Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm 31/7 tuyên bố sẽ không áp mức thuế quan mới cao hơn đối với hàng hóa Mexico trong 90 ngày, nhằm tạo cơ hội cho hai quốc gia láng giềng sát vách đạt được thỏa thuận thương mại.
Gần đây, ông Trump đã đe dọa sẽ tăng thuế quan chung đối với hàng nhập khẩu từ Mexico lên 30%, tăng từ mức 25% mà ông đã áp dụng trước đó. Ngoài ra, Mexico cũng phải chịu mức thuế 25% đối với ô tô và 50% đối với hàng hóa kim loại xuất khẩu sang Mỹ.
Mức thuế mới đối với Mexico – 30% – dự kiến có hiệu lực vào ngày 1/8, khi các mức thuế quan "có đi có lại" nặng nề của ông Trump đối với hàng chục quốc gia được áp dụng trở lại.
Tuy nhiên, sáng 31/7 (giờ địa phương), ông Trump cho biết ông sẽ hoãn bất kỳ thay đổi thuế quan nào đối với nước láng giềng Mexico, nhờ cuộc điện đàm "rất thành công" của ông với Tổng thống Mexico Claudia Sheinbaum.
"Chúng tôi ngày càng hiểu biết và thông cảm cho nhau hơn", ông Trump nói trong một bài đăng trên mạng xã hội Truth Social. "Mức độ phức tạp của thỏa thuận với Mexico có phần khác biệt so với các quốc gia khác do các vấn đề về biên giới".
"Chúng tôi đã đồng ý gia hạn, trong thời hạn 90 ngày, chính xác thỏa thuận mà chúng tôi đã có trong thời gian ngắn trước đó, cụ thể là Mexico sẽ tiếp tục trả thuế quan fentanyl 25%, thuế quan 25% đối với ô tô và thuế quan 50% đối với thép, nhôm và đồng", ông viết.
Tổng thống Trump cũng cho biết Mexico đã "đồng ý ngay lập tức chấm dứt các rào cản thương mại phi thuế quan, vốn có rất nhiều". Bài đăng của nhà lãnh đạo Mỹ không nêu rõ những rào cản thương mại nào sẽ được dỡ bỏ.
"Chúng tôi sẽ đàm phán với Mexico trong 90 ngày tới với mục tiêu ký kết một thỏa thuận thương mại trong khoảng thời gian 90 ngày, hoặc lâu hơn", ông cho biết.
Ông Trump cho biết, cuộc điện đàm giữa ông và Tổng thống Mexico Sheinbaum cũng có sự tham gia của một nhóm quan chức cấp cao của ông, bao gồm Phó Tổng thống JD Vance, Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent, Bộ trưởng Thương mại Howard Lutnick, Ngoại trưởng Marco Rubio, Đại diện Thương mại Mỹ Jamieson Greer và Phó Chánh Văn phòng Stephen Miller.
Tổng thống Mexico Claudia Sheinbaum (trái) và Tổng thống Mỹ Donald Trump. Ảnh: Getty Images
Thông báo đẩy lùi thời hạn áp thuế với Mexico nhấn mạnh rằng Mỹ và đối tác thương mại lớn nhất của mình vẫn chưa đạt được khuôn khổ chung của một thỏa thuận thương mại, tương tự như một số thỏa thuận mà các quốc gia khác đã đạt được gần đây.
Việc ông Trump gia hạn thời gian tương đối dài trước khi áp thuế quan cao hơn đối với Mexico cũng phản ánh tầm quan trọng của quốc gia này với tư cách là một nguồn cung cấp sản phẩm, và mối quan hệ làm việc hiệu quả mà bà Sheinbaum đã xây dựng được với Tổng thống Mỹ.
Bản thân bà Sheinbaum đã đăng một thông điệp, mặc dù ngắn hơn, tóm tắt cuộc điện đàm của bà với ông Trump và nhấn mạnh việc tiếp tục đàm phán giữa hai chính phủ.
"Chúng tôi đã có một cuộc điện đàm rất tốt đẹp với Tổng thống Mỹ Donald Trump", bà Sheinbaum cho biết hôm 31/7. "Chúng tôi đã tránh được việc tăng thuế quan được công bố vào ngày mai và đảm bảo có 90 ngày để xây dựng một thỏa thuận dài hạn thông qua đối thoại".
Ông Trump đã đặt hạn chót là ngày 1/8 cho việc tăng thuế, nhưng ông cũng đã công bố một loạt thỏa thuận trước thời hạn đó với các quốc gia bao gồm Hàn Quốc, Nhật Bản và Indonesia.
Những thỏa thuận này không hoàn toàn giúp các nước tránh được thuế quan, mà chỉ dẫn đến mức thuế nhập khẩu thấp hơn so với mức công bố ban đầu.
Ông chủ Nhà Trắng đã tìm cách tận dụng thuế quan để khuyến khích sản xuất trong nước và giảm bớt những gì ông cho là thâm hụt không mong muốn với các đối tác thương mại của Mỹ.
Ông cũng đã sử dụng chúng để thúc đẩy các ưu tiên chính sách trong nước, bao gồm cả việc gây sức ép buộc các nước láng giềng như Mexico tăng cường kiểm soát vấn đề di cư qua biên giới.
Tuy nhiên, các chuyên gia đã cảnh báo rằng thuế quan đối với hàng hóa nhập khẩu vào Mỹ có thể dẫn đến giá cả cao hơn cho người tiêu dùng. Cách tiếp cận thuế quan của ông Trump – với nhiều đợt công bố và trì hoãn thực thi – cũng đã làm dấy lên lo ngại về sự bất ổn trong nền kinh tế.
Tuy nhiên, Tổng thống Trump đã gạt bỏ những lo ngại, nói rằng chiến dịch thuế quan của ông sẽ mang lại cho Mỹ hàng tỷ USD tiền thuế.
"Tôi luôn nói rằng thuế quan là từ đẹp nhất trong từ điển đối với tôi", ông Trump tuyên bố hồi tháng 1. "Thuế quan sẽ khiến chúng ta cực kỳ giàu có", ông nói thêm.
Minh Đức (Theo Al Jazeera, CNBC)
