Môi giới bất động sản khó tiếp cận chứng chỉ bởi các địa phương vẫn "e ngại"

Nhiều khoá đào tạo chất lượng không đồng đều

Môi giới BĐS đang "tất bật" chuẩn bị tham gia thi sát hạch lấy chứng chỉ hành nghề, nhằm đáp ứng các yêu cầu pháp luật mới về kinh doanh BĐS có hiệu lực từ ngày 1/8, quy định 100% môi giới phải có chứng chỉ hành nghề. 

Tuy nhiên, theo đánh giá của Hiệp hội Môi giới BĐS Việt Nam (VARS), việc tổ chức đào tạo và thi sát hạch cấp chứng chỉ hành nghề hiện còn nhiều bất cập về chất lượng đào tạo và công tác tổ chức thi, khiến quá trình này trở nên phức tạp và chưa thực sự hiệu quả.

Thời gian gần đây, hàng loạt các khóa học đào tạo đã được tổ chức, chủ yếu dưới dạng trực tuyến, nhưng chất lượng các chương trình không đồng đều.

Pháp luật mới về kinh doanh BĐS có hiệu lực từ ngày 1/8, quy định 100% môi giới phải có chứng chỉ hành nghề.

Theo ghi nhận của VARS và phản ánh của Hội viên, các khóa học đào tạo được quảng cáo "nhanh chóng, chăm sóc từ học tới thi". 

Tại buổi học, rất nhiều học viên tham gia không nghiêm túc, làm việc riêng trong giờ, thậm chí không tham gia học. Giáo trình chưa bám sát yêu cầu thực tế của nghề nghiệp, hoặc nội dung giảng dạy chưa được cập nhật theo các quy định pháp luật mới nhất. 

Nhiều cơ sở đào tạo thiếu giảng viên có kinh nghiệm thực tế trong lĩnh vực môi giới hoặc không có kiến thức chuyên sâu về luật và quy định hiện hành. 

Bài kiểm tra đánh giá để cấp giấy chứng nhận cũng chỉ mang tính hình thức.

Đáng chú ý, các khóa học như kể trên lại rất "hút khách". Còn các khóa học được tổ chức bởi các đơn vị chuyên nghiệp, uy tín với nội dung giảng dạy chất lượng và sát với thực tế, lại kém thu hút, thậm chị bị học viên "ngó lơ" do yêu cầu khắt khe trong việc học và thi.

VARS cho rằng ác khóa học chất lượng không đảm bảo được tổ chức "ngang nhiên" bởi công tác thanh tra, kiểm tra việc chấp hành các quy định của pháp luật, giải quyết khiếu nại, tổ cáo và xử lý vi phạm pháp luật liên quan đến đào tạo, bồi dưỡng kiến thức hành nghề môi giới BĐS, điều hành sàn giao dịch BĐS còn lỏng lẻo.

Nhiều nguyên nhân cản bước môi giới BĐS

Dữ liệu nghiên cứu của VARS cho thấy, tới thời điểm hiện tại, cả nước mới chỉ có khoảng 40.000 môi giới BĐS được cấp chứng chỉ hành nghề, rất ít so với số lượng môi giới đang hành nghề trên cả nước. Do cả nguyên nhân khách quan và chủ quan.

Cụ thể, rất nhiều môi giới BĐS không tham gia các khóa học đào tạo, bồi dưỡng kiến thức hành nghề và kỳ thi sát hạch cấp chứng chứng chỉ hành nghề do không "sợ" phạt theo Nghị định 16/2022. Tuy nhiên, tới thời điểm hiện tại, vẫn chưa có thông tin về bất cứ trường hợp xử phạt nào. 

Thậm chí, tại một số địa phương có thị trường BĐS sơ khai, nhiều "cò đất" còn không biết tới các quy định mới này.

Cả nước mới chỉ có khoảng 40.000 môi giới BĐS được cấp chứng chỉ hành nghề.

Còn nguyên nhân khách quan, VARS cho rằng do việc tổ chức các kỳ thi sát hạch cấp chứng chỉ môi giới BĐS chưa được triển khai đồng bộ và rộng khắp trên cả nước. 

Theo đó, rất nhiều môi giới có ý định gắn bó lâu dài với nghề sẵn sàng tham gia các kỳ thi sát hạch nhưng phải chờ đợi lâu để có cơ hội dự thi. Điều này gây khó khăn cho những người đang hành nghề hoặc muốn nhanh chóng được cấp chứng chỉ.

Đến thời điểm hiện tại, Luật mới đã có hiệu lực được 2 tháng, nhưng vẫn chưa có bất kỳ tỉnh/thành nào công bố kế hoạch tổ chức kỳ thi sát hạch. 

Bởi theo quy định pháp luật mới, trách nhiệm tổ chức kỳ thi sát hạch và cấp chứng chỉ được chuyển sang UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương - đơn vị không có kinh nghiệm, không có cơ quan chuyên trách thực hiện nhiệm vụ này. 

Do đó, nhiều khả năng môi giới vẫn tiếp tục khó tiếp cận chứng chỉ bởi các địa phương vẫn "e ngại", chưa sẵn sàng thực thi.

Cần tăng cường công tác thanh tra, giám sát

VARS cho rằng, để các kỳ thi sớm được tổ chức với chất lượng đảm bảo, đáp ứng nhu cầu thực tế của thị trường, Sở Xây dựng hoặc các cơ quan, đơn vị có chức năng tổ chức thi chứng chỉ hành nghề môi giới BĐS theo quy định trước đó, có thể tham mưu cho địa phương về chính sách, quy định liên quan đến tổ chức thi và cấp chứng chỉ. 

UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương sẽ đảm bảo quá trình tổ chức thi diễn ra theo đúng quy định của pháp luật, đồng thời giám sát chất lượng và tính minh bạch của các kỳ thi này.

Đặc biệt, hiện nay, việc giám sát hoạt động môi giới chưa được thực hiện chặt chẽ, dẫn đến tình trạng nhiều môi giới không quan trọng việc học và thi lấy chứng chỉ. Thậm chí dù có chứng chỉ nhưng vẫn thiếu kinh nghiệm thực tế, hoặc hành nghề không đúng tiêu chuẩn đạo đức nghề nghiệp.

Do đó, ngoài việc thi hành quy định cơ quan tiếp nhận và xử lý thông tin vi phạm. Nhà nước cần nâng cao công tác hậu kiểm sau khi cấp chứng chỉ. Và có các cơ chế giám sát hoạt động của môi giới nhằm đảm bảo họ tuân thủ đầy đủ các quy định pháp luật và chuẩn mực nghề nghiệp.

Việc giám sát hoạt động môi giới chưa được thực hiện chặt chẽ.

Ngoài ra, để nâng cao tính chuyên nghiệp, minh bạch của thị trường và phòng ngừa, giảm thiểu rủi ro thị trường do hoạt động môi giới, cơ quan quản lý Nhà nước cần tăng cường công tác thanh tra, giám sát của cả điều kiện cần - hoạt động đào tạo, bồi dưỡng kiến thức ngành nghề.

Cơ quan quản lý Nhà nước cần xây dựng và công khai danh sách các cơ sở đào tạo đủ điều kiện. Đảm bảo các cơ sở đào tạo phải được kiểm định chất lượng nghiêm ngặt và có quy trình đào tạo giảng viên đạt chuẩn. Và có các chế tài đủ mạnh để xử lý nghiêm những cá nhân hoặc đơn vị tổ chức đào tạo không đảm bảo chất lượng, không tuân thủ quy định.