Các lực lượng chức năng tuyên truyền phổ biến pháp luật cho ngư dân - Ảnh: VGP/Lưu Hương
Thực hiện chỉ đạo của Chính phủ về tăng cường công tác phòng, chống khai thác IUU, tỉnh Quảng Ngãi đã ban hành hàng loạt chỉ đạo, kế hoạch hành động và tổ chức triển khai quyết liệt từ cấp tỉnh đến cơ sở. Từ năm 2024 đến nay, tỉnh không để xảy ra tình trạng tàu cá và ngư dân vi phạm vùng biển nước ngoài để khai thác hải sản trái phép.
Tính đến đầu tháng 8, toàn tỉnh có 4.904 tàu cá từ 6m trở lên, trong đó có 4.642 tàu đã được cấp giấy phép khai thác thủy sản, đạt tỷ lệ gần 95%.
Đối với 391 tàu không đủ điều kiện hoạt động, tỉnh đã lập danh sách cụ thể theo từng nhóm và địa phương, phân công cán bộ theo dõi, giám sát chặt chẽ, vận động chủ tàu tự nguyện giải bản hoặc không đưa tàu ra khơi. Các lực lượng biên phòng, công an xã, cảng cá được giao nhiệm vụ kiểm tra, niêm phong tàu vi phạm nếu cần thiết nhằm ngăn chặn triệt để tình trạng khai thác trái phép.
Địa phương đã cập nhật gần như đầy đủ dữ liệu tàu cá vào phần mềm VNFishbase và tiến hành đối soát với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư. Tính đến đầu tháng 8, đã có thông tin căn cước công dân và số điện thoại chủ tàu cho 98,7% tàu cá được cập nhật, làm cơ sở định danh và quản lý đồng bộ trong thời gian tới.
Công tác kiểm soát tàu cá mất kết nối thiết bị giám sát hành trình (VMS) và vượt ranh giới cho phép cũng được tăng cường. Qua hệ thống giám sát tại địa phương, tỉnh phát hiện gần 3.200 tàu cá mất kết nối VMS, trong đó hơn 930 tàu mất kết nối trên 10 ngày khi đang hoạt động trên biển. Cơ quan chức năng đã làm việc, xác minh hơn 750 trường hợp và xử phạt 87 tàu cá với tổng số tiền 2,1 tỷ đồng.
Việc xử phạt các trường hợp vượt ranh giới cho phép được thực hiện nghiêm túc. Một số trường hợp khác được xác định vi phạm do yếu tố bất khả kháng như thời tiết xấu, thiết bị định vị trục trặc nên không xử phạt. Tuy nhiên, các chủ tàu cũng được nhắc nhở, cam kết không tái phạm.
Quảng Ngãi tăng cường quản lý tàu cá - Ảnh: VGP/Lưu Hương
Sớm ban hành quy định về trách nhiệm quản lý tàu cá liên địa phương
Theo UBND tỉnh Quảng Ngãi, tuy đạt được nhiều kết quả tích cực, song công tác phòng, chống khai thác IUU của tỉnh vẫn còn gặp không ít khó khăn. Đáng chú ý, khoảng 1.200 tàu cá của tỉnh thường xuyên hoạt động ở ngoài địa phương và nhiều năm không quay về, khiến việc xác minh, làm việc và xử lý vi phạm rất khó khăn. Việc phối hợp với các tỉnh, thành phố ven biển trong quản lý, xử lý vi phạm chưa chặt chẽ; tỷ lệ phản hồi từ các địa phương còn thấp, ảnh hưởng đến tiến độ xử lý các vụ việc liên quan đến tàu cá Quảng Ngãi.
Phó Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản - Biển đảo tỉnh Quảng Ngãi Tạ Ngọc Thi cho biết, việc gỡ "thẻ vàng" IUU hiện nay được xem là nhiệm vụ ưu tiên, cấp bách, cần khẩn trương triển khai quyết liệt, hiệu quả. Tỉnh đang nỗ lực giải quyết dứt điểm các tồn tại, hạn chế, quyết tâm cùng cả nước gỡ bỏ "thẻ vàng" IUU. Trọng tâm là phải quản lý được tàu cá (bao gồm tàu cá nằm bờ cũng như hoạt động trên biển) và kiên quyết xử lý các hành vi vi phạm. Đối với tàu cá đi đánh bắt nhiều năm không về địa phương, tỉnh đã phối hợp với các bộ ngành tăng cường kiểm tra, xử lý trên biển.
Ông Trần Phước Hiền, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi cho hay, nhằm khắc phục những bất cập hiện nay, tỉnh kiến nghị trung ương sớm ban hành quy định về trách nhiệm quản lý tàu cá liên địa phương, tránh tình trạng quản lý cắt khúc theo địa bàn hành chính. Đồng thời, cần xây dựng hệ thống báo cáo vị trí tự động trong trường hợp mất kết nối VMS để tạo điều kiện thuận lợi cho ngư dân thực hiện đúng quy định, hạn chế phát sinh vi phạm ngoài ý muốn.
"Tỉnh cũng đề xuất các lực lượng chức năng như Cảnh sát biển, Hải quân, Kiểm ngư tăng cường tuần tra, kiểm soát trên các vùng biển trọng điểm, xử lý nghiêm các trường hợp tàu không đủ điều kiện hoạt động; đồng thời bảo vệ an toàn cho ngư dân hoạt động hợp pháp trên ngư trường xa bờ", Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi nêu ý kiến.
Lưu Hương
