Dự án đầu tư lớn nhưng chưa phát huy hiệu quả
Thực hiện Quyết định số 467 của Thủ tướng Chính phủ về việc đầu tư các dự án "Xây dựng, nâng cấp cơ sở dịch vụ hậu cần nghề cá" và "Phục hồi, tái tạo hệ sinh thái thủy sinh và nguồn lợi thủy sản" tại 4 tỉnh miền Trung, tỉnh
Khu neo đậu tránh trú bão Cửa Khẩu - Kỳ Hà là dự án triển khai và đã đưa vào hoạt động hơn 2 năm nay nhưng vẫn chỉ có tàu thuyền nhỏ vào neo đậu.
Đến nay, 3/4 dự án đã hoàn thành. Riêng dự án nạo vét và chỉnh trị tuyến luồng vào khu neo đậu Cửa Hội – Xuân Phổ vẫn chưa triển khai.
Việc đầu tư cơ sở hạ tầng thiết yếu trên bờ của khu neo đậu tránh trú bão nhằm bảo vệ tài sản tàu thuyền cho ngư dân khi mùa mưa bão về, hình thành khu dịch vụ hậu cần nghề cá đáp ứng nhu cầu hoạt động khai thác thuỷ hải sản, là điều ngư dân vô cùng mong mỏi. Tuy nhiên, các dự án trên đều chưa phát huy hết công năng như dự kiến.
Đơn cử như Dự án Khu neo đậu tránh trú bão Cửa Khẩu - Kỳ Hà vừa được đầu tư giai đoạn 1 và đã đưa vào sử dụng hơn 2 năm nay. Khu neo đậu này có vai trò quan trọng trong việc đảm bảo an toàn cho tàu thuyền của ngư dân trong mùa mưa bão, đặc biệt là tàu thuyền ở phía nam Hà Tĩnh và các tỉnh lân cận.
Tuy nhiên, hiện nay, khu neo đậu chưa có kè chắn sóng và âu thuyền neo đậu, luồng lạch vào bị bồi lắng nghiêm trọng. Hiện nay, tàu thuyền trên 200CV chỉ vào được lúc triều cường. Khu vực sát chân kè bị bồi lắng nghiêm trọng, tàu thuyền phải đậu cách bờ gần 10m. Ngoài ra, một số hộ dân tự ý làm lồng bè nuôi trồng hải sản tại vùng neo đậu nên tàu thuyền ra vào tránh bão gặp nhiều khó khăn.
Dự án xây dựng cảng cá Cửa Nhượng đã hoàn thành, sắp được bàn giao, nhưng vẫn còn đó nỗi lo về việc luồng lạch bị bồi lấp.
Ngoài ra, Dự án xây dựng cảng cá Cửa Nhượng do Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình nông nghiệp và dân dụng Hà Tĩnh làm chủ đầu tư. Theo thiết kế, cảng đạt chuẩn cảng cá cấp II, có khả năng tiếp nhận tàu công suất lên tới 400 CV, với năng lực đón khoảng 100 lượt tàu mỗi ngày. Tổng mức đầu tư của dự án hơn 280 tỷ đồng.
Mặc dù mới hoàn thành, sắp bàn giao sử dụng, nhưng các tàu thuyền lớn vẫn chưa thể vào bờ, nguyên nhân là do tình trạng luồng lạch bị bồi lấp đã cản trở đáng kể hoạt động cập cảng. Vào thời điểm thủy triều xuống thấp, luồng lạch có nơi chỉ còn rộng 4–5m, không đủ điều kiện cho tàu cá lưu thông an toàn.
Điều chỉnh dự án để đảm bảo hoạt động ra vào của tàu thuyền
Dự án nạo vét và chỉnh tuyến luồng, cửa vào Khu neo đậu tránh trú bão Cửa Hội - Xuân Phổ, tỉnh Hà Tĩnh, có tổng mức đầu tư 20 tỷ đồng. Dự án do Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình nông nghiệp và phát triển nông thôn tỉnh Hà Tĩnh đại diện chủ đầu tư.
Dự án sẽ thực hiện nạo vét tuyến luồng dài khoảng 657m, đáy rộng 50m đến cao trình -4,6m, đồng thời xây dựng hai tuyến đê chắn cát ở thượng lưu và hạ lưu. Khi hoàn thành, các dự án này hứa hẹn sẽ làm thay đổi cơ bản hệ thống dịch vụ hậu cần nghề cá. Đây sẽ là động lực để phát triển kinh tế biển nói chung và nghề cá nói riêng tại Hà Tĩnh.
Mặc dù kế hoạch như vậy nhưng hiện nay, dự án vẫn chưa thể tiến hành. Nguyên nhân là do mức đầu tư 20 tỷ đồng được đánh giá là không đủ để giải quyết triệt để hiện tượng bồi lắng.
Để tránh tình trạng không sử dụng hết công năng, dự án Khu neo đậu tránh trú bão Cửa Hội - Xuân Phổ đang tạm dừng để xin điều chỉnh.
Được biết, Khu neo đậu tránh trú bão Cửa Hội - Xuân Phổ có khả năng tiếp nhận 1.200 tàu cá các loại vào tránh trú bão, trong đó có chỗ cho khoảng 500 tàu thuyền công suất từ 90 - 600CV.
Tuy nhiên, đối với những tàu trên 90CV chỉ khi nào thủy triều lên thì mới có thể vào và ra. Vì vậy, 2 năm trở lại nay, khu neo đậu vắng bóng tàu cá có công suất lớn từ ngoại tỉnh, điều này khiến sản lượng hàng hóa thủy sản qua khu neo đậu rất thấp.
Theo tính toán của các cơ quan chức năng, với nguồn ngân sách hạn hẹp thì việc nạo vét và chỉnh trị sẽ không giải quyết triệt để được hiện tượng bồi lắng, mà cần xây dựng thêm 2 tuyến đê chắn cát ở thượng lưu và hạ lưu tuyến luồng.
Theo ông Bùi Tuấn Sơn, Giám đốc các cảng cá Hà Tĩnh: "Tình trạng bồi lắng luồng lạch hiện diễn ra nghiêm trọng ở hầu hết các cảng cá. Ngoài việc đầu tư, xây dựng, cần sớm triển khai dự án nạo vét luồng lạch để phát huy được hiệu quả của dự án cảng cá hàng trăm tỷ đồng này".
Vì vậy, để phát huy hết công năng, ngoài 20 tỷ đồng được tỉnh bố trí từ trước, Hà Tĩnh kiến nghị bổ sung 86 tỷ đồng để triển khai Dự án nạo vét, chỉnh tuyến luồng vào khu neo đậu tránh trú bão với các hạng mục: nạo vét luồng, xây dựng 2 tuyến đê chắn cát; bổ sung 25 tỷ đồng để triển khai Dự án xây dựng khu dịch vụ hậu cần khu neo đậu tránh trú bão với các hạng mục hàng rào, đường điện, hệ thống đường giao thông.
