Nhìn lại hành trình gần 25 năm trên sàn chứng khoán của Bibica

Sau hơn hai thập kỷ thăng trầm trên sàn chứng khoán, Bibica vừa thông báo triệu tập ĐHĐCĐ bất thường để thông qua việc hủy tư cách công ty đại chúng và hủy đăng ký chứng khoán.

Năm 1999, Công ty Cổ phần Bánh kẹo Biên Hòa (tiền thân của Bibica) chính thức ra đời từ việc cổ phần hóa ba phân xưởng bánh, kẹo và mạch nha của Công ty Đường Biên Hòa, đặt trụ sở tại Khu công nghiệp Biên Hòa 1. Ngành nghề chính của công ty là sản xuất và kinh doanh các sản phẩm bánh, kẹo và mạch nha, với vốn điều lệ ban đầu là 25 tỷ đồng.

Tháng 12/2001, Công ty Cổ phần Bibica (HoSE: BBC) chính thức niêm yết cổ phiếu BBC trên sàn HoSE. Từ đó đến nay, Bibica luôn là một trong những cái tên sáng giá của ngành bánh kẹo Việt Nam. Sau gần 25 năm trên sàn chứng khoán, vốn điều lệ của Bibica đã liên tiếp tăng vọt, lên ở mức 187 tỷ đồng tính đến cuối tháng 6/2025.

Cuộc chiến giành vị ngọt

Trong những năm đầu niêm yết, Bibica là cái tên quen thuộc của người tiêu dùng, đặc biệt nổi tiếng với sản phẩm bánh kẹo. Trên sàn HoSE, cổ phiếu BBC là một trong những mã thực phẩm thu hút sự quan tâm, nhất là khi ngành bánh kẹo Việt Nam còn ít sự hiện diện của doanh nghiệp ngoại.

Cũng chính vì vậy, bước ngoặt lớn xuất hiện khi Tập đoàn Lotte (Hàn Quốc) tham gia với vai trò cổ đông chiến lược từ giữa những năm 2000. Lotte mang theo kỳ vọng biến Bibica thành "cứ điểm sản xuất bánh kẹo" tại Việt Nam, thậm chí có thời điểm đề xuất đổi tên thành "Lotte-Bibica".

Lotte bắt đầu đầu tư vào Bibica từ năm 2007 với chiến lược phát triển công ty lớn mạnh. Giá trị cổ phần của Bibica trên thị trường chỉ khi ấy chỉ rơi vào vào khoảng 70.000 - 80.000 đồng/cổ phần thì Lotte đã mạnh tay chi tới 110.000 đồng/cổ phần để được góp mặt trong cơ cấu cổ đông tại doanh nghiệp bánh kẹo này.

Sau đó, Lotte liên tục mua vào cổ phiếu BBC. Tuy nhiên, sau khi tăng cổ phần sở hữu thì đối tác nước ngoài này lại có những chiến lược phát triển riêng và thể hiện rõ tham vọng biến Bibica trở thành công ty con để tiêu thụ sản phẩm của mình.

Đến năm 2012, Lotte càng thể hiện rõ ý định thâu tóm toàn bộ Bibica bằng việc muốn đổi tên Bibica thành Lotte Bibica nhưng không thành công do sự phản đối kịch liệt của nhóm cổ đông trong nước. Từ đó mối quan hệ hợp tác giữa Lotte và Bibica chính thức xuất hiện vết nứt và cuộc chiến nội bộ "ngầm" đã được châm ngòi nổ.

Bước ngoặt thứ hai đến khi PAN Group tham gia mua cổ phần, dần trở thành cổ đông chi phối. Để cân bằng lại ảnh hưởng của Lotte, PAN ban đầu nắm khoảng 35% vốn, sau đó nâng tỉ lệ lên mức chi phối gần như tuyệt đối.

Nhìn lại hành trình gần 25 năm trên sàn chứng khoán của Bibica - Ảnh 1.

13/50 từSau hơn hai thập kỷ thăng trầm trên sàn chứng khoán, Bibica vừa thông báo triệu tập ĐHĐCĐ bất thường để thông qua việc hủy tư cách công ty đại chúng và hủy đăng ký chứng khoán

Sau rất nhiều biến động và giằng co nội bộ gây ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động sản xuất kinh doanh của Bibica, cuối cùng đến 29/12/2020, tập đoàn Lotte chính thức thông báo đã thoái toàn bộ 6,8 triệu cổ phiếu BBC, tương đương với 44,03% vốn tại Bibica và rút chân hoàn toàn ra khỏi thương hiệu Việt này, kết thúc cuộc chiến cổ đông nội - ngoại ngầm diễn ra trong suốt 13 năm.

Mặc dù từng suýt bị thâu tóm bởi Lotte nhưng cũng không thể phủ nhận toàn bộ những đóng góp mà nhà đầu tư ngoại này đem lại cho Bibica. Với sự phát triển của Bibica ở thời điểm hiện tại khi có nền tảng vững chắc về mặt tài chính trong việc đầu tư xây dựng nhãn hàng, dây chuyền sản xuất và mở đường cho công tác xuất nhập khẩu hàng hóa sang các thị trường ngoại quốc đều nhờ vào sự hỗ trợ của nhà đầu tư nước ngoài trên.

Tính đến tháng 6/2025, PAN đang nắm khoảng 98,3% vốn điều lệ của Bibica. Sự hiện diện của PAN giúp Bibica định hình lại chiến lược, tập trung hơn vào phát triển thương hiệu nội, mở rộng mạng lưới phân phối trong nước, đồng thời đầu tư đổi mới công nghệ sản xuất.

Hơn 2 thập kỷ thăng trầm

Dẫu vậy, hành trình hơn 20 năm trên sàn HoSE của Bibica là một chuỗi thăng trầm rõ nét. Năm 2011, doanh thu của công ty lần đầu vượt ngưỡng 10.000 tỷ đồng, song lợi nhuận chỉ đạt 46 tỷ đồng do áp lực chi phí. Phải đến năm 2015, Bibica mới nâng lợi nhuận lên 85 tỷ đồng, tăng 84% so với năm 2011.

Giai đoạn 2016-2018, lợi nhuận của công ty lần đầu vượt mốc 100 tỷ đồng, đạt 109 tỷ đồng trên doanh thu 1.421 tỷ đồng. Tuy nhiên, đến năm 2021, dịch Covid-19 khiến nhu cầu tiêu thụ sụt giảm, chi phí tăng cao, lợi nhuận sau thuế lao dốc xuống 22,4 tỷ đồng, tức giảm tới 80% so với đỉnh trước đó.

Năm 2022, Bibica bật dậy mạnh mẽ với doanh thu tăng 47% lên 1.612 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế đạt 192 tỷ đồng, cao gấp 8,6 lần cùng kỳ. Đến năm 2024, công ty ghi nhận doanh thu 1.778 tỷ đồng, tăng gần 20% so với năm trước, lợi nhuận sau thuế 116 tỷ đồng, EPS khoảng 6.100 đồng. 6 tháng đầu năm 2025, Bibica tiếp tục duy trì kết quả khả quan với doanh thu 621 tỷ đồng và lợi nhuận sau thuế 26,3 tỷ đồng.

Trên thị trường chứng khoán, cổ phiếu BBC ghi nhận mức tăng ấn tượng trong một năm qua. Tính đến ngày 10/9/2025, giá đóng cửa đạt 87.800 đồng/cổ phiếu, vốn hóa khoảng 1.646 tỷ đồng, tăng hơn 72% trong một năm. 

Nhìn lại hành trình gần 25 năm trên sàn chứng khoán của Bibica - Ảnh 2.

Diễn biến thị giá cổ phiếu BBC.

Tuy vậy, thanh khoản lại ở mức rất thấp, bình quân chỉ khoảng 1.000 - 1.200 cổ phiếu/phiên. Điều này phản ánh cơ cấu sở hữu của BBC khá cô đặc, gần như toàn bộ thuộc về PAN, trong khi số lượng cổ phiếu lưu hành tự do trên thị trường không đáng kể.

Cũng chính vì lý do này, Bibica hiện không đáp ứng được quy định của Luật Chứng khoán, tối thiểu 10% số cổ phiếu có quyền biểu quyết phải do ít nhất 100 cổ đông không phải cổ đông lớn nắm giữ. Đây là căn cứ để Bibica tiến tới kế hoạch hủy tư cách công ty đại chúng và rút khỏi sàn HoSE.

Vay nợ tăng gấp 3, Bibica vẫn có 370 tỷ đồng đem cho vay

Theo tài liệu công bố gần đây, Bibica sẽ tổ chức Đại hội đồng cổ đông bất thường vào 29/9 nhằm thông qua việc hủy tư cách công ty đại chúng, hủy đăng ký chứng khoán, đồng thời sửa đổi điều lệ và phân phối lại lợi nhuận sau thuế năm 2024. Nếu nghị quyết này được thông qua, cổ phiếu BBC sắp tới sẽ chính thức rời sàn sau gần 25 năm gắn bó.

Nhìn lại hành trình gần 25 năm của Bibica trên sàn HoSE, có thể thấy đây là một "case study" điển hình cho nhiều lớp nghĩa. Đó là sự phát triển của một thương hiệu Việt từ khi thị trường chứng khoán còn sơ khai; là bài học về mâu thuẫn cổ đông khi có yếu tố ngoại; là minh chứng cho sự tái cấu trúc doanh nghiệp dưới một tập đoàn nội địa và cuối cùng là sự khép lại chu kỳ đại chúng để bước sang một chương mới.