Quy định rõ nội dung quản lý nhà nước về công chứng

Dự thảo Luật bổ sung quy định chuyển tiếp đối với quy định về giao dịch phải công chứng - Ảnh: VGP/LS

Báo cáo một số vấn đề lớn giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Công chứng (sửa đổi), Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho biết, về quy định các giao dịch phải công chứng, Thường trực Ủy ban Pháp luật đề nghị, vẫn giữ khoản 13 Điều 75 của dự thảo Luật bởi vì, hiện nay giao dịch phải công chứng đang được quy định trong cả thông tư, cần rà soát để sửa đổi, bổ sung hoặc bãi bỏ trong một thời hạn nhất định để đáp ứng tiêu chí của Luật Công chứng. 

Đồng thời, bổ sung quy định chuyển tiếp đối với quy định về giao dịch phải công chứng tại các nghị định được ban hành trước ngày Luật Công chứng có hiệu lực mà không có quy định của luật giao Chính phủ quy định thì vẫn có hiệu lực thi hành để bảo đảm tính ổn định, chặt chẽ của hệ thống pháp luật.

Về bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp của công chứng viên (CCV), Thường trực Ủy ban Pháp luật đề nghị giữ quy định về bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp của CCV là bảo hiểm bắt buộc như dự thảo Luật. Bởi vì, quy định này là phù hợp với quy định tại Điều 8 của Luật Kinh doanh bảo hiểm, góp phần bảo vệ lợi ích công cộng, an toàn xã hội, bảo vệ tốt hơn quyền lợi của CCV trong hành nghề công chứng.

Mặt khác, đây là quy định kế thừa Luật Công chứng hiện hành và phù hợp với pháp luật công chứng của một số nước; quy định như dự thảo Luật cũng bảo đảm chặt chẽ, khả thi, thống nhất với nghĩa vụ của tổ chức hành nghề công chứng trong việc mua bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp cho CCV, bảo đảm thực hiện mục tiêu bảo vệ lợi ích công cộng, an toàn xã hội.

Liên quan tới nội dung quản lý nhà nước về công chứng trong Luật Công chứng, sau khi tiếp thu, chỉnh lý, dự thảo Luật tiếp thu ý kiến ĐBQH gửi xin ý kiến Chính phủ đã cắt giảm 02 chương, 04 điều và 05 khoản tại một số điều cụ thể. Đối với một số nội dung quản lý nhà nước về công chứng do Chính phủ đề nghị giữ lại như: tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về công chứng, thanh tra trong hoạt động công chứng… đã được quy định cụ thể trong các luật chuyên ngành như Luật Phổ biến, giáo dục pháp luật, Luật Thanh tra,… do đó, không nhất thiết phải quy định lại trong Luật Công chứng để tránh trùng lặp. 

Do đó, trên cơ sở tiếp thu một phần ý kiến của Chính phủ, Thường trực Ủy ban Pháp luật đề nghị bổ sung một điều (Điều 7a tại Chương I của dự thảo Luật) quy định mang tính nguyên tắc về trách nhiệm quản lý nhà nước của Chính phủ, Bộ Tư pháp, các Bộ, cơ quan ngang Bộ, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh về công chứng, bảo đảm phù hợp với quy định tại khoản 2 Điều 39 của Luật Tổ chức Chính phủ.

Thảo luận tại phiên họp, các ý kiến đánh giá cao quá trình tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Công chứng (sửa đổi) đồng thời, tập trung cho ý kiến vào ba nội dung lớn liên quan đến quy định các giao dịch phải công chứng; bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp của công chứng viên; nội dung quản lý nhà nước về công chứng trong Luật Công chứng.

Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh phát biểu tại Phiên họp - Ảnh: VGP/LS

Cũng tại phiên thảo luận, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh đã có báo cáo, giải trình, làm rõ thêm các vấn đề được nêu liên quan tới điều khoản chuyển tiếp đối với quy định về giao dịch phải công chứng tại các nghị định được ban hành trước ngày Luật Công chứng có hiệu lực mà không có quy định của luật giao Chính phủ quy định; vấn đề bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp của công chứng viên...

Phát biểu kết luận phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định nêu rõ, qua thảo luận liên quan tới nội dung quản lý nhà nước về công chứng trong Luật Công chứng đã đạt được sự thống nhất cao đồng thời, đối với vấn đề danh mục phải công chứng, về cơ bản thống nhất phải do luật giao hoặc luật giao cho Chính phủ quy định.

Ngoài ra, đối với quy định về bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp của công chứng viên, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định đề nghị, cần xây dựng 02 phương án để lấy ý kiến các vị đại biểu Quốc hội. 

Theo đó, phương án 1, đề nghị giữ như luật hiện hành; phương án 2, đề nghị không quy định bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp của CCV là loại hình bảo hiểm bắt buộc mà chỉ quy định tổ chức hành nghề công chứng có nghĩa vụ mua bảo hiểm này cho CCV của tổ chức mình. 

Tại các phương án yêu cầu phân tích, nêu rõ lập luận về ưu điểm, nhược điểm cũng như kinh nghiệm quốc tế có liên quan.

Lê Sơn