Đề xuất được đăng ký thường trú bằng hợp đồng mua nhà ở trong tương lai

Hiện nay, Bộ Công an đang lấy ý kiến cho Dự thảo Nghị định quy định một số điều của Luật Cư trú. Có thể thấy, dự thảo lần này đã bổ sung, sửa đổi các thông tin về nơi cư trú, đăng ký tạm trú, thường trú…

Trong số đó, cũng đã có đề xuất dùng hợp đồng mua nhà ở hình thành trong tương lai làm giấy tờ, tài liệu có thể chứng minh chỗ ở hợp pháp để có thể đăng ký thường trú.

Có thể dùng hợp đồng mua nhà ở hình thành trong tương lai để đăng ký thường trú

Theo quy định tại Điều 5 Dự thảo Nghị định quy định một số điều của Luật Cư trú. Qua đó, công dân khi đăng ký thường trú cần chứng minh chỗ ở hợp pháp để đăng ký bằng một trong các loại giấy tờ, tài liệu như: giấy tờ, tài liệu chứng nhận về quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà hoặc tài sản gắn liền với đất do cơ quan có thẩm quyền cấp; Giấy phép xây dựng theo quy định của pháp luật về xây dựng; Hợp đồng mua, bán, nhà ở thuộc sở hữu nhà nước hoặc giấy tờ về hóa giá thanh lý nhà ở thuộc sở hữu nhà nước… Đa phần những giấy tờ cần thiết để đăng ký thường trú vẫn giữ nguyên như trước.

Trong đó, Bộ Công an đề xuất bổ sung nhiều loại giấy tờ công dân có thể dùng khi đăng ký thường trú: hợp đồng mua nhà ở hình thành trong tương lai; giấy tờ, tài liệu chứng minh giấy tờ chứng nhận quyền sử dụng đất, sở hữu nhà hoặc tài sản gắn liền với đất do cơ quan có thẩm quyền cấp đang thế chấp ngân hàng; giấy tờ mua bán viết tay, cam kết về việc không có tranh chấp.

Ngoài ra, dự thảo cũng đã đề xuất điều kiện muốn đăng ký thường trú tại nhà thuê hoặc ở nhờ thì giấy tờ, tài liệu chứng minh việc cho thuê, cho mượn, cho ở nhờ chỗ ở hợp pháp phải là văn bản có công chứng, chứng thực. Vì quy định hiện hành chỉ yêu cầu người thuê nhà, ở nhờ chứng minh chỗ ở hợp pháp bằng hợp đồng thuê, văn bản ở nhờ mà không cần công chứng, chứng thực.

Hợp đồng mua nhà ở hình thành trong tương lai là gì?

Theo Luật Nhà ở 2023 thì nhà ở hình thành trong tương lai là nhà ở đang trong quá trình đầu tư xây dựng hoặc chưa được nghiệm thu đưa vào sử dụng theo quy định của pháp luật về xây dựng.

Hợp đồng mua bán tài sản được quy định tại Bộ luật Dân sự 2015 là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên bán chuyển quyền sở hữu tài sản cho bên mua và bên mua trả tiền cho bên bán.

Qua đó, có thể hiểu hợp đồng mua bán nhà ở hình thành trong tương lai là sự thỏa thuận giữa các bên bằng văn bản về việc mua bán nhà ở hình thành trong tương lai. Bên cạnh đó, nghĩa vụ bên bán sẽ bàn giao nhà ở và quyền sử dụng đất cho bên mua khi đã hoàn thành xong việc xây dựng và bên mua phải có nghĩa vụ thanh toán tiền mua nhà cho bên bán. Nội dung mua bán, thời gian chuyển nhận tiền và các trách nhiệm pháp lý khác do hai bên thỏa thuận phù hợp với quy định của pháp luật.

Điều kiện của nhà ở trong tương lai được đưa vào kinh doanh

Điều 24 Luật Kinh doanh bất động sản 2023 (có hiệu lực từ ngày 01/01/2025) quy định cụ thể điều kiện của nhà ở trong tương lai được đưa vào kinh doanh như sau:

Nhà ở, công trình xây dựng đã được khởi công xây dựng theo quy định của pháp luật về xây dựng.

Có một trong các loại giấy tờ về quyền sử dụng đất sau đây: Quyết định giao đất; Quyết định cho thuê đất và hợp đồng về cho thuê quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật về đất đai; Quyết định cho phép chuyển mục đích sử dụng đất; Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở; Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất; Giấy chứng nhận khác về quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất theo quy định của pháp luật về đất đai.

Có các loại giấy tờ sau đây: Giấy phép xây dựng nhà ở, công trình xây dựng và hồ sơ đề nghị cấp giấy phép xây dựng đối với trường hợp phải có giấy phép xây dựng theo quy định của pháp luật về xây dựng; Thông báo khởi công xây dựng nhà ở, công trình xây dựng và hồ sơ thiết kế xây dựng nhà ở, công trình xây dựng đối với trường hợp không phải có giấy phép xây dựng theo quy định của pháp luật về xây dựng; Giấy tờ về nghiệm thu việc đã hoàn thành xây dựng cơ sở hạ tầng kỹ thuật theo quy định của pháp luật về xây dựng tương ứng theo tiến độ dự án; trường hợp là nhà chung cư, tòa nhà hỗn hợp có nhà ở phải có giấy tờ chứng minh đã được nghiệm thu hoàn thành xây dựng phần móng theo quy định của pháp luật về xây dựng.

Trước khi bán, cho thuê mua nhà ở hình thành trong tương lai, chủ đầu tư dự án phải có văn bản thông báo cho cơ quan quản lý nhà nước về kinh doanh bất động sản cấp tỉnh về việc nhà ở đủ điều kiện được bán, cho thuê mua.

Trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày nhận được thông báo, cơ quan quản lý nhà nước về kinh doanh bất động sản cấp tỉnh có trách nhiệm kiểm tra về điều kiện của nhà ở đưa vào kinh doanh và trả lời bằng văn bản cho chủ đầu tư về nhà ở đủ điều kiện được bán, cho thuê mua; trường hợp không đủ điều kiện phải nêu rõ lý do.

Nhà ở, công trình xây dựng phải nằm trong dự án bất động sản đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền chấp thuận theo quy định của pháp luật và trong nội dung dự án được chấp thuận có mục đích đầu tư xây dựng nhà ở, công trình xây dựng để bán, cho thuê mua.

Đáp ứng điều kiện quy định tại các điểm b, c, d, đ khoản 1, điểm a và điểm c khoản 2 Điều 14 Luật Kinh doanh bất động sản 2023.

Đã được công khai thông tin về bất động sản, dự án bất động sản đưa vào kinh doanh theo quy định tại Điều 6 Luật Kinh doanh bất động sản 2023.

Phần diện tích sàn xây dựng trong công trình xây dựng hình thành trong tương lai đưa vào kinh doanh ngoài việc đáp ứng điều kiện quy định trên thì còn phải bảo đảm các điều kiện quy định tại khoản 3 Điều 14 Luật Kinh doanh bất động sản 2023.

Tuệ Minh