Chiều 9/9, đã diễn ra Hội thảo khoa học cấp quốc gia với chủ đề: "Quốc hội Việt Nam - 80 năm hình thành và phát triển".
Thể hiện trí tuệ, tinh thần trách nhiệm cao của đại biểu nhân dân
Thay mặt Lãnh đạo Đảng và Nhà nước phát biểu tại Hội thảo, Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư Trần Cẩm Tú nhấn mạnh, đây là dịp đặc biệt để ôn lại truyền thống vẻ vang, khẳng định vị trí, vai trò lịch sử của Quốc hội trong sự nghiệp cách mạng.
Đồng thời, định hướng xây dựng Quốc hội ngày càng dân chủ, chuyên nghiệp, hiện đại, pháp quyền, gắn bó mật thiết với nhân dân.
Thường trực Ban Bí thư nêu rõ, cách đây 80 năm, ngày 6/1/1946, ngay sau khi đất nước giành được độc lập, trong muôn vàn khó khăn, dưới sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh, nhân dân ta đã tiến hành thành công cuộc Tổng tuyển cử đầu tiên bầu ra Quốc hội nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa theo nguyên tắc phổ thông, bình đẳng, trực tiếp và bỏ phiếu kín.
Thường trực Ban Bí thư Trần Cẩm Tú.
"Đây là dấu mốc rất quan trọng, đặt nền móng cho thể chế dân chủ của nước ta, lần đầu tiên, nước ta có cơ quan quyền lực Nhà nước cao nhất, đại diện cho ý chí, nguyện vọng của nhân dân cả nước, thay mặt cho toàn thể nhân dân quyết định những vấn đề trọng đại của đất nước. Ngay từ những ngày đầu mới thành lập, Quốc hội đã góp phần to lớn vào sự nghiệp bảo vệ, củng cố vững chắc nền độc lập, xây dựng và phát triển đất nước", Thường trực Ban Bí thư nhấn mạnh.
Trong suốt quá trình hoạt động từ Khóa I đến Khóa XV hiện nay, Quốc hội đã ban hành 5 bản Hiến pháp (Hiến pháp 1946, 1959, 1980, 1992, 2013) và 567 luật, hàng nghìn nghị quyết, UBTVQH đã ban hành 236 pháp lệnh.
Đồng thời, hoạt động lập pháp đã cơ bản bao quát đầy đủ các lĩnh vực khác nhau của đời sống kinh tế - xã hội, đặc biệt là những vấn đề liên quan đến lực lượng sản xuất mới trong thời đại kinh tế số, xã hội số.
Theo Thường trực Ban Bí thư, đây là những con số rất ấn tượng, thể hiện trí tuệ, tinh thần trách nhiệm cao của đại biểu nhân dân, phản ánh ý chí, nguyện vọng của nhân dân trong xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, củng cố quốc phòng, an ninh, mở rộng quan hệ đối ngoại, bảo đảm việc thực hiện quyền con người, quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân.
Trong suốt 80 năm qua, Quốc hội luôn đồng hành cùng các thiết chế khác của hệ thống chính trị, kế thừa và phát huy vai trò, trí tuệ tập thể, sáng tạo, chủ động, trách nhiệm cao, quyết định nhiều vấn đề hệ trọng của đất nước, đặc biệt về phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh, đối ngoại, tổ chức và nhân sự cấp cao của Nhà nước, với các quyết sách kịp thời, sát thực tiễn, đáp ứng yêu cầu của nhiệm vụ cách mạng trong từng thời kỳ, nhất là trong công cuộc đổi mới và phát triển đất nước...
Thường trực Ban Bí thư khẳng định: "Sự ra đời của Quốc hội là kết quả của cuộc đấu tranh kiên cường, không ngừng, không nghỉ của nhân dân ta. Quá trình hình thành, phát triển của Quốc hội là kết tinh của đường lối đúng đắn, sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đáp ứng ý nguyện chung của nhân dân và phù hợp với quy luật phát triển của thời đại".
Quốc hội luôn là hiện thân của khối đại đoàn kết toàn dân tộc, gắn bó mật thiết với nhân dân, phản ánh trung thực ý chí, nguyện vọng, lợi ích chính đáng của nhân dân.
Đồng thời phát huy dân chủ, đề cao nguyên tắc pháp quyền và thượng tôn Hiến pháp, pháp luật, cùng thực hiện mục tiêu xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
Theo ông Trần Cẩm Tú, sự phát triển của Quốc hội là quá trình liên tục, có kế thừa và đổi mới: từ một Quốc hội thời chiến đến thời kỳ thống nhất xây dựng đất nước, thời kỳ đổi mới và nay là Quốc hội kiến tạo trong kỷ nguyên phát triển mới.
Quốc hội không ngừng đổi mới tổ chức, nội dung, phương thức hoạt động, kế thừa truyền thống quý báu, đồng thời sáng tạo, thích ứng với yêu cầu hội nhập, đáp ứng đầy đủ và kịp thời các nhiệm vụ chiến lược phát triển đất nước trong từng giai đoạn cách mạng.
Tiếp tục đổi mới mạnh mẽ tư duy lập pháp
Thường trực Ban Bí thư Trần Cẩm Tú cho rằng, sự nghiệp đổi mới, công nghiệp hóa, hiện đại hóa, xây dựng và bảo vệ đất nước trong giai đoạn mới đang đặt ra yêu cầu rất cao đối với toàn Đảng, toàn dân và hệ thống chính trị, trong đó có vai trò to lớn của Quốc hội, các đại biểu Quốc hội.
Ông cũng gợi mở một số nội dung để cùng nghiên cứu, thực hiện tốt hơn trong thời gian tới.
Thứ nhất, bảo đảm sự lãnh đạo tuyệt đối, toàn diện của Đảng đối với Quốc hội. Đây là yếu tố sống còn, vấn đề then chốt để Quốc hội qua các nhiệm kỳ đều hoàn thành xuất sắc trọng trách mà Đảng, Nhà nước và nhân dân giao phó. Điều này luôn được khẳng định xuyên suốt, nhấn quán trong chủ trương, đường lối của Đảng và được thể chế hóa trong các bản Hiến pháp...
Các đại biểu dự Hội thảo.
Thứ hai, tiếp tục đổi mới mạnh mẽ tư duy lập pháp đáp ứng tốt các yêu cầu phát triển đất nước trong giai đoạn mới.
Hoạt động lập pháp vừa bảo đảm yêu cầu quản lý Nhà nước, vừa kiến tạo sự phát triển xã hội, khuyến khích đổi mới sáng tạo, giải phóng sức sản xuất, huy động mọi nguồn lực cho phát triển nhanh và bền vững. Đồng thời, phát huy dân chủ, tôn trọng, và bảo vệ quyền con người, quyền công dân. Pháp luật phải khả thi, dễ thực hiện, lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm.
Cần coi trọng nghiên cứu chiến lược, chính sách từ sớm, từ xa, nâng cao tính dự báo, chất lượng và hiệu quả điều chỉnh của pháp luật.
Thứ ba, cần nâng cao hơn nữa chất lượng, hiệu lực, hiệu quả trong quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước, hoạt động giám sát, nhất là giám sát tối cao của Quốc hội.
Thứ tư, chú trọng hoàn thiện cơ chế bầu cử, công tác dân nguyện, nâng cao chất lượng hoạt động của đại biểu Quốc hội; quan tâm bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng, bảo đảm điều kiện hoạt động, nâng cao năng lực và hiệu quả hoạt động của đại biểu Quốc hội.
"Mỗi đại biểu Quốc hội cần nêu cao tinh thần trách nhiệm, gương mẫu, đổi mới, sáng tạo, hết lòng, hết sức phụng sự Tổ quốc, phục vụ nhân dân; thường xuyên rèn luyện bản lĩnh, giữ gìn phẩm chất đạo đức, kỷ luật, kỷ cương, nâng cao trình độ và năng lực công tác; giữ mối liên hệ chặt chẽ với cử tri, phản ánh trung thực ý kiến của nhân dân và chịu sự giám sát của nhân dân. Đây là nhân tố cốt lõi để nâng cao chất lượng hoạt động, vị thế, vai trò của Quốc hội", Thường trực Ban Bí thư nói.
Thứ năm, đẩy mạnh và nâng cao hiệu quả công tác đối ngoại của Quốc hội, góp phần khẳng định vai trò, vị thế và uy tín của Việt Nam trên trường quốc tế.
Thứ sáu, kiện toàn tổ chức bộ máy, đẩy mạnh chuyển đổi số hoạt động của Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội; nâng cao năng lực các cơ quan tham mưu, giúp việc của Quốc hội.
Tổ chức các cơ quan của Quốc hội theo hướng tinh, gọn, hiện đại, chuyên nghiệp; tăng số lượng đại biểu chuyên trách; bố trí hợp lý các đại biểu chuyên môn sâu tại Hội đồng Dân tộc và các Ủy ban của Quốc hội.
Chủ động khai thác, ứng dụng mạnh mẽ thành tựu khoa học công nghệ, đặc biệt là công nghệ số và trí tuệ nhân tạo (AI) để đổi mới phương pháp làm việc, nâng cao tiến độ, chất lượng, hiệu quả; phấn đấu xây dựng thành công Quốc hội số.
