Áp lực dòng tiền và phương án huy động vốn thay thế
Tổng công ty Đầu tư và Phát triển công nghiệp - CTCP (Becamex IDC) vừa công bố hoàn tất đợt phát hành lô trái phiếu mã BCM12503, thu về 660 tỷ đồng. Lô trái phiếu này có kỳ hạn 3 năm, đáo hạn vào tháng 11/2028. Theo doanh nghiệp, toàn bộ số tiền thu được sẽ ưu tiên cho hoạt động tái cơ cấu tài chính và góp vốn vào các công ty liên kết để triển khai dự án khu công nghiệp - đô thị.
Đây là bước đi tiếp theo trong lộ trình huy động vốn qua kênh nợ vay của Becamex IDC. Chỉ riêng trong quý IV/2025, Hội đồng quản trị công ty đã phê duyệt kế hoạch phát hành tối đa 2.000 tỷ đồng trái phiếu riêng lẻ. Trước đó, vào tháng 8/2025, doanh nghiệp này cũng đã dồn dập phát hành hai lô trái phiếu khác, huy động thành công tổng cộng 2.500 tỷ đồng. Như vậy, dòng vốn hàng nghìn tỷ đồng đã chảy về Becamex IDC thông qua kênh trái phiếu chỉ trong thời gian ngắn.
Việc doanh nghiệp liên tục tìm đến kênh trái phiếu diễn ra ngay sau khi kế hoạch tăng vốn điều lệ thông qua chào bán cổ phiếu gặp khó khăn. Cụ thể, phương án chào bán 150 triệu cổ phiếu ra công chúng với kỳ vọng thu về 7.500 tỷ đồng đã không được thông qua tại đợt lấy ý kiến cổ đông tháng 9/2025. Kết quả kiểm phiếu cho thấy hơn 95% số cổ phần có quyền biểu quyết đã bỏ phiếu trắng. Tỷ lệ này phần lớn thuộc về đại diện vốn nhà nước là Ủy ban Nhân dân TP.HCM (đơn vị tiếp quản quyền đại diện chủ sở hữu từ UBND tỉnh Bình Dương cũ sau quá trình sáp nhập hành chính).
Việc không thể huy động 7.500 tỷ đồng từ phát hành cổ phiếu buộc Becamex IDC phải sử dụng các công cụ tài chính khác để bù đắp thiếu hụt vốn. Nhu cầu đầu tư của doanh nghiệp hiện rất lớn khi đang đồng thời triển khai hàng loạt dự án hạ tầng quy mô cấp quốc gia như đường Vành đai 4 (20.000 tỷ đồng), cao tốc TP.HCM - Thủ Dầu Một - Chơn Thành (18.000 tỷ đồng) và mở rộng các khu công nghiệp Bàu Bàng, Cây Trường. Theo nhận định từ Công ty Chứng khoán Phú Hưng (PHS), việc vay ngân hàng và phát hành trái phiếu là giải pháp bắt buộc để BCM duy trì tiến độ đầu tư.
Gánh nặng nợ vay và điểm sáng từ lợi nhuận liên kết
Bên cạnh nhu cầu vốn cho đầu tư mới, áp lực trả nợ cũ cũng đang đè nặng lên bức tranh tài chính của Becamex IDC. Báo cáo tài chính hợp nhất quý III/2025 ghi nhận tổng nợ phải trả của công ty lên tới hơn 36.000 tỷ đồng, trong đó nợ ngắn hạn chiếm ưu thế với hơn 20.000 tỷ đồng. Tỷ lệ nợ vay trên vốn chủ sở hữu duy trì ở mức cao từ 90% đến 115%, vượt trội so với trung bình ngành.
Theo ước tính của Công ty Chứng khoán MB (MBS), giai đoạn 2025 - 2026 là thời điểm áp lực đáo hạn nợ vay lớn nhất đối với BCM, với số tiền gốc phải trả lần lượt khoảng 2.500 tỷ đồng và 4.800 tỷ đồng. Nếu không có nguồn vốn mới hoặc gia hạn nợ thành công, doanh nghiệp có thể đối mặt với rủi ro thiếu hụt dòng tiền trả nợ trong các năm tới. Tuy nhiên, với quỹ đất sạch lớn và cơ cấu cổ đông nhà nước chiếm chi phối, khả năng tái cơ cấu nợ của Becamex IDC vẫn được đánh giá ở mức khả thi.
Về kết quả kinh doanh, quý III/2025 chứng kiến sự sụt giảm mạnh về doanh thu thuần, đạt 829 tỷ đồng, giảm 33% so với quý trước do thiếu vắng nguồn thu từ bàn giao bất động sản dân dụng. Dù vậy, lợi nhuận sau thuế vẫn tăng trưởng 16,4%, đạt hơn 422 tỷ đồng. Động lực tăng trưởng lợi nhuận chủ yếu đến từ hoạt động tài chính và lãi từ công ty liên doanh, liên kết (tăng 287 tỷ đồng), đặc biệt là đóng góp từ liên doanh VSIP.
Lũy kế 9 tháng đầu năm 2025, Becamex IDC ghi nhận doanh thu gần 5.600 tỷ đồng và lợi nhuận sau thuế gần 2.270 tỷ đồng, lần lượt tăng 74% và 195% so với cùng kỳ. Triển vọng kinh doanh thời gian tới được hỗ trợ bởi quỹ đất dân cư thương phẩm lên tới 1.200 ha tại Thành phố mới Bình Dương và khu vực Bàu Bàng. Ngoài ra, việc Mỹ điều chỉnh giảm thuế đối ứng với hàng hóa Việt Nam từ 46% xuống 20% cũng là tín hiệu tích cực, giúp giảm bớt áp lực cho mảng cho thuê đất khu công nghiệp, dù tốc độ phục hồi có thể chậm hơn kỳ vọng.
