Tranh cãi nảy lửa tại Nhà Trắng, thỏa thuận khoáng sản Mỹ - Ukraine bất thành

Ông Zelensky xem cuộc gặp tại Phòng Bầu dục là cơ hội để thuyết phục Mỹ không đứng về phía Nga, trong bối cảnh ông Trump những ngày gần đây có những phát biểu thân thiện đối với Tổng thống Nga Vladimir Putin.

Trong khi đó, Tổng thống Mỹ Trump và Phó tổng thống JD Vance qua cuộc gặp đã chỉ trích ông Zelensky, nói rằng tổng thống Ukraine đã thể hiện sự thiếu tôn trọng với Mỹ, đẩy mối quan hệ Mỹ - Ukraine xuống một mức độ thấp mới.

Theo một quan chức cấp cao tại Nhà Trắng, Mỹ và Ukraine không ký thỏa thuận khoáng sản như kế hoạch ban đầu cho chuyến đi của ông Zelensky đến Washington. Ngoài ra, buổi họp báo giữa ông Trump và ông Zelensky cũng bị hủy sau màn "tranh cãi" nảy lửa giữa 2 nguyên thủ này.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky (bên trái) và Tổng thống Mỹ Donald Trump. Ảnh: AFP, Kyodo/TTXVN

Phía Mỹ cho biết việc ký kết thỏa thuận này có được nối lại hay không tùy vào Ukraine, vì ông Zelensky hiện vẫn ở Mỹ. Theo nguồn tin, Tổng thống Trump không loại trừ việc đạt thỏa thuận với Ukraine, nhưng nhấn mạnh điều này chỉ xảy ra nếu Ukraine sẵn sàng có cuộc đối thoại mang tính xây dựng.

Trước đó, trong cuộc gặp tại Nhà Trắng ngày 28/2 (giờ địa phương), hai nhà lãnh đạo này đã có cuộc "tranh cãi" - theo tường thuật của Reuters, khi ông Zelensky kêu gọi Trump thận trọng với Nga, ngược lại nhà lãnh đạo Mỹ tỏ ra không hài lòng về thái độ của đối tác. 

Hai nhà lãnh đạo gặp nhau tại Phòng Bầu dục trước lễ ký kết dự kiến về thỏa thuận cho phép Mỹ tham gia vào ngành công nghiệp khoáng sản ở Ukraine. Tuy nhiên, ông Zelensky đã công khai chỉ trích cách tiếp cận mềm mỏng của ông chủ Nhà Trắng đối với Tổng thống Nga Vladimir Putin.

Về phần mình, Tổng thống Trump nhấn mạnh rằng ông Putin muốn đạt được một thỏa thuận. Bên cạnh đó, ông Trump cảnh báo rằng hoặc là nhà lãnh đạo Ukraine cần đạt được một thỏa thuận, hoặc Mỹ sẽ rút lui.

Sau cuộc gặp, Tổng thống Ukraine đã ngay lập tức rời Nhà Trắng. Trong khi đó, trên mạng xã hội TruthSocial, Tổng thống Donald Trump cho biết hai bên đã có một cuộc gặp có ý nghĩa tại Nhà Trắng nhưng sau cuộc nói chuyện, ông xác định được rằng Tổng thống Zelenskyy chưa sẵn sàng cho hòa bình. 

Tổng thống Trump cho rằng Tổng thống Zelensky đã không tôn trọng nước Mỹ ngay tại phòng Bầu Dục và ông Zelensky có thể quay lại khi sẵn sàng cho hòa bình. Tổng thống Trump thậm chí còn chỉ trích Tổng thống Zelensky đang chiêu trò và đánh cược với mạng sống của hàng triệu người cũng như Thế chiến thứ ba. 

Trong khi đó, sau khi rời Nhà Trắng, Tổng thống Zelensky đã cảm ơn ông Trump, Quốc hội và người dân Mỹ và nhấn mạnh Ukraine muốn hòa bình công bằng và lâu dài và Ukraine chỉ nỗ lực vì điều này.

Theo kế hoạch ban đầu, hai bên dự kiến ký kết một thỏa thuận về khai thác khoáng sản. Dự thảo thỏa thuận quy định Ukraine sẽ đóng góp 50% "tất cả doanh thu kiếm được từ việc khai thác trong tương lai của tất cả tài sản tài nguyên thiên nhiên do Chính phủ Ukraine sở hữu" vào một quỹ tái thiết được đồng sở hữu và quản lý bởi Mỹ và Ukraine. Dự thảo thỏa thuận không nêu rõ tên các tài sản liên quan, nhưng cho biết sẽ bao gồm các mỏ khoáng sản, dầu mỏ, khí đốt tự nhiên và các vật liệu khai thác khác cũng như cơ sở hạ tầng khác như các nhà máy LNG và cảng biển.

M.H (t/h theo báo Tin tức, Tuổi Trẻ Online, VOV)