, quy trình công tác cán bộ – bảo đảm phẩm chất, năng lực, uy tín, liêm chính và hiệu quả trong thực tiễn", góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XIII và hiện thực hóa khát vọng Việt Nam hùng cường, thịnh vượng, hạnh phúc.
TS. Nguyễn Thị Thanh Mai
Vụ Nghiên cứu khoa học tổ chức, cán bộ - Ban Tổ chức Trung ương
Kỳ 2: Xây dựng đội ngũ cán bộ đáp ứng yêu cầu của thời kỳ mới: Cần giải pháp gì?
[1] Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Tập I, Nxb Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2021, tr. 175–179
Tham khảo thêm
