Các đại biểu Quốc hội biểu quyết thông qua Luật Hóa chất (sửa đổi)
Trước đó, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Lê Quang Huy đã trình bày Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Hóa chất (sửa đổi).
Theo đó, có ý kiến đề nghị bỏ nội dung về Chiến lược phát triển ngành công nghiệp hóa chất trong dự thảo Luật; nghiên cứu hoàn thiện các điều quy định liên quan đến Chiến lược phát triển ngành công nghiệp hóa chất.
Về nội dung này, Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhận thấy, việc xây dựng chiến lược phát triển ngành công nghiệp hóa chất là cần thiết để góp phần triển khai thực hiện các Nghị quyết của Đảng về phát triển ngành công nghiệp nền tảng, trong đó có hóa chất.
Dự thảo Luật quy định về chiến lược phát triển ngành công nghiệp hóa chất để có căn cứ pháp lý cho việc xây dựng và tổ chức thực hiện chiến lược. Chiến lược phát triển ngành công nghiệp hóa chất đã được phê duyệt là căn cứ để xây dựng các nội dung liên quan của quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh và là căn cứ để quyết định chủ trương đầu tư hoặc chấp thuận chủ trương đầu tư các dự án hóa chất.
Bên cạnh đó, tiếp thu ý kiến ĐBQH, dự thảo Luật đã chỉnh lý, bổ sung yêu cầu về "phát triển bền vững" tại điểm c khoản 2 Điều 4. Theo đó, để đáp ứng yêu cầu về phát triển bền vững, việc phát triển ngành công nghiệp hóa chất hướng đến sử dụng hiệu quả tài nguyên thiên nhiên, chú trọng đến hóa chất thân thiện với môi trường.
Để bảo đảm quy định cụ thể và khả thi trong thực tiễn, dự thảo Luật đã được chỉnh lý, hợp nhất thành một điều quy định về chiến lược phát triển ngành công nghiệp hóa chất (Điều 4), trong đó có các quy định về yêu cầu đối với chiến lược; nội dung chính của chiến lược; giai đoạn lập chiến lược; thẩm quyền phê duyệt, điều chỉnh chiến lược.
Dự thảo Luật cũng đã được chỉnh lý, bỏ các quy định về trách nhiệm của cơ quan lập chiến lược trong tham vấn ý kiến, công bố chiến lược; kinh phí xây dựng và tổ chức thực hiện chiến lược và giao Chính phủ quy định chi tiết các nội dung này.
Có ý kiến đề nghị bổ sung các biện pháp truy xuất nguồn gốc, quản lý sản xuất, vận chuyển qua hóa đơn điện tử và dấu vết của sản phẩm.
Về nội dung này, Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhận thấy, dự thảo Luật đã có một số quy định để truy xuất nguồn gốc của hóa chất, cụ thể: tổ chức kinh doanh hóa chất cần kiểm soát đặc biệt phải tuân thủ các quy định về lập Phiếu kiểm soát mua, bán hóa chất cần kiểm soát đặc biệt và phải được xác thực dữ liệu về tổ chức, cá nhân mua, bán theo lộ trình thực hiện do Chính phủ quy định (khoản 4 Điều 11); tổ chức, cá nhân sử dụng hóa chất cần kiểm soát đặc biệt phải công bố loại hóa chất và mục đích sử dụng hóa chất trên Cơ sở dữ liệu chuyên ngành hóa chất trước khi sử dụng lần đầu hoặc trước khi thay đổi mục đích sử dụng (điểm b khoản 2 Điều 15). Các quy định nêu trên đã bảo đảm quản lý chặt chẽ các hoạt động hóa chất và có thể truy xuất nguồn gốc của hóa chất. Do vậy, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị giữ nguyên như dự thảo Luật.
Có ý kiến đề nghị xây dựng, hỗ trợ, phát triển công nghiệp hóa chất hướng tới hóa học xanh, kinh tế tuần hoàn. Về nội dung này, Dự thảo Luật đã quy định việc áp dụng nguyên tắc hóa học xanh gồm 12 nguyên tắc nhằm giảm thiểu tác động của hóa chất đến môi trường và sức khỏe con người.
Việc áp dụng nguyên tắc hóa học xanh là cần thiết để hướng tới mục tiêu phát triển bền vững, góp phần thực hiện Kết luận số 81-KL/TW ngày 04/6/2024 của Bộ Chính trị nhằm đẩy mạnh việc thực hiện chuyển đổi xanh, kinh tế tuần hoàn.
Hiện nay, một số nguyên tắc hóa học xanh đã được nhiều dự án áp dụng (như tiết kiệm năng lượng, phòng ngừa sự cố…). Việc áp dụng nguyên tắc hóa học xanh sẽ được Chính phủ quy định, hướng dẫn cụ thể theo quy định tại khoản 5 Điều 5 của dự thảo Luật.
Thu Giang
