Theo Financial Times đưa tin, quỹ đầu tư quốc gia Danantara Indonesia đang đàm phán để nhận "cổ phần vàng" trong thương vụ sáp nhập tiềm năng giữa hai gã khổng lồ công nghệ Grab và GoTo - động thái có thể tạo ra đế chế gọi xe và giao hàng Đông Nam Á trị giá 29 tỷ USD.
“Cổ phần vàng” (golden share) hay “cổ phần đặc biệt” (special share) là loại cổ phần thường được nắm giữ bởi Chính phủ trong các công ty nhà nước được cổ phần hóa. Loại cổ phần này cho phép người nắm giữ (tức là cổ đông vàng) có những đặc quyền liên quan đến hoạt động của một công ty. Điều này đồng nghĩa với việc Jakarta sẽ có quyền phủ quyết đối với các quyết định quan trọng của thực thể mới sau khi sáp nhập giữa Grab và GoTo, đặc biệt liên quan đến lương, thưởng và phúc lợi tài xế.
Danantara, quỹ đầu tư quốc gia được Tổng thống Prabowo Subianto thành lập năm 2025, hiện quản lý khoảng 900 tỷ USD tài sản nhà nước. Cổ phần vàng này được xem là "chìa khóa” để chính phủ bật đèn xanh cho thương vụ có thể tạo ra tập đoàn công nghệ trị giá 29 tỷ USD, kiểm soát tới 90 - 91% thị trường gọi xe và giao đồ ăn trong nền kinh tế lớn nhất Đông Nam Á.
GoTo hiện có khoảng 3,1 triệu tài xế, trong khi Grab cũng tạo ra nguồn sinh kế lớn tại Indonesia. Trong bối cảnh thị trường việc làm khó khăn, tài xế trở thành lực lượng kinh tế không thể thiếu. Chính phủ vì vậy đặc biệt coi trọng quyền lợi nhóm lao động này và muốn có tiếng nói sau sáp nhập.
Các nhà phân tích Citigroup nhận định rằng sự tham gia của quỹ Nhà nước Danantara thể hiện sự ủng hộ từ Chính phủ Indonesia, nhưng "khả năng thất bại hoặc trì hoãn vẫn còn đáng kể", theo nhà phân tích Ferry Wong.
Trong khi đó, các cổ đông của GoTo, bao gồm SoftBank, đang gây áp lực để sa thải CEO Patrick Walujo, viện dẫn sự sụt giảm mạnh giá cổ phiếu. SoftBank, công ty cũng sở hữu cổ phần trong Grab, từ lâu đã thúc đẩy thương vụ sáp nhập này.
Grab và GoTo từng đạt tổng định giá 72 tỷ USD khi IPO năm 2021 - 2022, nhưng cổ phiếu của cả hai đã sụt giảm nghiêm trọng.
Hiện tại, Grab (giao dịch trên sàn Nasdaq) có vốn hóa khoảng 24 tỷ USD, trong khi GoTo (niêm yết tại Indonesia) chỉ còn 5 tỷ USD. Vấn đề quyền kiểm soát đối với đơn vị hoạt động tại Indonesia vẫn là điểm bất đồng chính trong quá trình thương thảo.
Trong cuộc phỏng vấn với Financial Times hồi tháng 3, CEO GoTo Patrick Walujo nói ông “mở lòng” với sáp nhập, nhưng cấu trúc cần được cân nhắc vì GoTo là một “nhà vô địch quốc gia”.
