Hợp tác y tế - trụ cột chiến lược trong quan hệ song phương
Ngày 15/10, tại tọa đàm “Quan hệ Việt Nam - Nhật Bản: Động lực mới, tầm cao mới” do Báo Đầu tư (Vietnam Investment Review - VIR) tổ chức, nhiều chuyên gia và nhà quản lý nhận định y tế đang trở thành một trong những trụ cột chiến lược trong quan hệ hợp tác toàn diện Việt Nam - Nhật Bản.
Tọa đàm “Quan hệ Việt Nam – Nhật Bản: Động lực mới, tầm cao mới” được tổ chức ngày 15/10. Ảnh: BTC
Sự kiện diễn ra nhân dịp kỷ niệm 52 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa hai nước (1973 - 2025), với sự tham dự của Ngài Ito Naoki, Đại sứ Nhật Bản tại Việt Nam; Tiến sĩ Đặng Quang Tấn, Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế (Bộ Y tế); ông Nguyễn Anh Tuấn, Phó Cục trưởng Cục Đầu tư nước ngoài (Bộ Tài chính) và ông Benjamin Ping, Tổng Giám đốc Takeda Việt Nam.
Tại tọa đàm, Đại sứ Ito Naoki cho biết, hai quốc gia đang mở rộng hợp tác sang các lĩnh vực chiến lược mới như đổi mới sáng tạo, chuyển đổi xanh, trí tuệ nhân tạo, công nghiệp bán dẫn và đặc biệt là y tế. Theo Đại sứ, y tế là lĩnh vực thể hiện rõ tinh thần hợp tác thực chất giữa hai Chính phủ, hướng tới phát triển bền vững và nâng cao chất lượng sống của người dân.
Đại sứ Ito Naoki nhấn mạnh: “Nhật Bản sẵn sàng đồng hành cùng Việt Nam trong nâng cao năng lực y tế cơ sở, chăm sóc người cao tuổi, số hóa y tế và phòng, chống bệnh không lây nhiễm. Khu vực tư nhân đóng vai trò quan trọng trong quá trình này”.
Ngài Ito Naoki, Đại sứ Nhật Bản tại Việt Nam chia sẻ tại toạ đàm. Ảnh: BTC
Ông Nguyễn Anh Tuấn, Phó Cục trưởng Cục Đầu tư nước ngoài cho biết, Nhật Bản hiện là nhà tài trợ ODA lớn nhất và nhà đầu tư nước ngoài lớn thứ ba tại Việt Nam với hơn 5.600 dự án và tổng vốn đăng ký trên 78 tỷ USD. “Lợi thế đầu tư của Nhật Bản phù hợp định hướng phát triển bền vững của Việt Nam, đặc biệt trong công nghệ cao và lĩnh vực y tế”, ông Tuấn nói.
Theo Tiến sĩ Đặng Quang Tấn, hợp tác y tế Việt Nam - Nhật Bản được củng cố vững chắc từ Biên bản hợp tác năm 2019 giữa Bộ Y tế hai nước. Từ đó, nhiều dự án đã triển khai trên ba trụ cột: phát triển hạ tầng, nâng cấp thiết bị và đào tạo nhân lực.
Một số dự án tiêu biểu gồm: Dự án “Tăng cường năng lực nhân viên y tế qua khám chữa bệnh từ xa” do Bộ Y tế phối hợp JICA thực hiện, với tổng vốn khoảng 3 triệu USD; Dự án “Phòng chống viêm gan virus tại Việt Nam” do Cục Phòng bệnh và JICA triển khai, góp phần kiểm soát hiệu quả bệnh viêm gan.
Tiến sĩ Đặng Quang Tấn, Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế (Bộ Y tế). Ảnh:BTC
“Ngành y tế Việt Nam đang đẩy mạnh đổi mới sáng tạo và ứng dụng công nghệ cao, đồng thời khuyến khích mô hình hợp tác công - tư (PPP) để nâng cao chất lượng dịch vụ và tính bền vững”, ông Tấn cho biết thêm.
PPP - động lực mới cho đổi mới y tế
Các diễn giả tại tọa đàm thống nhất rằng, mô hình hợp tác công - tư đang mở ra cơ hội lớn cho Việt Nam trong quá trình xây dựng hệ thống y tế hiện đại. Đại sứ Ito Naoki đánh giá cao vai trò ngày càng tăng của doanh nghiệp Nhật Bản tại Việt Nam, trong đó Takeda là ví dụ điển hình về hợp tác hiệu quả. Đại sứ cho rằng những đóng góp từ khu vực tư nhân sẽ góp phần nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe và năng lực ngành y tế Việt Nam.
Ông Benjamin Ping, Tổng Giám đốc Takeda Việt Nam cho biết: “Takeda luôn đặt người bệnh làm trung tâm. Chúng tôi mong muốn đồng hành cùng Việt Nam trong nâng cao năng lực y tế và phòng ngừa bệnh tật”.
Ông Benjamin Ping, Tổng Giám đốc Takeda Việt Nam mong muốn đồng hành cùng Việt Nam nâng cao năng lực y tế. Ảnh: BTC
Từ năm 2021 đến 2024, Takeda đã phối hợp với Trung tâm y tế Toàn cầu Nhật Bản (NCGM) và Hội Hen - Dị ứng - Miễn dịch lâm sàng TP Hồ Chí Minh (HSAACI) triển khai sáng kiến nâng cao năng lực chẩn đoán và điều trị bệnh phù mạch di truyền (HAE). Sáng kiến này đã tổ chức hơn 70 khóa đào tạo và tọa đàm, hỗ trợ 7.500 nhân viên y tế, giúp hơn 100 bệnh nhân được tầm soát, 35 người được chẩn đoán sớm. Các trung tâm điều trị chuyên biệt đã được thành lập tại Hà Nội và TP Hồ Chí Minh, giúp người bệnh tiếp cận dịch vụ hiệu quả hơn.
Năm 2024, vaccine phòng sốt xuất huyết do Takeda phát triển được Bộ Y tế Việt Nam cấp phép lưu hành, trở thành vaccine sốt xuất huyết đầu tiên tại Việt Nam. Tính đến nay, vaccine này đã được phê duyệt tại 41 quốc gia với hơn 20 triệu liều được sử dụng toàn cầu.
Theo ông Benjamin Ping, Nghị quyết số 72-NQ/TW về tăng cường y tế dự phòng là cơ hội để các tập đoàn dược quốc tế tham gia sâu hơn vào công tác phòng, chống bệnh tật tại Việt Nam.
“Takeda cam kết hỗ trợ đào tạo chuyên môn, tăng cường truyền thông cộng đồng và mở rộng tiếp cận vaccine góp phần thực hiện mục tiêu không còn ca tử vong do sốt xuất huyết vào năm 2030 theo định hướng của WHO”, ông Benjamin Ping nói.
Ông Nguyễn Anh Tuấn, Phó Cục trưởng Cục Đầu tư nước ngoài chia sẻ tại toạ đàm. Ảnh: BTC
Tại toạ đàm, các chuyên gia cũng nhận định, quan hệ y tế Việt Nam - Nhật Bản đang chuyển từ mô hình viện trợ sang đồng phát triển và chia sẻ tri thức. Giai đoạn tới, hai bên sẽ ưu tiên: Hợp tác chăm sóc người cao tuổi, tận dụng kinh nghiệm từ Nhật Bản; liên kết nghiên cứu vaccine, giám sát dịch bệnh giữa Viện Pasteur TP Hồ Chí Minh và Đại học Nagasaki; đẩy mạnh số hóa y tế và y học cá thể hóa, phát triển mô hình bệnh viện thông minh; mở rộng chương trình đào tạo nhân lực và trao đổi chuyên gia y tế tại các địa phương.
Hợp tác y tế Việt Nam - Nhật Bản được kỳ vọng tiếp tục phát triển theo hướng bền vững, thực chất và toàn diện hơn, góp phần bảo đảm sức khỏe cho người dân, đồng thời củng cố quan hệ đối tác chiến lược giữa hai quốc gia.
