Chiều 6/8, Diễn đàn Hoạt động giám sát của Quốc hội tiến hành phiên chuyên đề thứ hai với chủ đề "Hoạt động giám sát của Quốc hội góp phần hoàn thiện thể chế, chính sách, pháp luật".
Bám sát các vấn đề lớn nổi lên trong xã hội
Phát biểu tại Diễn đàn, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long nhấn mạnh Diễn đàn Hoạt động giám sát của Quốc hội là một sáng kiến rất kịp thời và thiết thực, thể hiện rõ tinh thần không ngừng đổi mới sự đồng hành Quốc hội, thường vụ Quốc hội với Chính phủ trong việc hoàn thiện thể chế chính sách pháp luật, góp phần quan trọng việc cung thấp thêm các luận cứ khoa học và thực tiễn cho việc sửa đổi toàn diện Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội.
Sự kiện này cũng là dịp quan trọng để Chính phủ được lắng nghe, chia sẻ, trao đổi và đề xuất những giải pháp nhằm tiếp tục nâng cao hiệu quả công tác xây dựng hoàn thiện thể chế pháp luật thông qua hoạt động giám sát của Quốc hội.
Theo ông Long, hoạt động giám sát là một trong ba chức năng hiến định của Quốc hội nhằm góp phần bảo đảm sự minh bạch, trách nhiệm và hiệu quả trong quản lý Nhà nước.
Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long.
Trong thời gian qua, các hoạt động giám sát của Quốc hội, Ủy ban thường vụ Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội, các đoàn đại biểu Quốc hội và các vị đại biểu Quốc hội đã được triển khai toàn diện đồng bộ bảo đảm tiến độ, hoàn thành toàn bộ các nội dung theo kế hoạch, bám sát những vấn đề lớn nổi lên trong xã hội. Đồng thời có sự cải tiến, đổi mới, điều chỉnh linh hoạt cho phù hợp với thực tiễn.
"Các hoạt động này đã góp phần quan trọng vào việc nâng cao hiệu lực, hiệu quả, tăng tính dân chủ, pháp quyền, công khai, minh bạch và tạo chuyển biến rõ nét về nhận thức và trách nhiệm của các cấp, các ngành được cử tri và nhân dân đánh giá cao", Phó Thủ tướng nêu.
Theo Phó Thủ tướng, hoạt động giám sát đã thể hiện rõ quan điểm, sự nỗ lực và đồng hành cũng như trách nhiệm rất cao của Quốc hội cùng với Chính phủ để tháo gỡ và giải quyết kịp thời những khó khăn vướng mắc trong triển khai thực hiện các nghị quyết của Quốc hội.
Trong đó, có việc bảo đảm tiến độ nhiều dự án quan trọng quốc gia góp phần quan trọng và phát triển kinh tế- xã hội.
Theo ông Long, những kiến nghị sau giám sát đã chỉ rõ những khó khăn, vướng mắc trong các quy định của pháp luật, xác định rõ trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức liên quan, đồng thời đưa ra nhiều giải pháp cụ thể, khả thi, sát thực tiễn.
Qua đó, góp phần cùng Chính phủ, các bộ ngành, địa phương kịp thời tháo gỡ các điểm nghẽn về thể chế, đưa pháp luật vào thực tiễn đời sống với mục tiêu kiến tạo và phát triển của đất nước.
Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã luôn quan tâm chỉ đạo các bộ, cơ quan, địa phương triển khai nhiệm vụ theo đúng kế hoạch, nội dung và yêu cầu giám sát của Quốc hội.
Cung cấp đầy đủ kịp thời các thông tin liên quan theo yêu cầu của cơ quan giám sát, rà soát nghiên cứu và thực hiện nghiêm túc các kiến nghị giám sát văn bản quy phạm pháp luật.
Cụ thể, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo tập trung vào 2 nhóm nhiệm vụ trọng tâm về ban hành văn bản quy định chi tiết thi hành luật, pháp lệnh, nghị quyết và xử lý các văn bản quy phạm pháp luật có dấu hiệu trái pháp luật.
Tại các phiên chất vấn và trả lời chất vấn của Quốc hội, Ủy ban thường vụ Quốc hội với tinh thần cầu thị thẳng thắn, không né tránh, các lãnh đạo Chính phủ, thành viên Chính phủ đã chuẩn bị kỹ nội dung và tham gia trả lời, giải thích rõ ràng, đầy đủ cơ bản đáp ứng, sự mong đợi của cử tri và nhân dân.
Chú trọng giám sát việc tổ chức thi hành các Luật, nghị quyết
Trước yêu cầu nội dung giám sát ngày càng đa dạng và phức tạp về chuyên môn, phạm vi rộng trên nhiều lĩnh vực, Chính phủ mong muốn hoạt động giám sát của Quốc hội sẽ tiếp tục được chỉ đạo triển khai hiệu quả, có các giải pháp cải tiến đổi mới phù hợp với thực tiễn phát triển.
Một là, chú trọng giám sát việc tổ chức thi hành các Luật, nghị quyết đã được Quốc hội thông qua. Đặc biệt là các luật nghị quyết quan trọng vừa được thông qua tại kỳ họp không thường lệ vào tháng 2/2025 và Kỳ họp thứ 9 của Quốc hội khóa XV về tổ chức Chính phủ, chính quyền địa phương, về quản lý cán bộ công chức, phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số; các cơ chế đặc thù, đặc biệt là trong lĩnh vực giáo dục và đào tạo; phát triển đường sắt, phát triển kinh tế tư nhân và công tác xây dựng thực thi pháp luật.
Quang cảnh Diễn đàn Hoạt động giám sát của Quốc hội.
Hai là, xác định đúng và trúng những lĩnh vực cần giám sát, tiếp tục đẩy mạnh giám sát chuyên đề, trọng tâm, trọng điểm. Trong đó cần chú ý về cải cách thủ tục hành chính, chuyển đổi số, vấn đề phân cấp, phân quyền, phòng chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí.
"Đây là những lĩnh vực tác động trực tiếp đến người dân, doanh nghiệp cần được Quốc hội giám sát thường xuyên", Phó Thủ tướng nhấn mạnh.
Ba là, đổi mới nội dung kết luận giám sát của Quốc hội theo hướng chỉ rõ những chính sách quy định của pháp luật cần được hoàn thiện cho phù hợp hơn với thực tiễn cuộc sống để bảo đảm hiệu lực, hiệu quả trong quản lý phát triển đất nước. Tăng cường giám sát và thực hiện các kết luận sau giám sát để tạo chuyển biến rõ.
Bốn là, rà soát và có cơ chế phối hợp chặt chẽ, hiệu quả giữa giám sát của Quốc hội với các hoạt động thanh tra, kiểm tra, kiểm toán để bảo đảm tiết kiệm nguồn lực, tránh chồng chéo và gây áp lực không cần thiết cho địa phương, đơn vị.
Cuối cùng là tăng cường ứng dụng khoa học công nghệ, chuyển đổi số trong hoạt động giám sát.
"Trong thời gian tới để triển khai hiệu quả hơn nữa các hoạt động giám sát của Quốc hội, Chính phủ sẵn sàng tiếp tục phối hợp đầy đủ trách nhiệm chặt chẽ với Quốc hội, Ủy ban thường vụ Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội, đoàn đại biểu Quốc hội và các vị đại biểu Quốc hội", Phó Thủ tướng nêu.
Đồng thời, Chính phủ cũng đề nghị Quốc hội, Ủy ban thường vụ Quốc hội tiếp tục đồng hành, chia sẻ, đóng góp ý kiến, chỉ rõ tồn tại, hạn chế và giải pháp xử lý, khắc phục khó khăn trên các lĩnh vực để Chính phủ tiếp tục đổi mới, nâng cao hiệu quả công tác xây dựng và thi hành pháp luật theo đúng tinh thần Nghị quyết số 66 của Bộ Chính trị.
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định.
Phát biểu bế mạc, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định khẳng định, diễn đàn đã diễn ra thành công tốt đẹp, thực sự trở thành một trung tâm thông tin đa chiều và toàn diện.
Theo ông, các ý kiến không chỉ tổng kết thực tiễn mà còn đề xuất nhiều kiến nghị quan trọng, làm rõ vai trò, tác động và giải pháp để nâng cao hiệu quả giám sát của Quốc hội, góp phần để Quốc hội đồng hành cùng Chính phủ kiến tạo phát triển đất nước.
Phó Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, kết quả của diễn đàn là nguồn tư liệu quý giá. Đặc biệt là trong chuẩn bị các chương trình giám sát nhiệm kỳ Quốc hội khóa XVI và hằng năm.
Ngay sau sự kiện, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ chỉ đạo xây dựng báo cáo tổng thuật gửi các cơ quan liên quan để nghiên cứu, tham khảo trong quá trình sửa đổi Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân, cũng như trong hoạch định chính sách phát triển kinh tế - xã hội.
Trước mắt, báo cáo sẽ được gửi đến các đại biểu Quốc hội để chuẩn bị cho các nội dung sẽ được thảo luận tại Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV vào tháng 10 tới.
