Mặc cho áp lực từ quốc tế kêu gọi ký kết thỏa thuận ngừng bắn và xoa dịu nạn đói cũng như tình trạng nhân đạo xuống cấp tại khu nội phận này, những nỗ lực trung gian thương lượng thỏa thuận ngừng bắn giữa Israel và tổ chức Hamas đều đã thất bại.
Cơ quan y tế địa phương cho biết, ít nhất 20 người đã thiệt mạng do phía Israel nổ súng trong khi họ đang chờ xe phân phát hàng cứu trợ của LHQ tại miền Bắc Dải Gaza. Tại miền Nam Gaza, 20 người cũng đã bị thương do phía Israel nổ súng trong khi họ chờ xe tải phân phát hàng cứu trợ của LHQ tại Quảng trường Morag gần Rafah.
Bộ Y tế Gaza cho biết, 8 người đã tử vong do suy dinh dưỡng trong ngày vừa qua, và ít nhất 80 người đã thiệt mạng trong các vụ binh lính Israel nổ súng.
Văn phòng ông Netanyahu cho biết, ông đã tổ chức "họp an ninh giới hạn" dài 3 giờ, và trong cuộc họp này, Tham mưu trưởng quân đội Israel Eyal Zamir "đã đưa ra phương án tiếp tục thực hiện chiến dịch tại Gaza".
Một quan chức Israel trước đó đã cho biết, Bộ trưởng Quốc phòng Israel Katz và Bộ trưởng Các vấn đề Chiến lược Ron Dermer cũng tham gia cuộc họp để quyết định chiến lược đề xuất lên ủy ban an ninh trong tuần này. Truyền thông Israel trong ngày thứ Ba cho biết, cuộc họp ủy ban sẽ được tổ chức vào 18h ngày thứ Năm theo giờ địa phương.
Kênh Channel 12 của Israel trích lời một quan chức làm việc tại Văn phòng thủ tướng Netanyahu, cho biết ông nghiêng về lựa chọn tiếp quản toàn bộ khu lãnh thổ Gaza. Quyết định này sẽ đảo ngược một quyết định đưa ra vào năm 2005 khi Israel đưa thường dân và binh lính ra khỏi Gaza, tiếp tục kiểm soát biên giới, không phận và các cơ sở hạ tầng thiết yếu của khu nội phận này, một quyết định mà các đảng cánh hữu tại Israel khẳng định là nền tảng để Hamas giành quyền lực tại Gaza trong năm 2006.
Tuy nhiên, hiện vẫn chưa rõ ông Netanyahu hướng tới tiếp quản lâu dài hay chỉ là một chiến dịch ngắn hạn nhằm tháo dỡ Hamas và giải cứu con tin. Văn phòng thủ tướng đã từ chối bình luận về những thông tin kênh Channel 12 đưa ra.
Trước tân binh tại một căn cứ quân sự, ông Netanyahu phát biểu: "Hiện chúng ta vẫn cần đánh bại kẻ thù tại Gaza một cách hoàn toàn, giải cứu con tin và đảm bảo Gaza không bao giờ trở thành một mối đe dọa đối với Israel một lần nữa. Chúng ta sẽ không từ bỏ những sứ mệnh này".
LHQ đã nhận định những báo cáo về khả năng Israel có thể đưa ra quyết định mở rộng chiến dịch quân sự trên toàn Dải Gaza, nếu đúng thực tế, là "vô cùng đáng lo ngại".
Tổng thống Mỹ Donald Trump đã từ chối cho biết, chính phủ Mỹ, đồng minh của Israel, có ủng hộ kế hoạch của ông Netanyahu hay không.
Ông đã cho biết: "Tôi chỉ biết chúng tôi đang cố cung cấp lương thực cho người dân tại đó. Về những phần còn lại, tôi thực sự không thể bình luận. Những vấn đề đó nhìn chung tùy thuộc vào Israel".
Trong ngày thứ Bảy tuần vừa rồi, Hamas đã đăng tải video về con tin Evyatar David trong một đường hầm ngầm với dáng vẻ gầy trơ xương. Những hình ảnh này đã gây sốc đối với công chúng Israel và dẫn tới nhiều chỉ trích từ phía quốc tế.
Trong suốt cuộc chiến, cộng đồng quốc tế đã liên tục đặt áp lực lên Hamas yêu cầu thả 50 con tin còn lại, trong đó chính phủ Israel tin rằng chỉ còn 20 người còn sống. Phần lớn con tin đã được trả tự do trong các thỏa thuận ngừng bắn. Israel đã phá vỡ thỏa thuận ngừng bắn gần đây nhất.
Ảnh: REUTERS/Hatem Khaled.
Chiến thuật gây áp lực
Một quan chức Palestine cho biết, những đề xuất để quân đội Israel tiếp quản Gaza có thể chỉ là một chiến thuật đặt áp lực lên Hamas buộc tổ chức này nhượng bộ, tuy nhiên Bộ Ngoại giao Palestine đã hối thúc các nước trên toàn thế giới nghiêm túc cân nhắc những báo cáo này.
"Bộ hối thúc các nước và cộng đồng quốc tế hãy nghiêm túc cân nhắc những thông tin rò rỉ này và can thiệp nhanh chóng để ngăn chặn những chiến lược này được thực thi, bất kể những thông tin bị rò rỉ này là công cụ gây áp lực, thử phản ứng của cộng đồng quốc tế, hay là một chiến lược nghiêm túc có thật".
Chính phủ liên hiệp Israel, một chính phủ nghiêng về cánh hữu và theo sát chủ nghĩa bảo thủ tôn giáo nhất trong lịch sử, có bao gồm một số chính trị gia cực hữu từng ủng hộ sáp nhập Gaza và Bờ Tây, kêu gọi người Palestine rời khỏi quê hương. Tòa án Công lý Quốc tế trong năm 2024 đã tuyên bố việc Israel chiếm đóng các vùng lãnh thổ của người Palestine là hành động phi pháp và cần được chấm dứt.
Sau gần 2 năm chiến sự tại Gaza, quân đội Israel, một quân đội có lực lượng thường trực nhỏ và liên tục phải huy động lực lượng dự bị, đang đối mặt với căng thẳng tột độ. Nhiều lãnh đạo quân sự đã cảnh báo trước các cân nhắc đưa ra quyết định mở rộng quy mô tiếp quản quân sự.
Như một dấu hiệu cho thấy rõ các bất đồng giữa một số quan chức trong chính phủ liên hiệp cầm quyền và quân đội tại Israel, Bộ trưởng Bộ An ninh Quốc gia Itamar Ben-Gvir, một chính trị gia cực hữu đã thách thức Zamir, lãnh đạo lực lượng vũ trang Israel, yêu cầu ông khẳng định sẽ tuân thủ mệnh lệnh của chính phủ ngay cả khi mệnh lệnh này yêu cầu ông tiếp quản toàn Gaza.
Văn phòng thủ tướng Netanyahu đã đưa ra tuyên bố, trong đó cho biết Lực lượng Phòng vệ Israel "sẵn sàng thực hiện mọi mệnh lệnh đưa ra bởi Uỷ ban An ninh Chính trị".
Nạn đói
Cuộc chiến tại Gaza nổ ra sau khi một nhóm dân quân do tổ chức Hamas cầm đầu tấn công các căn cứ quân sự và cộng đồng người Israel ven biên giới Gaza trong ngày 7/10/2023. Khoảng 1.200 người, bao gồm 700 thường dân, đã thiệt mạng và 251 người bị bắt làm con tin.
Chiến dịch quân sự đáp trả từ phía Israel đã tàn phá khu nội phận nhỏ đông dân này, khiến 61.000 người thiệt mạng, phần lớn là thường dân.
Chiến dịch quân sự của Israel đã buộc gần như toàn bộ dân số hơn 2 triệu người tại Gaza phải sơ tán nhà cửa và dẫn tới tình hình mà một tổ chức giám sát nạn đói toàn cầu trong tuần vừa rồi đã nhận định là một nạn đói đang dần hé màn.
Khoảng 188 người Palestine, bao gồm 94 trẻ em, đã thiệt mạng do suy dinh dưỡng kể từ khi cuộc chiến nổ ra, dựa trên thông tin từ chính quyền Gaza.
Trong ngày thứ Ba, xe tăng Israel đã tiến vào miền Trung Gaza, tuy nhiên hiện vẫn chưa rõ những động thái này có phải tiến triển quân sự hay không.
Người Palestine sinh sống tại những khu vực cuối cùng mà Israel chưa nắm quyền kiểm soát quân sự cho biết một chiến dịch mới sẽ dẫn tới hậu quả thảm khốc.
Abu Jehad, một thương nhân mặt hàng gỗ tại Gaza, cho biết: "Nếu xe tăng của họ dấn tới thì chúng tôi đi đâu? Xuống biển chắc? Đó sẽ là bản án tử hình cho toàn bộ dân số Gaza".
Nguyễn Quang Minh (theo Reuters)
