Đề xuất không đưa mặt hàng phân bón vào diện chịu thuế suất 5%

Tiếp tục chương trình Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 6, sáng 29/8, các đại biểu Quốc hội thảo luận về dự án Luật Thuế giá trị gia tăng (sửa đổi).

Trong khuôn khổ Kỳ họp thứ 7, ngày 17/6/2024, Quốc hội đã thảo luận tại Tổ và ngày 24/6/2024, Quốc hội thảo luận tại Hội trường về dự án Luật Thuế giá trị gia tăng (VAT) (sửa đổi). 

Tổng số có 83 lượt đạai biểu Quốc hội (ĐBQH) phát biểu ý kiến tại Tổ và Hội trường (trong đó có 63 ý kiến thảo luận tại Tổ; 20 ý kiến thảo luận tại Hội trường). Các ý kiến cơ bản tán thành với Tờ trình của Chính phủ, Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Tài chính, Ngân sách.

Theo chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2025, điều chỉnh Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2024, dự án Luật Thuế giá trị gia tăng (sửa đổi) tiếp tục được Quốc hội thảo luận, xem xét thông qua tại Kỳ họp thứ 8. 

Chính vì thế, việc lấy ý kiến của các ĐBQH chuyên trách là tiền đề quan trọng để Quốc hội thảo luận nhằm đảm bảo dự án Luật chất lượng, có hiệu quả khi áp dụng vào thực tiễn cuộc sống.

Tại Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 6, các ĐBQH tập trung đóng góp ý kiến vào các nội dung: Mức thuế suất 5%; miễn, giảm thuế để khuyến khích lĩnh vực văn hóa phát triển; trách nhiệm của người nộp thuế và cơ quan thuế trong hoàn thuế VAT và một số vấn đề liên quan khác…

ĐBQH Mai Văn Hải nêu ý kiến.

Đại biểu Mai Văn Hải- Đoàn ĐBQH tỉnh Thanh Hóa đề nghị giữ mặt hàng phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, máy móc, thiết bị chuyên dùng phục vụ sản xuất nông nghiệp, tàu khai thác thủy sản thuộc diện không chịu thuế VAT như quy định hiện hành.

Lý do được đưa ra là thuế VAT là thuế gián thu, người chịu thuế VAT là người tiêu dùng cuối cùng. Việc chuyển phân bón, thuốc bảo vệ thực vật sang chịu thuế suất 5% làm người nông dân phải chịu tác động lớn do giá các mặt hàng này sẽ tăng khi Thuế VAT (sửa đổi) có hiệu lực, dẫn đến tăng giá thành sản phẩm nông nghiệp.

Ngoài ra, theo đại biểu Mai Văn Hải, hiện nay, vấn đề cơ giới hóa trong sản xuất nông nghiệp ở nhiều nơi còn rất yếu nên để lĩnh vực này phát triển thì không nên áp thuế đối với việc mua bán máy móc, thiết bị chuyên dùng phục vụ sản xuất nông nghiệp, tàu khai thác thủy sản.

Đại biểu Dương Khắc Mai – Phó Trưởng Đoàn chuyên trách Đoàn ĐBQH tỉnh Đắk Nông cho rằng, nếu giữ quy định của luật hiện hành thì doanh nghiệp sản xuất phân bón không được khấu trừ thuế VAT đầu vào. 

Khoản thuế này được tính vào chi phí sản xuất nên sẽ làm tăng giá sản phẩm, từ đó làm giảm tính cạnh tranh so với các sản phẩm nhập khẩu. 

ĐBQH Dương Khắc Mai.

Còn nếu đưa mặt hàng phân bón vào diện chịu thuế VAT với mức thuế suất 5% thì sẽ xử lý được các bất cập liên quan đến hoàn thuế VAT đầu vào của doanh nghiệp. 

Tuy nhiên, chắc chắn là khi tăng giá phân bón thì sẽ tác động đến sản xuất nông nghiệp và đời sống của người nông dân.

Mặc dù theo báo cáo tiếp thu, giải trình của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, doanh nghiệp sản xuất phân bón trong nước báo cáo sẽ giảm giá nhưng theo quy luật vận hành theo kinh tế thị trường, việc này cũng không thể đảm bảo có diễn ra hay không. Vì Nhà nước cũng không thể bắt buộc doanh nghiệp giảm giá bán phân bón.

Với lý lẽ nêu trên, đại biểu Dương Khắc Mai chọn phương án giữ như quy định hiện hành - mặt hàng phân bón không chịu thuế VAT.

Phát biểu kết luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải đề nghị Tổng thư ký Quốc hội tổng hợp ý kiến thảo luận, có báo cáo gửi đến các ĐBQH và các cơ quan liên quan để nghiên cứu, tiếp thu, giải trình, hoàn thiện dự án Luật. 

Ủy ban thường vụ Quốc hội phối hợp với Chính phủ chỉ đạo cơ quan chủ trì thẩm tra, soạn thảo và cơ quan liên quan nghiêm túc tiếp thu ý kiến của các ĐBQH và các Đoàn ĐBQH, các cơ quan, tổ chức nhằm tiếp tục hoàn chỉnh dự án Luật theo đúng quy định để trình Quốc hội thảo luận, xem xét thông qua tại Kỳ họp thứ 8.