Chính phủ vừa ban hành Nghị định 302/2025/NĐ-CP, quy định chi tiết về Quỹ nhà ở quốc gia - quỹ tài chính Nhà nước ngoài ngân sách, có tư cách pháp nhân và hoạt động không vì mục đích lợi nhuận. Nghị định gồm 7 chương, 27 điều, quy định việc thành lập, địa vị pháp lý, cơ cấu tổ chức, hoạt động và quản lý tài chính của Quỹ.
Theo quy định, Quỹ nhà ở quốc gia bao gồm Quỹ nhà ở trung ương và Quỹ nhà ở địa phương. Quỹ trung ương được Chính phủ thành lập, trực thuộc Bộ Xây dựng quản lý, trong khi UBND cấp tỉnh lập và quản lý Quỹ địa phương. Cơ cấu tổ chức của Quỹ gồm Giám đốc, tối đa 2 Phó giám đốc, Kế toán trưởng và không quá 5 phòng chuyên môn. Giám đốc Quỹ trung ương do Bộ trưởng Xây dựng bổ nhiệm; Giám đốc Quỹ địa phương do Chủ tịch UBND tỉnh bổ nhiệm.
Nguồn hình thành quỹ được quy định đa dạng, bao gồm ngân sách nhà nước, giá trị quỹ đất để xây dựng hạ tầng nhà ở xã hội, tiền bán nhà ở thuộc tài sản công, tiền đấu giá đất, cũng như các nguồn huy động đóng góp, hỗ trợ tự nguyện trong và ngoài nước và các nguồn hợp pháp khác.
Mục tiêu của Quỹ là đầu tư xây dựng nhà ở xã hội đồng bộ về hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội để cho thuê. Quỹ cũng có chức năng tạo lập nhà ở xã hội thông qua tiếp nhận, chuyển đổi công năng nhà ở thuộc tài sản công, mua nhà của chủ đầu tư, đặt hàng hoặc tiếp nhận từ doanh nghiệp nhà nước, cá nhân, tổ chức tự nguyện đóng góp, và mua nhà thương mại để cho thuê cho cán bộ, công chức, viên chức và người lao động.
Trong quá trình hoạt động, Quỹ có nhiệm vụ quản lý và sử dụng nguồn vốn, đất đai và tài sản được nhà nước giao hoặc tạo lập đúng mục đích, hiệu quả và theo quy định của pháp luật. Quỹ cũng được phép tổ chức liên doanh, liên kết, tiếp nhận vốn và hiện vật hợp pháp, đồng thời từ chối yêu cầu sử dụng nguồn lực nếu trái với quy định pháp luật hoặc mục đích hoạt động của Quỹ.
Quỹ nhà ở quốc gia được kỳ vọng sẽ thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội, tạo cơ hội cho người dân có thu nhập thấp tiếp cận nhà ở phù hợp, cân đối cung - cầu, điều chỉnh cơ cấu hàng hóa bất động sản. Đồng thời, quỹ còn tác động hạ giá phân khúc nhà ở thương mại, góp phần làm thị trường bất động sản phát triển ổn định, lành mạnh và bền vững.
