Kết cấu chịu lực vượt chuẩn và công nghệ thi công lắp ghép
Ngày 11/12/2025, Công ty TNHH Thương binh nặng Hòa Bình đã chính thức công bố kết quả thử tải thực tế đối với mô hình "Đường cao tốc và đường sắt đô thị" tích hợp đa tầng tại Vĩnh Hưng (Hà Nội). Đây là lần đầu tiên tại Việt Nam xuất hiện giải pháp hạ tầng đô thị kết hợp đồng thời giao thông và không gian sinh tồn trên cùng một trục kết cấu, với điểm nhấn là các căn hộ nhà ở xã hội được đặt ngay phía trên tuyến đường sắt đang vận hành.
Công ty Thương binh nặng Hòa Bình trình làng mô hình "Đường cao tốc và đường sắt đô thị" tích hợp đa tầng.
Theo thiết kế được công bố, công trình có cấu trúc phân tầng cụ thể gồm tầng 1 bố trí hệ thống cấp thoát nước; tầng 2 phục vụ đường sắt đô thị hoặc cao tốc 2 làn cùng không gian thương mại; tầng 3 dành cho hệ thống đường sắt đô thị; và các tầng 4, 5, 6 là khu vực nhà ở xã hội. Ông Nguyễn Hữu Đường, Chủ tịch Tập đoàn Hòa Bình khẳng định mô hình này đáp ứng toàn bộ tiêu chuẩn phòng cháy chữa cháy và xử lý tiếng ồn của Việt Nam. Kết quả đo đạc thực tế cho thấy khi phương tiện lưu thông bên dưới, âm thanh tại khu vực nhà ở chỉ dưới 35 dB, thấp hơn nhiều so với giới hạn cho phép 51 dB vào ban đêm.
Quá trình kiểm định chất lượng được thực hiện bởi Trung tâm Khoa học Công nghệ và Tư vấn Đầu tư (Đại học Bách khoa Đà Nẵng) dưới sự chủ trì của Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Lan. Số liệu thử tải cho thấy với cấu hình 1 làn đường sắt và 1 làn xe cơ giới, kết cấu chịu được động đất trên cấp 8 và lực va chạm 250 tấn lặp lại 10 lần, vượt xa tiêu chuẩn Việt Nam là 180 tấn. Độ võng đo được dưới 1 mm, thấp hơn đáng kể so với mức giới hạn 12,5 mm theo quy chuẩn. Đáng chú ý, công trình mẫu có kích thước dài 31 m, rộng 21 m được hoàn thiện toàn bộ các khâu từ thi công, lắp ghép đến thử tải chỉ trong vòng 10 ngày với tối đa 50 nhân công. Tuổi thọ công trình được thiết kế trên 150 năm.
Công nghệ này sử dụng cầu bản trên cọc PRC V+, dùng cọc bê tông ly tâm dự ứng lực và tấm panel bản rỗng đúc sẵn tại nhà máy. Giải pháp này từng được Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà chủ trì buổi làm việc đánh giá vào tháng 03/2025, ghi nhận ưu điểm về tiết kiệm chi phí và thời gian so với công nghệ đúc dầm tại chỗ truyền thống.
Đề xuất thí điểm tuyến Láng - Hòa Lạc, giải bài toán vốn đầu tư công
Dựa trên kết quả thử nghiệm, ông Nguyễn Hữu Đường cho biết sẽ gửi văn bản kiến nghị Ban Chỉ đạo Trung ương về phát triển khoa học, công nghệ xem xét cho phép thí điểm mô hình trên tuyến đường từ Trung tâm Hội nghị Quốc gia đến Láng – Hòa Lạc. Tuyến đường dự kiến dài 32 km với dải phân cách rộng 20 m.
Chủ tịch Nguyễn Hữu Đường cho hay, trên thế giới hiện chưa có quốc gia nào xây dựng mô hình tương tự, kể cả Nhật Bản.
Theo tính toán của doanh nghiệp, việc áp dụng mô hình này cho phép xây dựng từ 3 đến 5 tầng nhà phía trên trục giao thông, tạo ra quỹ căn hộ xã hội quy mô từ 60.000 đến 100.000 căn. So sánh với phương án đầu tư truyền thống, Hà Nội có thể phải chi tới 62.000 tỷ đồng và mất từ 5 đến 7 năm thi công cho tuyến đường sắt tương tự. Tuy nhiên, nếu áp dụng công nghệ tích hợp này, thời gian hoàn thiện chỉ khoảng 1 năm và Nhà nước không phải chi ngân sách đầu tư, thậm chí có thể thu về 3.000 tỷ đồng tiền thuế VAT từ hoạt động bán nhà.
Mức giá bán căn hộ dự kiến được đưa ra là 25 triệu đồng/m2, trong khi chi phí xây dựng ước tính khoảng 12 triệu đồng/m2. Phần chênh lệch lợi nhuận sẽ được doanh nghiệp sử dụng để bù đắp chi phí thi công hạ tầng giao thông phía dưới. Như vậy, người dân có thể sở hữu căn hộ nhỏ nhất với mức giá chỉ hơn 1 tỷ đồng ngay tại các trục giao thông huyết mạch.
Giải đáp lo ngại về áp lực dân số lên hạ tầng khi đưa hàng vạn dân cư lên trục giao thông, lãnh đạo Hòa Bình khẳng định mô hình đã tích hợp đầy đủ tiện ích giáo dục, y tế và thương mại ngay trong cấu trúc. Việc cư dân sinh sống ngay tại các nhà ga đường sắt đô thị sẽ giảm thiểu nhu cầu sử dụng phương tiện cá nhân, góp phần giải quyết vấn đề ùn tắc và ô nhiễm không khí của Thủ đô. Ông Đường tin rằng nếu được triển khai diện rộng, Hà Nội và TP.HCM có thể hoàn thiện mạng lưới đường sắt đô thị trong 3 năm và giảm hàng triệu tỷ đồng chi phí đầu tư công do không phải thực hiện giải phóng mặt bằng.
