Các nhà sản xuất ô tô châu Âu bị cuốn vào cuộc chiến thương mại của Tổng thống Trump

Trụ sở chính của Volkswagen tại Wolfsburg, miền trung Đức. Ảnh: AFP/ TTXVN

Việc Tổng thống Mỹ Donald Trump khởi động cuộc chiến thương mại với Canada và Mexico đã gây ra nhiều tác động đối với các nhà sản xuất ô tô châu Âu, trong đó Volkswagen (VW) của Đức chịu ảnh hưởng đáng kể.

Theo dữ liệu từ công ty phân tích ngành ô tô JATO Dynamics, năm ngoái, 44% số xe Volkswagen tiêu thụ tại Mỹ được sản xuất tại Mexico. Đây là kết quả của mô hình sản xuất và thương mại dựa trên các hiệp định tự do thương mại trong khu vực. Tuy nhiên, các chính sách thuế mới của chính quyền Mỹ đang làm gián đoạn cấu trúc này.

Mỹ đã áp thuế 25% đối với hàng hóa sản xuất tại Canada và Mexico, gây thêm khó khăn cho các nhà sản xuất ô tô Đức. Trước đó, các doanh nghiệp này cũng đã chịu áp lực do nhu cầu suy giảm tại thị trường Trung Quốc và sự cạnh tranh ngày càng gay gắt từ các đối thủ trong nước.

Trong khi đó, Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen vừa thông báo việc nới lỏng các mục tiêu phát thải của EU, một động thái được đánh giá là có lợi cho ngành công nghiệp ô tô. Tuy nhiên, tác động tích cực này có thể không đủ để bù đắp những chi phí gia tăng do chính sách thuế quan mới từ Mỹ.

Trong nhiều năm, Mexico đóng vai trò quan trọng đối với các hãng xe Đức nhờ chi phí sản xuất thấp và hệ thống thương mại thuận lợi. Quốc gia này có các hiệp định thương mại với Mỹ cũng như các khu vực Mỹ Latinh, châu Âu và Trung Đông. Theo chuyên gia phân tích ô tô Felipe Munoz từ JATO, Mexico là "điểm đến lý tưởng để sản xuất ô tô".

Nhận thức được tầm quan trọng của Mexico trong chuỗi cung ứng toàn cầu, Liên minh châu Âu đã điều chỉnh thỏa thuận thương mại với Mexico vào tháng 1 nhằm đảm bảo mức thuế xuất khẩu ưu đãi cho các nhà sản xuất ô tô châu Âu.

Tuy nhiên, các biện pháp từ EU khó có thể giúp doanh nghiệp châu Âu tránh khỏi tác động của chính sách thuế mới. Công ty con của Volkswagen là Audi hiện sản xuất mẫu SUV Q5 tại Mexico để xuất khẩu sang Mỹ và các thị trường khác ngoài Trung Quốc. Đây là mẫu xe bán chạy nhất của thương hiệu vào năm 2023, nhưng việc áp thuế mới đang đặt ra nhiều thách thức cho kế hoạch sản xuất này.

Chuyên gia Matthias Schmidt nhận định rằng khoản đầu tư hàng triệu USD vào nhà máy sản xuất Q5 tại Mexico, vốn được xây dựng cách đây một thập kỷ để phục vụ thị trường Mỹ, nay có nguy cơ trở thành một khoản đầu tư kém hiệu quả.

Không chỉ Audi, Volkswagen cũng gặp tình huống tương tự khi sản xuất mẫu SUV Tiguan - dòng xe phổ biến nhất của hãng tại Mỹ - tại Mexico. Trong quý IV năm ngoái, hơn 30.000 chiếc Tiguan đã được tiêu thụ tại Mỹ, tăng gần 50% so với cùng kỳ năm trước. Tuy nhiên, với mức thuế mới, việc duy trì giá cả cạnh tranh trở thành thách thức lớn.

Thông tin về chính sách thuế của Mỹ đã tác động mạnh đến thị trường tài chính, khiến cổ phiếu Volkswagen giảm hơn 4%.

Ngoài ảnh hưởng đến các nhà sản xuất ô tô, việc áp thuế cũng có nguy cơ làm tăng giá bán lẻ tại Mỹ, ảnh hưởng đến sức mua của người tiêu dùng. Một số chuyên gia kinh tế nhận định rằng chính sách này có thể dẫn đến hệ lụy dây chuyền đối với nền kinh tế Mỹ.

Mô hình dự báo GDP của Cục Dự trữ Liên bang Atlanta đã thay đổi đáng kể chỉ trong một tuần, chuyển từ dự báo tăng trưởng 2,3% trong quý hiện tại sang mức giảm 2,8%. Một tháng trước đó, mô hình này vẫn dự báo tăng trưởng ở mức gần 4%.