
TS Dương Đức Hùng trao quà của Bộ trưởng Đào Hồng Lan tặng bệnh nhân được ghép đồng thời tim phổi thành công - Ảnh: VGP/HM
Chị Trần Như Quỳnh (38 tuổi) là bệnh nhân được các y bác sĩ Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức triển khai ghép đồng thời tim – phổi thành công đầu tiên tại Việt Nam. Bệnh nhân mắc hội chứng eisenmenger – suy thất phải không hồi phục - hở ba lá nặng, tiền sử bít dù thông liên nhĩ, khả năng tử vong tính theo ngày.
Vì vậy, bệnh nhân có chỉ định ghép tim và phổi đồng thời, dù không kịp thời gian điều trị suy dinh dưỡng và phổi người hiến có nhiễm khuẩn Acinetor baummani và to hơn lồng ngực người nhận.
Trong thời gian phẫu thuật kéo dài 7 giờ đồng hồ với sự phối hợp của nhiều chuyên khoa như nội tim mạch lồng ngực, gây mê - hồi sức, ngoại, phục hồi chức năng, dinh dưỡng…, các chuyên gia và các y, bác sĩ phải sử dụng tuần hoàn ngoài cơ thể thay thế tạm thời tim và phổi trong thời gian 7 giờ; cắt bớt phổi hai bên cho vừa, nối hai phế quản gốc...
Sức khỏe của người bệnh là món quà lớn nhất
Hôm nay, sau 46 ngày được phẫu thuật, bệnh nhân đã được ra viện, sức khỏe tốt, sinh hoạt bình thường.
"Được chia sẻ với nhiều người như hôm nay, tôi cảm thấy rất hạnh phúc, hồi hộp vì tôi đã được hồi sinh. Mọi hơi thở của tôi đã bình thường trở lại, các sinh hoạt hàng ngày cũng đã trở về quỹ đạo bình thường.
Tôi vô cùng biết ơn các bác sĩ của Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức đã nỗ lực ngày đêm với tất cả tâm huyết, tình cảm giúp tôi vượt qua cửa tử, để tôi được trở về bên gia đình, trong vòng tay của cha mẹ và con trai tôi.
Đặc biệt, tôi cảm thấy may mắn và biết ơn vô cùng người đã hiến tạng, nhường cơ hội sống cho tôi. Tôi rất mong sẽ có nhiều người hơn nữa có cơ hội được hồi sinh sự sống như tôi khi không may mắc các bệnh hiểm nghèo", bệnh nhân được ghép đồng thời tim – phổi thành công chia sẻ với phóng viên.

Các bác sĩ chụp ảnh kỷ niệm cùng một số bệnh nhân được ghép tạng - Ảnh: VGP/HM
Chia sẻ về thành công của ca bệnh này, TS Dương Đức Hùng, Giám đốc Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức nhấn mạnh, sức khỏe của bệnh nhân chính là món quà lớn nhất.
Thành công của ca ghép đồng thời tim phổi này – một ca bệnh đặc biệt hiếm gặp, không chỉ đánh dấu bước tiến vượt bậc trong năng lực ghép tạng, đặc biệt là ghép đa tạng, mà còn khẳng định trình độ chuyên môn của đội ngũ y tế Việt Nam trong lĩnh vực ngoại khoa. Thành tựu này mở ra cơ hội sống và hướng điều trị mới cho những bệnh nhân mắc bệnh tim – phổi giai đoạn cuối.
Để đáp ứng nhu cầu điều trị của người bệnh, lãnh đạo Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức cho biết, thời gian tới, Bệnh viện có thể sẽ triển khai ghép tụy, tụy - thận và ruột hoặc ghép đồng thời 2-3 tạng khác nhau.
Ghép khối tim – phổi là một kỹ thuật y học tiên tiến, là giải pháp điều trị cuối cùng cho các bệnh nhân mắc đồng thời bệnh tim và phổi giai đoạn cuối, khi tất cả các phương pháp điều trị khác không còn hiệu quả.
Do nguồn tạng hiếm và kỹ thuật vô cùng phức tạp, mỗi năm toàn thế giới cũng chỉ thực hiện khoảng 100 ca ghép loại này.

Con trai bệnh nhân Trần Như Quỳnh hạnh phúc khi bên mẹ - Ảnh: VGP/HM
Hơn 100 ca ghép tim thành công
Dịp này, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức cũng công bố hơn 100 ca ghép tim đã được thực hiện thành công tại Bệnh viện. Trong đó, bệnh nhân được ghép tim nhỏ tuổi nhất là 7 tuổi, bệnh nhân lớn tuổi nhất là 70 tuổi. Hai bệnh nhân được ghép phổi từ năm 2019 đến nay đều duy trì sức khỏe ổn định, trở thành những ca ghép phổi sống lâu năm nhất ở nước ta.
Theo TS Dương Đức Hùng, thông qua những chương trình truyền thông liên tục, đa dạng và có chiều sâu, ý thức của người dân về hiến mô, tạng ngày càng được nâng cao. Người dân đã hiểu rõ hơn giá trị nhân văn cao cả của việc hiến tạng, từ đó sẵn sàng chia sẻ và đồng thuận.
Đặc biệt, nhiều gia đình có người thân không may rơi vào tình trạng bệnh nặng cũng thấu hiểu và đồng ý với việc hiến mô, tạng để cứu sống những bệnh nhân khác. Đây là bước tiến mang tính đột phá, góp phần gia tăng nguồn tạng hiến và mở ra nhiều cơ hội sống cho người bệnh.
Nếu như trong 13 năm (2010 – 2023) cả nước mới có 100 ca hiến tạng, thì chỉ trong 2 năm (2024 – 2025), riêng tại Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức đã có 50 ca hiến tạng. Sự gia tăng mạnh mẽ này giúp nhiều bệnh nhân suy tim giai đoạn cuối có cơ hội được cứu sống bằng ghép tim.
Cũng trong hôm nay (10/9), Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức đã mời một số bệnh nhân được ghép tạng đến chia sẻ thông tin về sức khỏe. Nhiều bệnh nhân vui vẻ, hạnh phúc trong tâm thế được nhận món quà lớn của sự sống. Sự hiện diện của họ cũng chính là sự lan tỏa tới cộng đồng hành động hiến tạng sau khi không may qua đời, để cứu sống nhiều bệnh nhân khác hơn.
Khao khát sống của người bệnh thôi thúc các bác sĩ
Được ví như "nhân chứng lịch sử" chứng kiến sự phát triển mạnh mẽ trong lĩnh vực ghép tạng của Việt Nam, GS Nguyễn Tiến Quyết, nguyên Giám đốc Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức – người nghiên cứu và tham gia ghép tạng từ những năm đầu tiên tại Việt Nam (năm 1992) cho biết, điều thôi thúc các y, bác sĩ luôn nỗ lực, không ngừng nâng cao chuyên môn, tay nghề nhất đó là người bệnh.
"Một bé trai 12 tuổi bị teo mật bẩm sinh, khi vào viện, có nói với tôi rằng, bác cứu cháu với, không thì cháu không sống được. Chính sự khao khát sống của người bệnh đã thôi thúc chúng tôi", GS Nguyễn Tiến Quyết chia sẻ.
Từ những ca ghép tạng đầu tiên trong nước, các bác sĩ đều xử lý theo quy trình của thế giới, nhưng đến nay, quy trình đó đã được thay đổi hiệu quả hơn vì trình độ của đội ngũ y, bác sĩ của Việt Nam trong lĩnh vực ghép tạng ngày càng tốt hơn rất nhiều.
Họ làm việc rất có trách nhiệm, tự tin và hiệu quả rõ rệt. Trung bình mỗi ca ghép khó trước đây khoảng 10 tiếng đồng hồ thì nay còn 4-5 tiếng, bệnh nhân chảy ít máu, phục hồi sức khỏe nhanh.
Tuy nhiên, cũng theo GS Nguyễn Tiến Quyết, hiện nay, tỷ lệ hiến tạng từ người cho chết não ở Việt Nam có tăng nhưng con số này mới chỉ chiếm 10%. "Vì vậy, chúng tôi rất mong muốn có nhiều người đăng ký hiến tạng sau khi không may qua đời", GS Quyết nói.
Thúy Hà