Ảnh: Kyodo/Reuters phân phối.
Ban đầu, Cơ quan Khí tượng Thuỷ văn Nhật Bản (JMA) đã cảnh báo sóng thần cao tới 3 mét có thể sẽ đổ vào bờ biển miền Đông Bắc Nhật Bản sau khi vụ động đất xảy ra ngoài khơi khu vực này vào lúc 14:15 GMT.
Cơ quan này cho biết cảnh báo sóng thần đã được kích hoạt tại các tỉnh Hokkaido, Aomori và Iwate, và đồng thời sóng thần cao 20 tới 70cm đã được phát hiện tại nhiều bến cảng.
Vào đầu ngày thứ Ba, JMA đã hạ mức cảnh báo xuống mức khuyến cáo, cho rằng ước tính độ cao sóng thần và tần số xảy ra sóng thần đều đã giảm sút.
Tâm chấn vụ động đất nằm tại địa điểm cách 80km ngoài khơi bờ biển tỉnh Aomori, ở độ sâu 54km dưới mực nước biển.
Trên thang cường độ địa chấn từ 1 tới 7 của Nhật Bản, vụ động đất này ở "phần cao của mức 6" tại thành phố Hachinohe tỉnh Aomori – đủ mạnh để khiến người dân không thể đứng vững và buộc phải di chuyển bằng cách bò. Ở mức cường độ này, phần lớn các nội thất đều có thể bị hỏng hóc và tường nhà cũng như cửa sổ trong nhiều toà nhà có thể bị hư hại.
Cho tới 17:00 GMT, kênh truyền hình NHK vẫn chưa nắm được nhiều thông tin về hư hại nghiêm trọng hay thương vong nào. Kênh truyền hình này đã trích lời một nhân viên khách sạn tại Hachinohe cho biết một số người đã bị thương và được đưa tới bệnh viện, nhưng họ đều tỉnh táo.
Trong sáng sớm ngày thứ Ba, Thủ tướng Nhật Bản Sanae Takaichi đã trả lời phóng viên: "Cho tới hiện tại, tôi đã được cho biết có 7 người bị thương".
Công ty Đường sắt Đông Nhật Bản đã tạm ngừng dịch vụ tại một số khu vực.
Ảnh: Kyodo/Reuters phân phối.
Một quan chức của JMA trong một cuộc họp báo đã cho biết: "Có khả năng các cuộc động đất nghiêm trọng hơn sẽ xảy ra trong những ngày tới".
Sau khi xảy ra vụ động đất, JMA đã đưa ra khuyến cáo tới nhiều khu vực trong vùng các hòn đảo miền Bắc từ tỉnh Hokkaido tới tỉnh Chiba, phía Đông Tokyo, kêu gọi người dân đề phòng khả năng một vụ động đất mạnh hơn có thể xảy ra trong 1 tuần tới.
Các công ty cho biết không có bất ổn nào được phát hiện tại các nhà máy điện hạt nhân do công ty điện Tohoku và công ty điện Hokkaido vận hành trong khu vực. Ban đầu, Tohoku đã cho biết hàng ngàn hộ gia đình đã bị mất điện, nhưng sau đó đã giảm mức ước tính xuống vài trăm.
Đồng yên Nhật giảm nhẹ
Đồng yên Nhật đã bị mất giá so với các đồng tiền lớn sau khi vụ động đất diễn ra, trước khi hồi phục trở lại. Đồng dollar đã chạm trần phiên giao dịch trong thời điểm đó và đạt mức 155.81 yên vào lúc 15:33 GMT. Đồng Euro cũng đã chạm trần phiên giao dịch.
Nhật Bản là một trong những nước chịu ảnh hưởng nhiều nhất từ động đất trên thế giới, với một vụ động đất xảy ra mỗi 5 phút. Nằm trong "Vành Đai Lửa" gồm các núi lửa và rãnh đại dương bao quanh Lưu vực Thái Bình Dương, Nhật Bản phải đối phó với 20% các vụ động đất từ 6.0 độ richter trở lên trên toàn thế giới.
Miền Đông Bắc Nhật Bản đã gánh chịu những vụ động đất nghiêm trọng nhất trong lịch sử quốc gia này vào ngày 11/3/2011, khi một vụ động đất 9.0 độ richter xảy ra ngoài khơi thành phố Sendai. Đây là vụ động đất có cường độ mạnh nhất từng được ghi nhận trong lịch sử Nhật Bản và đã dẫn tới hàng loạt cơn sóng thần phá hoại khu vực lớn trên đường bờ biển giáp Thái Bình Dương của Nhật Bản, khiến gần 20.000 người thiệt mạng.
Các cơn sóng thần năm 2011 cũng đã gây hư hại nhà máy điện hạt nhân Fukushima Daiichi, dẫn tới hàng loạt vụ nổ và sự cố tan chảy lõi hạt nhân, đánh dấu thảm hoạ hạt nhân nghiêm trọng nhất trong 25 năm tính tới thời điểm đó trên toàn thế giới.
Từ kiến thức thu nhận được sau vụ thảm hoạ này, nếu đã xảy ra một vụ động đất từ 7.0 độ richter trở lên xảy ra trong vòng 2 ngày trước, chính phủ sẽ đưa ra khuyến cáo "siêu động đất" dài 1 tuần mỗi khi có một vụ động đất mới xảy ra. Tương tự, một khuyến cáo siêu động đất đã được đưa ra trong tháng 8/2024 tại khu vực Nankai miền Trung Nam Nhật Bản.
Nguyễn Quang Minh (Theo Reuters)
