Cuộc đua thanh toán xuyên biên giới: Ví điện tử Việt Nam nhắm đến thị trường kiều hối và du lịch

Thị trường ví điện tử nội địa (47 tổ chức) bắt đầu chật hẹp, các đơn vị lớn đang tìm hướng đi mới. ZaloPay vừa công bố tính năng thanh toán QR tại 5 quốc gia châu Á. Sự dịch chuyển này, cùng với việc MoMo khai thác dịch vụ kiều hối, cho thấy các ví đang hướng đến phục vụ thị trường du lịch (11 triệu lượt khách 2024) và lao động xuất khẩu (97.000 người 8 tháng đầu 2025).

Mở rộng sang thị trường du lịch và kiều hối

Các ví điện tử của Việt Nam đang bắt đầu thu hút người dùng ngoại, không chỉ dừng lại ở việc hỗ trợ khách du lịch mà còn hướng đến thị trường kiều hối và lao động xuất khẩu. Tháng 8 vừa qua, ZaloPay công bố tính năng cho phép người dùng quét mã QR để thanh toán tại 5 quốc gia châu Á: Singapore, Nhật, Hàn Quốc, Malaysia và Indonesia. Khi du khách Việt Nam thanh toán, hệ thống ZaloPay sẽ tự động đổi tiền trong tài khoản ví sang ngoại tệ của quốc gia tương ứng. Trước đó vào tháng 3/2025, ZaloPay đã cho phép người dùng Việt Nam quét mã QR thanh toán tại hơn 120.000 cửa hàng trong mạng lưới NETS và SGQR tại Singapore.

Sự mở rộng của ZaloPay hướng đến các thị trường có số lượng lớn người Việt Nam du lịch. Theo báo cáo của Hiệp hội Du lịch Việt Nam (VITA), trong năm 2024, Việt Nam có 11 triệu lượt khách du lịch ra nước ngoài. Các thị trường ZaloPay mở rộng đều nằm trong nhóm được người Việt ưa thích, bao gồm Nhật (621.000 lượt khách), Hàn Quốc (510.000 lượt khách), Singapore (hơn 400.000 lượt) và Malaysia (389.000 lượt).

Các thị trường này cũng là trọng điểm xuất khẩu lao động của Việt Nam. Theo Cục Quản lý Lao động ngoài nước, tính đến tháng 8/2025, Việt Nam đã đưa hơn 97.000 người lao động đi làm việc ở nước ngoài, đạt 75,3% kế hoạch năm. Trong đó, Nhật Bản tiếp tục dẫn đầu với 43.905 lao động, tiếp theo là Đài Loan (Trung Quốc) với 37.906 lao động và Hàn Quốc với 8.923 lao động. Sự dịch chuyển này mở đường cho dịch vụ kiều hối, giúp người lao động gửi tiền về nước.

Trên thực tế, từ năm 2023, MoMo đã hợp tác với Western Union để nhận tiền từ nước ngoài gửi về. Nghiên cứu từ Western Union thời điểm đó cho thấy 81% người dùng Việt Nam mong muốn các nhà cung cấp dịch vụ chuyển nhận tiền quốc tế tích hợp dịch vụ lên một siêu ứng dụng.

Áp lực từ thị trường nội địa và hội nhập khu vực

Có ba lý do chính khiến các ví điện tử Việt Nam phải gia nhập cuộc đua xuất ngoại. Đầu tiên là câu chuyện tăng trưởng trong nước đã không còn hấp dẫn. Theo báo cáo của FiinGroup, giai đoạn 2018-2023, số lượng và giá trị giao dịch qua ví điện tử tại Việt Nam tăng trưởng hàng năm 80,4% và 83,5%. Tuy nhiên, thị trường ngày càng cạnh tranh gay gắt.

Tính đến ngày 31/03/2025, cả nước có 47 tổ chức được cấp phép cung ứng dịch vụ ví điện tử. Trong tổng số 46,01 triệu ví đã được kích hoạt, có khoảng 30,27 triệu ví đang hoạt động (65,8%) với tổng số dư hơn 2.800 tỉ đồng. Cuộc cạnh tranh hiện xoay quanh các ví điện tử lớn như MoMo, Viettel Money, ZaloPay, ShopeePay và VNPAY.

Lý do thứ hai là việc các quốc gia Đông Nam Á thiết lập hệ thống thanh toán chung. Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã chính thức tham gia sáng kiến Kết nối Thanh toán Khu vực (RPC). Sáng kiến này ban đầu được khởi xướng bởi các ngân hàng trung ương của Indonesia, Malaysia, Philippines, Singapore và Thái Lan, phát triển các khoản thanh toán xuyên biên giới bằng mã QR. Nếu các ví Việt Nam không mở rộng tích hợp, họ có thể bị cạnh tranh bởi các ví trong khu vực đã tham gia hệ thống thanh toán chung.

Thứ ba là sự hấp dẫn của thị trường thanh toán du lịch và kiều hối. Báo cáo "Money Travels: 2025 Digital Remittances Adoption Report" của Visa cho thấy thị trường kiều hối toàn cầu đạt 905 tỉ USD vào năm 2024. Tại Việt Nam, năm 2024 lượng kiều hối gửi về đạt 16 tỉ USD. Tuy nhiên, Việt Nam quản lý chặt chẽ ngoại hối qua các ngân hàng thương mại, do đó các fintech thường phải hợp tác với các công ty chuyển tiền lớn như MoneyGram, Remitly, Western Union, dẫn đến biên lợi nhuận mỏng.

Đổi lại, các ví sẽ có câu chuyện tăng trưởng mới. Điển hình như GCash (Philippines), sau khi hợp tác với 70 nhà cung cấp dịch vụ chuyển tiền quốc tế, đã có 81% người Philippines sở hữu tài khoản GCash. Định giá của công ty công nghệ tài chính này đã tăng vọt lên 5 tỉ USD vào năm 2024 và có thể sẽ IPO.