Việt Nam trở thành nước thứ 77 ký hiệp định thương mại tự do (FTA) với Liên minh châu Âu (EVFTA) vào ngày 1/8/2020. EVFTA đã mở ra nhiều cơ hội cho các công ty của hai bên mong muốn có lợi từ mối quan hệ hợp tác thương mại phát triển. Thực phẩm và cụ thể là phân khúc nông lương có thể đem đến các khoản lợi ích to lớn bằng cách khám phá nhiều thị trường phát triển mới.
Thương mại qua các số liệu và kết quả nông lương từ EVFTA
Việt Nam là đối tác thương mại lớn thứ hai của EU trong khối ASEAN sau Singapore. Năm 2019, tổng số hàng hóa buôn bán là 45,5 tỷ Euro. Theo EVFTA, 71% thuế hàng nhập khẩu EU từ Việt Nam được xóa bỏ ngay lập tức, sau đó là 99% các loại thuế đánh trên hàng hóa trong vòng bảy năm. Chỉ rất ít sản phẩm nông lương không được tự do hóa hoàn toàn, nhưng cung cấp một khối lượng đáng kể miễn thuế theo Hạn ngạch thuế quan (ví dụ như gạo, ethanol).
Hàng nhập khẩu của Việt Nam từ EU cũng sẽ được hưởng mức tự do hóa cao trong thời gian chuyển tiếp dài hơn. Mặc dù hầu hết các sản phẩm nông lương sẽ được tự do hóa trong 7 năm, nhưng đối với rất ít sản phẩm, thời điểm này sẽ mất 10 năm (như thịt gia cầm) và chỉ có đường và thuốc lá không được hưởng lợi từ việc tự do hóa hoàn toàn. Pho-mát cứng, thịt bò, táo, lê, dầu ô-liu và lúa mì sẽ được tự do hóa trong vòng 3 năm.
Hiệp định này đảm bảo một sân chơi cân bằng. Việt Nam đã tham gia các tiêu chuẩn và quy tắc quốc tế về sức khỏe của động và thực vật, đảm bảo tuân theo các nguyên tắc của đơn vị duy nhất EU, phân vùng và niêm yết trước.
Những quy định khắt khe và cơ hội từ EU
Năm 2019, EU đã xuất hơn 1,1 tỷ sản phẩm nông lương vào Việt Nam, với tổng lượng hàng nhập khẩu là 2,2 tỷ Euro. Điều này đã đưa Việt Nam trở thành điểm đến thứ 29 đối với các nhà sản xuất nông lương EU trên toàn thế giới. Các mặt hàng xuất khẩu nông lương hàng đầu vào Việt Nam gồm có thịt tươi sống và thịt đông lạnh, sữa bột và sữa nước, thực phẩm dành cho trẻ sơ sinh, ngũ cốc và bột, cũng như rượu vang và rượu mạnh. Trà và cà phê là hai mặt hàng nhập khẩu lớn nhất vào EU của Việt Nam, chiếm 47%. Quả hạch, gia vị và trái cây chiếm 34% các mặt hàng nhập khẩu.
Ngành thực phẩm và đồ uống của EU là phân khúc sản xuất lớn nhất và trong thập kỷ qua, lượng hàng xuất khẩu đã tăng gấp đôi, lên hơn 90 tỷ Euro. Tiêu chuẩn về chất lượng của EU đối với nông sản và đồ uống rất nổi tiếng trên thế giới - không chỉ về danh tiếng - mà còn là về giá trị gia tăng đối với sinh kế của người nông dân và các cộng đồng nông thôn. Và trọng tâm là chính sách về sự an toàn thực phẩm của Liên minh Châu Âu, đem đến mức độ bảo vệ cao - từ trang trại đến bàn ăn.
Tại EU, các chính sách an toàn thực phẩm được đặt lên hàng đầu với bốn điểm chính: Thứ nhất là vệ sinh thực phẩm: từ các doanh nghiệp, đến trang trại và nhà hàng. Tất cả phải tuân theo luật pháp về thực phẩm của EU, bao gồm những đơn vị nhập khẩu thực phẩm vào EU. Thứ hai là sức khỏe động vật: đảm bảo thực hiện các biện pháp kiểm soát vệ sinh đối với thú nuôi, động vật trong trang trại và động vật hoang dã. Theo dõi và kiểm soát dịch bệnh bằng cách theo dõi hoạt động của tất cả các động vật trong trang trại. Thứ ba là sức khỏe thực vật: bao gồm việc phát hiện và loại bỏ sâu bệnh gây hại. Thứ tư là chất gây ô nhiễm và dư lượng: giữ chất gây ô nhiệm tránh xa thực phẩm và thức ăn gia súc.
Mọi nông sản và đồ uống được xuất khẩu từ EU phải đáp ứng các tiêu chuẩn về an toàn và chất lượng tương tự như những mặt hàng được sản xuất cho thị trường nội địa EU. Điều này có nghĩa là thực phẩm và đồ uống được sản xuất từ người nông dân ở bất kỳ nơi nào trong EU sẽ có các đặc điểm chính xác như nhau, dù sản phẩm được tiêu thụ ở Paris, Warsaw, Hà Nội hay TP Hồ Chí Minh.
169 sản phẩm thực phẩm và đồ uống truyền thống của Châu Âu từ nguồn gốc địa lý cụ thể sẽ được bảo vệ trực tiếp ở mức cao trên thị trường Việt Nam. Bao gồm những sản phẩm nổi tiếng của Châu Âu như Champagne, pho-mát Parmigiano Reggiano, rượu vang Rioja và pho-mát Feta. Những sản phẩm nổi tiếng của Việt Nam như trà Mộc Châu hoặc cà phê Buôn Ma Thuột cũng được bảo vệ trên thị trường EU bởi hơn 400 triệu người tiêu dùng.
EU đã phát triển tiêu chuẩn riêng của mình đối với các sản phẩm hữu cơ, đảm bảo mức độ bảo vệ thậm chí cao hơn dành cho người tiêu dùng, động vật trong trang trại và môi trường. Sản phẩm hữu cơ EU có chất lượng thực phẩm được chứng nhận, cấm sử dụng các thành phần GMO và thông tin với những giới hạn nghiêm ngặt đối với việc sử dụng thuốc trừ sâu, phân bón và thuốc kháng sinh.
Hội thảo trực tuyến về các tiêu chuẩn sản xuất EU
Ban tổng giám đốc về Nông nghiệp và phát triển nông thôn của Liên minh Châu Âu sẽ tổ chức một buổi hội thảo trực tuyến về các tiêu chuẩn sản xuất EU đối với các sản phẩm nông lương của các chuyên gia Liên minh Châu Âu vào ngày 8 và 9 tháng 10. Đây là cơ hội cho các cơ quan chức năng, nhà nhập khẩu, người bán lẻ, nhà phân phối, phân khúc dịch vụ khách hàng và các tổ chức người tiêu dùng của Việt Nam có thể tìm hiểu đầy đủ và tham gia vào các cuộc trò chuyện chuyên sâu về các tiêu chuẩn sản xuất của EU.
Chương trình sẽ tập trung vào nội dung EVFTA và trình bày chi tiết các tiêu chuẩn an toàn thực phẩm EU. Trọng tâm lớn sẽ là hệ thống vệ sinh và kiểm dịch thực phẩm (SPS) của EU đối với các sản phẩm nông lương. Hệ thống đảm bảo các sản phẩm EU an toàn, có thể truy xuất nguồn gốc và có chất lượng cao. Hội thảo cũng sẽ tập trung vào nội dung xác định những phạm vi quan trọng trong thực phẩm và các đồ uống có lợi từ EVFTA.
Sự kiện này do John Clarke tổ chức. Ông là Giám đốc phụ trách quan hệ quốc tế tại Ban tổng giám đốc về Nông nghiệp và phát triển nông thôn của Liên minh Châu Âu. Bên cạnh đó còn có sự tham gia của các chuyên gia Châu Âu về chính sách an toàn và chất lượng thực phẩm, cũng như các đại diện từ cơ quan chức năng Việt Nam, các tổ chức trong phân khúc thực phẩm EU, các nhà xuất khẩu, nhập khẩu và bán lẻ địa phương…
Các cơ quan, đơn vị có nhu cầu, vui lòng đăng ký để tham dự hội thảo trực tuyến về các tiêu chuẩn sản xuất EU dành cho sản phẩm nông lương.
https://eu.eventscloud.com/ereg/attendeeinfo.php?eventid=200211971
CTO
